20 maýsym. Tulǵalar týǵan kún
Búgin, 20 maýsym kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? Kazinform oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.
ESІMDER
72 jyl buryn (1952) Qazaqstannyń memleket jáne saıası qaıratkeri, Halyqaralyq aqparattandyrý akademııasynyń akademıgi Jumataı Álıuly ÁLIEV dúnıege keldi.
Jambyl oblysynda dúnıege kelgen. 1974 jyly Lenıngrad memlekettik ýnıversıtetin, 1983 jyly Almaty halyq sharýashylyǵy ınstıtýtyn támamdaǵan, fılosof, ekonomıst. Fılosofııa ǵylymynyń doktory, professor.
Ýnıversıtetti bitirgennen keıin Almaty memlekettik dárigerler ınstıtýtynda muǵalim bolyp eńbek etken. 1977-1982 jyldary QLKJO Almaty qalalyq komıtetiniń nusqaýshysy, QLKJO Frýnze aýdandyq komıtetiniń ekinshi hatshysy, QKP Alataý aýdandyq partııa komıtetiniń nusqaýshysy qyzmetterin atqarǵan. 1982-1983 jyldary Almaty qalalyq sút zaýytynda aǵa tehnolog-ınjener, bas ınjenerdiń orynbasary, 1983-1997 jyldary Almaty sáýlet jáne qurylys ınstıtýtynda aǵa muǵalim, Almaty mal dárigerlik ınstıtýtynyń áleýmettik-ekonomıka pánderi kafedrasynyń meńgerýshisi, QazMAÝ gýmanıtarlyq daıarlaý ortalyǵy basshysy, 1997-2001 jyldary Ortalyq-Azııa ýnıversıtetiniń rektory, prezıdenti, 2001-2008 jyldary QR Prezıdenti Ákimshiliginiń Qazaqstan halyqtary Assambleıasy hatshylyǵynyń meńgerýshisi, Qazaqstan halqy Assambleıasy tóraǵasynyń orynbasary, 2008-2012 jyldary Ortalyq Azııa ýnıversıtetiniń qamqorshy keńesiniń tóraǵasy, professor, «Turaqty Qazaqstan» qoǵamdyq qorynyń basshysy, 2012-2016 jyldary QR Parlamenti Májlisiniń depýtaty boldy.
III, II dárejeli «Barys» ordenderiniń ıegeri.
58 jyl buryn (1966) «Ábilhan Qasteev atyndaǵy QR Memlekettik óner mýzeıi» RMKK dırektory Gúlaıym JUMABEKOVA dúnıege keldi.
Almatyda týǵan. 1989 jyly Abaı atyndaǵy Qazaq pedagogıkalyq ınstıtýtyn bitirdi.
1991-2013 jyldary Á. Qasteev mýzeıinde ekskýrsııa jetekshisi, redaktor, ǵylymı qyzmetker, aǵa ǵylymı qyzmetker, zergerlik óner sektorynyń jetekshisi bolyp jumys istedi. 2013-2022 jyldary Qoldanbaly óner bóliminiń jetekshisi boldy.
Qazirgi qyzmetinde – 2022 jyldyń sáýirinen.
52 jyl buryn (1972) Qazaqstan Respýblıkasynyń Qytaı Halyq Respýblıkasyndaǵy Tótenshe jáne Ókiletti Elshisi jáne KHDR-daǵy Tótenshe jáne Ókiletti Elshisi qyzmetin qosa atqarýshy Shahrat Shákizatuly NURYShEV dúnıege keldi.
Almaty qalasynda týǵan. Beıjiń lıngvıstıkalyq ýnıversıtetiniń qytaı fılologııasy fakýltetin, Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetiniń shyǵystaný fakýltetin bitirgen.
Almaty qalasynda týǵan. 1995 jyly Beıjiń til ýnıversıtetin, 1996 jyly Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetin, 2012 jyly Nazarbaev ýnıversıtetin bitirgen.
Eńbek joly: 1996-1997 jyldary QR Syrtqy ister mınıstrligi Azııa elderi basqarmasynyń referenti, 1997-1999 jyldary QR Syrtqy ister mınıstrliginiń Úrimshi qalasyndaǵy (Qytaı Halyq Respýblıkasy) Tólqujat-vızalyq qyzmetiniń attashesi, úshinshi hatshysy, 1999-2004 jyldary Qazaqstan Respýblıkasynyń Qytaı Halyq Respýblıkasyndaǵy Elshiliginiń ekinshi hatshysy, birinshi hatshysy, 2004-2005 jyldary Qazaqstan Respýblıkasynyń Syrtqy ister mınıstrligi Azııa jáne Afrıka departamentiniń bólim bastyǵy, basqarma bastyǵy bolyp qyzmet atqarǵan. 2005-2007 jyldary Qazaqstan Respýblıkasynyń Qytaı Halyq Respýblıkasyndaǵy Elshiliginiń keńesshisi – Qazaqstan Respýblıkasynyń Shanhaı yntymaqtastyq uıymyndaǵy turaqty ókili, 2007-2008 jyldary Qazaqstan Respýblıkasynyń Qytaı Halyq Respýblıkasyndaǵy Elshiliginiń keńesshi-ýákili, 2008-2015 jyldary QR Syrtqy ister mınıstrliginiń Erekshe tapsyrmalar jónindegi elshisi jáne Qazaqstan Respýblıkasynan Shanhaı yntymaqtastyǵy uıymy qyzmetiniń máseleleri jónindegi Ulttyq úılestirýshisi, 2009-2010 jyldary QR Úkimetiniń Aýǵanstan Islam Respýblıkasymen yntymaqtastyq suraqtary boıynsha Arnaıy ókili, 2015-2019 jyldary Qazaqstan Respýblıkasynyń Qytaı Halyq Respýblıkasyndaǵy Tótenshe jáne Ókiletti Elshisi, 2015-2019 jyldary Qazaqstan Respýblıkasynyń Koreı Halyq-Demokratııalyq Respýblıkasyndaǵy Tótenshe jáne Ókiletti Elshisi qyzmetin qosa atqarýshy, 2019-2022 jyldary QR Syrtqy ister mınıstriniń birinshi orynbasary laýazymyn atqarǵan.
QR Prezıdentiniń 2022 jylǵy 8 cáýirdegi Jarlyǵymen Qazaqstan Respýblıkasynyń Qytaı Halyq Respýblıkasyndaǵy Tótenshe jáne Ókiletti Elshisi bolyp qaıta taǵaıyndaldy.
Tótenshe jáne Ókiletti Elshi dıplomatııalyq dárejesine ıe.
«Qurmet» ordenimen marapattalǵan.
36 jyl buryn (1986)«Qazaqstandyq Kommýnaldyq júıeleri» JShS Ótkizý jónindegi dırektory Aıbek Baltabekuly BORShANOV dúnıege keldi.
Qaraǵandy qalasynda týǵan. 2008 jyly Qaraǵandy memlekettik tehnıkalyq ýnıversıtetin «Standarttaý, metrologııa jáne sertıfıkattaý» mamandyǵy boıynsha, 2010 jyly Qaraǵandy memlekettik ýnıversıtetin «Ekonomıka» mamandyǵy boıynsha bitirgen. 2018 jyly Qaraǵandy memlekettik ýnıversıtetiniń magıstratýrasyn bitirdi, quqyq jáne ekonomıka magıstri.
Eńbek jolyn 2008 jyly «Qaraǵandy Jaryq» JShS ınjener-taldaýshysy qyzmetinen bastaǵan. 2009 jyly «Qaraǵandy Jaryq» JShS iske asyrý bólimi bastyǵynyń mindetin atqarýshy bolyp taǵaıyndaldy. 2011-2014 jyldary «Qaraǵandy Jaryq» JShS Elektr energııasyn bólýdi tehnıkalyq baqylaý jáne taldaý qyzmetiniń bastyǵy, 2015-2016 jyldary Elektr energııasyn bólý departamenti dırektorynyń orynbasary, «Qaraǵandy Jaryq» JShS Perspektıvalyq damytý departamenti dırektorynyń orynbasary qyzmetterin atqardy. 2016-2017 jyldary «Qaraǵandy Sý» JShS Bas dırektorynyń ótkizý jónindegi orynbasary, 2017-2019 jyldary «QaraǵandyJylýSbyt» JShS dırektory, 2019-2020 jyldary «Qaraǵandy Sý»JShS Bas dırektory, 2020-2021 jyldary «Ońtústik Jaryq Tranzıt» JShS Kommertsııalyq dırektory qyzmetin atqardy. 2022-2023 jyldary «Qazaqstandyq Kommýnaldyq júıeleri» JShS Dırektorynyń ótkizý jónindegi orynbasary laýazymynda boldy.
Qazirgi qyzmetin 2023 jyldyń qarasha aıynan bastap atqaryp keledi.
«Qazaqstan Elektr energetıkalyq qaýymdastyǵynyń eńbek sińirgen energetıgi», «Qazaqstan Elektr energetıkalyq qaýymdastyǵynyń Qurmetti energetıgi» ataqtaryna ıe, «GOERLOǵa 100 jyl» medaline ıe, TMD Elektr energetıkalyq Keńesiniń Qurmet gramotasymen, Qaraǵandy oblysy ákiminiń Alǵys hatymen, Shymkent qalasy ákiminiń Alǵys hatymen marapattalǵan.
78 jyl buryn (1946-2019) Keńes Odaǵynda bokstan Halyqaralyq dárejedegi sport sheberi atanǵan tuńǵysh qazaqstandyq boksshy, KSRO-nyń eki dúrkin chempıony, bokstan Amerıka, Eýropa, Afrıka elderinde ótken halyqaralyq jarystardyń jeńimpazy,jattyqtyrýshy, kınoakter Ábdirashıt ÁBDІRAHMANOV dúnıege keldi.
Almaty qalasynda týǵan. Qazaq memlekettik ınstıtýtyn bitirgen. 1969 jyly KSRO kýbogyn jeńip aldy. 1970-1971 jyldary jartylaı orta salmaqta KSRO chempıony atandy. Kóptegen halyqaralyq týrnırlerdiń jeńimpazy. Sporttyq mansabyn aıaqtaǵannan keıin Ábdirahmanov boksshylardy jattyqtyra bastady. Onyń shákirtteriniń qatarynda álem chempıondary Orzýbek Nazarov pen Andreı Kýrnıavka bar. Qazaqstan Respýblıkasynyń shyǵys jekpe-jeginiń damýyna zor úles qosty. Ol jekpe-jektiń kóptegen túrlerinen, atap aıtqanda boks, ýshý-sanda, kıkboksıng,taı-bokstan sportshylardy daıynday. QR Prezıdenti kúzetiniń arnaıy batalonyn daıyndaýmen aınalysty. Alaıda, jattyqtyrýshylyq qyzmetten bas tartyp, akterlik ónerge bet burdy. 1969 jyly ataqty boksshy belgili qazaqstandyq rejısser Sháken Aımanovtyń kózine túsedi. Ony «Aq sharshy» fılmindegi boksshynyń róline shaqyrady. Basty róldi Ábdirashıt somdaǵan Shyńǵys Aıtmatovtyń «Borandy beket» romany boıynsha túsirilgen fılm 1996 jyly Berlın festıvalinde álemdik kıno ónerine qosqan úlesi úshin «Altyn kamera» júldesin ıelendi.
