18 qyrkúıek. Jylnama

календарь күнтізбе
Фото: Kazinform/ Midjourney

Kazinform oqyrman nazaryna 18 qyrkúıekke arnalǵan ataýly kúnder men este qalar oqıǵalar kúntizbesin usynady.

ATAÝLY KÚNDER

Búkilálemdik sýdy monıtorıngileý kúni

Amerıkanyń Taza sý qorynyń bastamasymen 2003 jyly, adamdardyń sý resýrstaryn lastanýdan qorǵaý týraly habardar bolýy úshin bekitildi.

Halyqaralyq elektrondy kitap kúni

Elektrondy kitaptardyń, aýdıokitaptardyń, mýzyka jáne vıdeolardyń tsıfrlyq dıstrıbýtsııasymen aınalysatyn OverDrive amerıkalyq kompanııasynyń bastamasymen jyl saıyn atap ótiledi. Kompanııa 1986 jyly qurylǵan bolatyn.

ESTE QALAR OQIǴALAR

1975 jyly Almaty oblysynda Qazaqstan naryǵynda farfor ónimderin shyǵaratyn jalǵyz kásiporyn - Qapshaǵaı farfor zaýyty iske qosyldy.

1992 jyly Qazaqstan Respýblıkasy Mınıstrler Kabınetiniń janynan «Qazaqstan» memlekettik teleradıokompanııasyn qurý týraly Prezıdent Jarlyǵy shyqty. Prezıdenttiń ókimimen «Qazaqstan» memlekettik teleradıokompanııasynyń tóraǵasy bolyp Sherhan Murtaza taǵaıyndaldy.

1998 jyly Memlekettik qyzmet isteri agenttigi jáne Memlekettik qyzmet akademııasy quryldy.

2006 jyly Almatyda 1986 jylǵy Jeltoqsan oqıǵasynyń 20 jyldyǵyna arnalǵan «Táýelsizdik tańy» eskertkishiniń saltanatty ashylý rásimi ótti. Oǵan Memleket basshysy, sondaı-aq belgili qoǵam qaıratkerleri, 1986 jylǵy Jeltoqsan oqıǵasyna qatysýshylar, «Jeltoqsan» qozǵalysynyń músheleri, saıası partııalardyń, qoǵamdyq uıymdar men ulttyq-mádenı ortalyqtardyń ókilderi qatysty.

2014 jyly Almaty oblysynda Halyqaralyq boks qaýymdastyǵynyń Dúnıejúzilik boks akademııasy ashyldy. Dúnıejúzilik boks akademııasy Іle Alataýy baýraıynda boı kótergen. Ekologııalyq taza aımaqta salynǵan ǵımarat 29 myń sharshy metr jerdi alyp jatyr.

2015 jyly Atbasar qalasynda kórnekti jazýshy Іlııas Esenberlınge eskertkish qoıyldy. Oǵan ketken qarajatty aýdan turǵyndary (12 mln teńge) jáne І. Esenberlınniń týystary (16 mln teńge) jınady.

2016 jyly Memleket basshysy Nursultan Nazarbaev óziniń jeke dombyrasy men esimi ańyzǵa aınalǵan qazaq kúıshisi Dına Nurpeıisovaǵa arnalǵan «Dala áýenderi» músinin Almaty qalasynda ornalasqan mýltımedıalyq dástúrli mýzyka ortalyǵyna tartý etti.

2016 jyly Almaty qalasynda jańa «Almaty Arena» muz saraıy ashyldy. 12 myń adamǵa arnalǵan muz arenasy jańa zaman talaptaryna saı turǵyzylǵan teńdessiz nysandardyń biri.

2017 jyly Qazaqstan Birikken Ulttar Uıymynyń reformalar jónindegi saıası deklaratsııasyna qoldaý bildirdi. AQSh bastamashyl bolǵan deklaratsııa Bas hatshynyń rólin kúsheıtedi, BUU-nyń búkil júıesiniń eseptiligi men transparenttiligin arttyrý, menedjmentti jaqsartý, Uıymnyń qurylymdary arasynda bir-birin qaıtalaýlardy qysqartý, personaldy basqarý jáne bıýdjettik josparlaýdy jetildirý sııaqty reformalardy qamtıdy. Qujatta, sondaı-aq seriktestik qatynastaryn nyǵaıtý jáne Uıymǵa múshe memleketter men BUU Hatshylyǵy arasyndaǵy senimdi nyǵaıtýdyń mańyzdylyǵy atap kórsetiledi.

2017 jyly qazaqstandyq jeńil atlet Olga Rypakova Ashhabadta ótken jabyq keshendegi V Azııa oıyndarynda uzyndyqqa sekirýden altyn medaldy jeńip aldy.

2018 jyly álemniń 6 rejısseri Hollywood Foreign Press Association uıymynyń birinshi rezıdenttik grantyna ıe boldy. Olardyń qataryna Venetsııa kınofestıvaliniń «Kókjıekter» (Gorızonty) baǵdarlamasynda «Úzdik rejısser» atalymy boıynsha júldeger bolǵan Emır Baıǵazın kirdi. Resmı press steıtmentte qazaqstandyq týyndy týraly «Biz tartymdy vızýaldyq sheshimder men batyl ári baıqampaz tózimdi stıl, naqty jáne qyzyq qolóner arqyly órnektelgen álemge endik» delingen.

2019 jyly Túrkistan qalasy Qoja Ahmet ıAsaýı kesenesindegi Taıqazannyń quıylǵanyna 620 jyl jáne tarıhı ornyna oralǵanyna 30 jyl tolýyna oraı «Qaıta oralǵan jádiger» atty kórme ashyldy.

Qoja Ahmet ıAsaýı kesenesinde saqtalǵan ortaǵasyrlyq Taıqazan 620 jyl buryn, ıaǵnı 1399 jyly Túrkistannan 25 shaqyrym jerde ornalasqan Qarnaq eldi mekenindegi Turannyń bıleýshisi Ámir Temirdiń buıryǵymen Ábdil Ázız Sharafýddın Tebrızı sheberdiń ustahanasynda quıylǵan.

Atalǵan kórmeniniń ekspozıtsııasyna 50-ge jýyq jádiger qoıyldy. Olardyń qatarynda orys saıahatshysy A.Kýnnyń albomyndaǵy 1864 jylǵy fotosýretter men 1935 jyly Taıqazandy Sankt-Peterbýrgke alyp bara jatqandaǵy muraǵattyq sýreti bar.

Ermıtaj mýzeıiniń ekspozıtsııasyna qoıylǵan biregeı fotosy jáne 1989 jyly Ermıtaj mýzeıinen Taıqazandy shyǵaryp jatqan sátiniń muraǵattyq sýretin kezdestirýge bolady.

2023 jyly BUU Bas Assambleıasynyń 78-sessııasy aıasynda Qasym-Jomart Toqaev Vengrııa Prezıdenti Katalın Novakpen kezdesti. Qazaqstan basshysy baýyrlas halyqtar arasynda berik tarıhı-mádenı baılanystarǵa negizdelgen strategııalyq áriptestik ornaǵanyn atap ótti.

Сейчас читают
telegram