20 tamyz. Jylnama
ASTANA. KAZINFORM - Kazinform oqyrman nazaryna 20 tamyzǵa arnalǵan ataýly kúnder men este qalar oqıǵalar kúntizbesin usynady.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1963 jyly Almaty halyq sharýashylyǵy ınstıtýty quryldy. Ol Respýblıkaǵa qajetti joǵary bilikti ekonomısterdi daıarlaý problemasyn utymdy sheshti. Alǵashqy jyldary ıntıtýttyń úsh fakýlteti, kúndizgi jáne syrttaı oqý bólimderi boldy.
1994 jyly el astanasynda «Qazaqtardyń tarıhı-kórkem murasy» atty birinshi ulttyq mýltımedııalyq oqytý baǵdarlamasynyń tusaýkeser rásimi ótti. Oqýlyqtyń kompıýterlik úlgisi belgili ǵalym E.Arynnyń bastamasymen júzege asty.
1996 jyly Sh.Aımanov atyndaǵy «Qazaqfılm» kınostýdııasy ekige bólinip, Sh.Aımanov atyndaǵy Qazaq kınofabrıkasy jáne QR Ulttyq prodıýserlik ortalyǵy quryldy.
2003 jyly «Aq jaýyn» Memlekettik kameralyq orkestri quryldy. Shyǵarmashylyq ujymnyń alǵashqy kontserti 2004 jylǵy naýryzdyń 21-inde Kongress-holl sahnasynda ótti. Orkestrdiń kórkemdik jetekshisi jáne bas dırıjeri QR-nyń eńbek sińirgen ártisi, Qazaqstan Jastar odaǵy syılyǵynyń laýreaty, tanymal kompozıtor Seken Turysbekov.
2004 jyly Reseıdiń memlekettik qyzmet akademııasynda qazaqstandyq «SHYGYS» jýrnalynyń tanystyrylymy ótti.
2007 jyly Petropavlda qazaqstandyq ataqty veloshabandoz, Sıdneı Olımpıadasynyń kúmis júldegeri, «Týr de Frans» álemdik velojarysynyń qola júldegeri, Qazaqstannyń eńbek sińirgen sport sheberi Aleksandr Vınokýrovke Soltústik Qazaqstannyń Qurmetti azamaty kýáligi tabys etildi. 2006 jyldyń qyrkúıek aıynda, oblystyń 60 jyldyǵy atap ótilgen sharalar aıasynda, oblystyq máslıhat sessııasynyń sheshimimen A.Vınokýrov toǵyz adamnyń qatarynda «Soltústik Qazaqstannyń Qurmetti azamaty» ataǵyna laıyq dep tanylǵan bolatyn.
2010 jyly «Qazposhta» AQ Respýblıkanyń Konstıtýtsııa kúnine arnalǵan mereıtoılyq pochta markasyn aınalymǵa shyǵardy.
2012 jyly «Almaty» veloklýbyna Olımpıada chempıony Aleksandr Vınokýrovtyń esimi berildi.
2012 jyly Qazaqstan Solomon araldarymen dıplomatııalyq qatynas ornatty.
2012 jyly Vashıngtondaǵy Smıtson ınstıtýtynyń Frıer jáne Sakler galereıalarynda «Kóshpendiler jáne olardyń baılanystary: Qazaqstannyń kóne mádenıeti men óneri» atty kórmeniń resmı ashylý saltanaty ótti.
2013 jyly Qazaqstan delegatsııasy Gonkong qalasyndaǵy jyl saıynǵy «Wikimania-2013» halyqaralyq konferentsııasynyń jumysyna qatysty.
2013 jyly Pavlodar oblysy Aqtoǵaı aýdany Ábjan aýylynda XVIII ǵasyrdyń kórnekti tulǵasy, Orta júz bıleýshisi Sultanbek sultan men onyń urpaqtary Iman men Jantemirge saltanatty túrde mazar ashyldy.
2015 jyly Qazaqstanda alǵash ret, Jambyl oblysyndaǵy «Otar» 40-ynshy áskerı bazasynda «Jaýyngerlik dostastyq» atty halyqaralyq konkýrs ótkizildi. Onda Qazaqstan, Armenııa, Belarýs, Qyrǵyzstan, Reseı Federatsııasy jáne Tájikstannyń áskerı qyzmetshileri alty konkýrs boıynsha jarysqa tústi. Jarys barysynda Qazaqstan armııasynyń áskerı qyzmetshileri barlyq saıystardan oq boıy ozyp alǵa shyqty. Ekinshi orynda – Belarýs Respýblıkasynyń komandasy, úshinshi – Reseı Federatsııasy.
2016 jyly Qazaqstan-Qytaı shekarasynda «Qorǵas» shekara mańy yntymaqtastyǵy halyqaralyq ortalyǵy resmı túrde óz jumysyn bastady.
2016 jyly Almatydaǵy Dúnıejúzilik 28-qysqy Ýnıversıada-2017 medaliniń dızaıny bekitildi.
2018 jyly Chýntsyn qalasynda (Qytaı) ótken CASTIC-2018 (The 33 China adolescents science &technology innovation contest) ǵylymı jetistikteri bar jasóspirimderdiń ǵylymı-tehnıkalyq ınnovatsııalar baıqaýynda qazaqstandyq Lıýbov Dýdchenko birinshi oryn ıelendi. Jerlesimiz baıqaý demeýshileriniń taǵy eki arnaýly atalymdaryn – Gao Shıchı atyndaǵy Qordyń aqshalaı syılyǵyn jáne Chýntsyn qalasyndaǵy kompanııanyń aqshalaı syılyǵyn jeńip aldy.
2020 jyly Astana qalasyndaǵy Oqýshylar saraıynda «Ál-Farabı álemi» oqý-tárbıe berý ortalyǵy ashyldy. Onyń maqsaty – óskeleń urpaqqa álemniń ekinshi ustazy atanǵan ál-Farabı murasyn jetkizý.
2021 jyly QR Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasynyń Memlekettik beıbitshilik jáne progress syılyǵy medıtsına salasyn damytýǵa, beıbitshilikti jáne halyqtar arasyndaǵy dostyqty, ózara senimdi nyǵaıtýǵa qosqan erekshe úlesi úshin Tóregeldi Sharmanuly Sharmanovqa berildi. Akademıkke arnaıy tósbelgi men qujatty QR Memlekettik hatshysy Qyrymbek Kósherbaev tabys etti.
2021 jyly Birikken Ulttar Uıymynyń Aýǵanstanǵa kómek kórsetý mıssııasy Almatyǵa kóshirildi. Qazaqstandyq tarap BUU qyzmetkerlerine qaýipsizdik pen basqa da parametrlerge qoıylatyn talaptarǵa saı keletin qolaıly baspana tabýǵa kómek kórsetti.
Aıta keteıik, BUU basshylyǵy atalǵan mıssııanyń jeke quramynyń bir bóligin ýaqytsha ornalastyrýdyń túrli nusqalaryn qarastyrǵan bolatyn. Almatyny tańdaýǵa túrli faktorlar, sonyń ishinde ońtústik astananyń iri óńirlik qarjy jáne iskerlik belsendilik ortalyǵy bolýy, damyǵan ınfraqurylymy, sondaı-aq álemniń basqa elderimen áýe qatynasynyń yńǵaılylyǵy sebep boldy.
2021 jyly elordada Táýelsizdiktiń 30 jyldyǵy qarsańynda áskerı-tarıhı mýzeı janyndaǵy alańda memleket qaıratkeri Jumabek Táshenevke eskertkish ashyldy.
Jumabek Táshenev eskertkishiniń sáýletshisi – Q.Qorǵanov, músinshisi – E.Erjanov. Músin qoladan, tuǵyry granıtten jasalǵan. Eskertkishtiń jalpy bıiktigi – 8,2 metr.
2021 jyly Qazaqstanda otandyq geologııalyq barlaý kompanııalary alǵash ret Jezqazǵan kendi aýmaǵynda ozyq ǵylymı-zertteý ádisterin qoldandy: 137 myń sharshy metr aýmaqta geohımııalyq karta jasaldy, 75 myń sharshy metr aýmaqta Jerdi qashyqtyqtan zondtaý, aerogeofızıkalyq ádister júrgizdi.
Bul ádisterdi qoldanýdyń nátıjesinde tsıfrlyq aqparat pen tereńdigi 2,5 km-ge deıingi zertteý aımaqtary aýdandarǵa bólindi . Bul óz kezeginde elimizdiń mıneraldyq-shıkizattyq bazasyn nyǵaıtýdyń jańa kókjıekteri men perspektıvalaryn ashady.
2022 jyly QazaqTV arnasy ataýy JIBEK JOLY dep ózgertildi. Arnanyń ataýy ǵana emes, habar taratý joly da ózgerdi. Bul Qazaqstan Respýblıkasynyń tuńǵysh ulttyq spýtnıktik telearnasy. Qazirgi ýaqytta ol «Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń Teleradıokesheni» KEAQ qurylymyna kiredi.
2023 jyly Qasym-Jomart Toqaev Vetnam prezıdenti Vo Van Thyongtyń shaqyrýymen Hanoıǵa resmı saparmen bardy. Vetnamnyń joǵarǵy basshylyǵymen kelissózder barysynda eki el arasyndaǵy saýda-ekonomıkalyq, ınvestıtsııalyq jáne mádenı-gýmanıtarlyq salalardaǵy yntymaqtastyqty damytý perspektıvalary talqylandy.
