17 maýsym. Tulǵalar týǵan kún
Búgin, 17 maýsym kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? Kazinform oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.
ESІMDER
66 jyl buryn (1958) Qazaqstannyń memleket jáne saıası qaıratkeri Murat BAQTIıARULY dúnıege keldi.
Qyzylorda oblysynda týǵan. 1986 jyly S. Kırov atyndaǵy Qazaq memlekettik ýnıversıtetin «tarıhshy» mamandyǵy boıynsha, 1999 jyly Máskeý bıznes jáne aqparattyq tehnologııalar halyqaralyq ýnıversıtetin «ekonomıst» mamandyǵy boıynsha jáne 2001 jyly Qazaq memlekettik zań akademııasyn «zańger» mamandyǵy boıynsha bitirgen.
Eńbek joly: 1986-1998 jyldary Qyzylorda pedagogıkalyq ınstıtýty saıasattaný jáne áleýmettaný kafedrasynyń tarıh pánininiń oqytýshysy, aǵa oqytýshysy, meńgerýshisi, 1994-1998 jyldary Qyzylorda memlekettik ýnıversıteti tarıh jáne quqyq fakýltetiniń dekany, 1998-2001 jyldary Qazaq Memlekettik Zań ýnıversıtetiń Qyzylorda fılıalynyń dırektory qyzmetin atqarǵan. 2001-2002 jyldary Qazaq Memlekettik Zań ýnıversıtetiń óńirlik oqytý jónindegi prorektory, 2002-2008 jyldary Qyzylorda gýmanıtarlyq-zań kolledjiniń dırektory, Qazaq memlekettik zań ýnıversıtetiniń Qyzylorda fılıalynyń dırektory, 2008-2011 jyldary Qyzylorda oblysy ákiminiń orynbasary, 2011-2017 jyldary QR Parlamenti Senatynyń depýtaty, Agrarlyq máseleler, tabıǵatty paıdalaný jáne aýyldyq aýmaqtardy damytý komıtetiniń múshesi laýazymyn atqarǵan. 2017-2023 jyldary Qyzylorda oblysynan saılanǵan QR Parlamenti Senatynyń depýtaty, Áleýmettik-mádenı damý jáne ǵylym komıtetiniń múshesi, Halyqaralyq qatynastar, qorǵanys jáne qaýipsizdik komıtetiniń múshesi boldy.
«Parasat», «Qurmet» ordenderimen, «Eren eńbegi úshin», «Qazaqstan Respýblıkasynyń táýelsizdigine 10 jyl», «Qazaqstan Konstıtýtsııasyna 10 jyl», «Qazaqstan Respýblıkasynyń táýelsizdigine 30 jyl» medaldarymen, «Bilim berý isiniń úzdigi», «Y. Altynsarın» tósbelgilerimen marapattalǵan.
64 jyl buryn (1960) Sh.Esenov atyndaǵy Kaspıı memlekettik tehnologııalar jáne ınjınırıng ýnıversıtetiniń tárbıe jáne áleýmettik jumys jónindegi prorektory Gúlsara Ózbekqyzy JOLDASBAEVA dúnıege keldi.
Almaty halyq sharýashylyǵy ınstıtýtyn (Narhoz), T.Rysqulov atyndaǵy Qazaq memlekettik basqarý akademııasynyń aspırantýrasyn bitirgen. 08.00.05-Ekonomıka jáne halyq sharýashylyǵyn basqarý (salalar men qyzmet baǵyttary boıynsha) ekonomıka ǵylymdarynyń kandıdaty, JAK dotsenti.
Eńbek joly: Qurylys bankiniń Mańǵyshlaq aýdandyq bólimshesinde ekonomıst; «Mańǵyshlaqmunaıgazqurylysy» AQ-da ekonomıst, Qazaq polıtehnıkalyq ınstıtýty Aqtaý fılıalynda oqytýshy, aǵa oqytýshy, kafedra meńgerýshisiniń m.a., Aqtaý memlekettik ýnıversıtetinde dotsent, kafedra meńgerýshisi, Sh.Esenov atyndaǵy Kaspıı memlekettik tehnologııalar jáne ınjınırıng ýnıversıtetinde «Ekonomıka» kafedrasynyń meńgerýshisi, «Ekonomıka jáne quqyq» fakýltetiniń dekany, tárbıe jáne áleýmettik jumys jónindegi prorektor. ýnıversıtet rektorynyń keńesshisi, «Bıznes jáne quqyq fakýltetiniń» dekany; korporatıvtik hatshy.
46 jyl buryn (1978) Aqtóbe oblysy máslıhatynyń VIII shaqyrylym depýtaty Estaı Ibragımuly SISENBAEV dúnıege keldi.
Aqtóbe oblysy, Baıǵanın aýdany Qaraýylkeldi aýylynda dúnıege kelgen. 1997-2002 jyldary Q.Jubanov atyndaǵy Aqtóbe memlekettik ýnıversıtetinde oqyp, «Qarjy jáne nesıe» mamandyǵyn aldy.
Eńbek joly: 1997-2003 jyldary «SNPS-Aqtóbemunaıgaz» AQ janyndaǵy «Aqtóbenergoneft» basqarmasynyń qazandyq jabdyqtary boıynsha slesary, sý sorǵylaryna arnalǵan mashınanyń júrgizýshisi bolyp jumys istedi. 2003-2006 jyldary «ASBI» JShS jabdyqtaý bóliminiń qyzmetkeri, bólim basshysy, 2006-2009 jyldary «Spektr-prodýkt» JShS, «Bas Sardar» JShS bas dırektory, 2009 jyly «StroıgazServıs – Aqtóbe» kompanııasynyń basshysy qyzmetin atqardy. «BazisGroup KZ» JShS quryltaıshysy.
Ár jyldary Memleket basshysynyń, QR mınıstrleriniń jáne oblys ákimderiniń Alǵys hattarymen marapattalǵan. 2017 jyly Mártók aýdanynyń «Jyl adamy» atandy. QR Táýelsizdiginiń 30 jyldyǵyna arnalǵan merekelik medalmen jáne 2022 jyly «AMANAT» partııasynyń «Belsendi qyzmeti úshin» tósbelgisimen marapattalǵan.
38 jyl buryn (1986) Tehnıkalyq retteý jáne metrologııa komıtetiniń Aqmola oblysy boıynsha departamentiniń basshysy Nurbek Ermekuly HABIEV dúnıege keldi.
Aqmola oblysy, Býrabaı aýdanynda dúnıege kelgen.
2008 jyly Sh.Ýálıhanov atyndaǵy QMÝ bakalavrıatyn «Standarttaý, metrologııa jáne sertıfıkattaý» mamandyǵy boıynsha, 2011 jyly «Femıda» zań akademııasyn «Quqyqtaný» mamandyǵy boıynsha, 2017 jyly Gýmanıtarlyq-tehnıkalyq akademııanyń magıstratýrasyn «Ekonomıka» mamandyǵy boıynsha, 2020 jyly «Bolashaq» halyqaralyq baǵdarlamasy boıynsha Reseı memlekettik agrarlyq ýnıversıteti - K.A.Tımırıazev atyndaǵy Máskeý aýylsharýashylyq akademııasynyń «standarttaý jáne metrologııa» mamandyǵy boıynsha magıstratýrasyn ýzdik támamdaǵan.
2021 jyly Almaty qalasyndaǵy Qazaqstandyq oqý-konsýltatsııalyq ortalyǵynyń bazasynda MEMST ISO/IEC 17025 – 2019 «Synaq jáne kalıbrleý zerthanalarynyń quzyretine jalpy talaptar» sáıkes menedjment júıeleriniń ishki aýdıti boıynsha oqý kýrstaryn aıaqtady.
Eńbek joly: 2008 jyly QR Densaýlyq saqtaý mınıstrliginiń Aqmola oblystyq «Sanıtarlyq-epıdemııalogııalyq saraptama ortalyǵynda» metrologııa, standarttaý jáne vaktsınalarmen qamtamasyz etý bóliminiń laboranty, 2008-2011 jyldary Aqmola oblystyq «Sanıtarlyq-epıdemııalogııalyq saraptama ortalyǵynyń» metrologııa, standarttaý jáne vaktsınalarmen qamtamasyz etý bóliminde ınjener-metrolog, 2011-2012 jyldary Aqmola oblystyq «Sanıtarlyq-epıdemııalogııalyq saraptama ortalyǵynyń» metrologııa jáne standarttaý basqarmasynyń basshysy, 2012-2013 jyldary «Ulttyq saraptaý jáne sertıfıkattaý ortalyǵy» AQ Aqmola fılıalynyń salystyryp tekserý jáne metrologııalyq ólshemder bóliminiń mamany (tekserýshisi) qyzmetin atqarǵan. 2013-2017 jyldary QR Aýylsharýashylyǵy mınıstrliginiń Veterınarııalyq baqylaý jáne qadaǵalaý komıteti «Respýblıkalyq veterınarııalyq zerthanasynyń» metrologııa báliminiń bas menedjeri, 2017-2021 jyldary QR Aýylsharýashylyǵy mınıstrliginiń Veterınarııalyq baqylaý jáne qadaǵalaý komıteti «Respýblıkalyq veterınarııalyq zerthanasynyń» metrologııa báliminiń bas menedjer-sarapshysy, 2021-2022 jyldary QR Aýylsharýashylyǵy mınıstrliginiń Veterınarııalyq baqylaý jáne qadaǵalaý komıteti «Respýblıkalyq veterınarııalyq zerthanasynyń» metrologııa báliminiń basshysy qyzmetinde boldy.
Qazirgi qyzmetin 2022 jyldan bastap atqaryp keledi.
37 jyl buryn (1987) «Aqtóbe JEO» tóraǵasynyń orynbasary Áset Amangeldiuly ÁBІLÁShEV dúnıege keldi.
Aqtóbe oblysy, Alǵa qalasynda týǵan. 2008 jyly Q.Jubanov atyndaǵy Aqtóbe memlekettik ýnıversıtetin bitirgen.
Eńbek joly: 2010 jyly «QazTransGaz Aımaq» AQ Aqtóbe óndiristik fılıalynyń Alǵa gaz ýchaskesiniń gaz qubyrlaryn paıdalaný jáne jóndeý slesari bolyp jumys atqardy.
Qazirgi qyzmetinde 2023 jyldyń mamyrynan beri.
35 jyl buryn (1989) qazaqstandyq fýtbolshy, «Jetisý» klýbynyń jartylaı qorǵaýshysy Serikjan MUJYQOV dúnıege keldi.
Semeı oblysynda týǵan.
Eńbek joly: «Kóksý» jáne «Jetisý-2» attarymen belgili taldyqorǵandyq «Jetisý» klýbynyń ekinshi komandasy úshin Birinshi lıgas oıynshysy; «Jetisýdyń» negizgi jáne qosalqy quramynyń oıynshysy. Ol Eýropa lıgasynda «Jetisý» sapynda gol soqqan jalǵyz fýtbolshy (2008). Gol «Leha» qaqpasyna soǵyldy (06.2012). 2014 jyly elordalyq «Astana» klýbyna aýysty, 2015 jyly «Qaısar» quramynda oınady, sodan keıin «Astanaǵa» oraldy. Onyń quramynda Mujyqov Qazaqstannyń alty dúrkin chempıony atandy. Chempıondar lıgasy men Eýropa lıgasynyń toptyq kezeńinde de óner kórsetti. 2020 jyldan beri qostanaılyq «Tobyl» klýbynyń quramynda.
31 jyl buryn (1983) QR memlekettik «Saltanat» bı ansambliniń kórkemdik jetekshisi Qýanyshbek Serikuly TÓLEGEN dúnıege keldi.
Qyzylorda oblysy Shıeli aýdanynda týǵan.
2002-2007 jyldary Qyzylorda oblysy, Shıeli aýdanyndaǵy mýzyka mektebinde «Horeografııa» synybynda oqydy. 2012 jyly J.Elebekov atyndaǵy Respýblıkalyq estrada-tsırk kolledjin «Horeografııalyq óner», «Bı ansambliniń ártisi» mamandyǵyn, 2017 jyly T.Júrgenov atyndaǵy Qazaq ulttyq óner akademııasynyń «Horeografııa» fakýltetiniń «Rejısser» mamandyǵyn bitirdi.
2009 jyly «Shabyt» halyqaralyq baıqaýynyń II dárejeli laýreaty. 2013 jyly «Trıo de festıval» jas halyq bıshileri arasyndaǵy halyqaralyq bı baıqaýynyń gran-prı ıegeri (Polsha). 2015 jyly QR Tuńǵysh Prezıdentiniń Qory stıpendııasynyń ıegeri. 2012 jyly «Túrksoı» halyqaralyq festıvaliniń I dárejeli laýreaty (Túrkııa).
2015, 2019, 2022 jyldary QR Mádenıet jáne sport mınıstrliginiń atynan Qurmet gramotasymen marapattaldy.
87 jyl buryn (1937-2017) qazaq jazýshysy, jýrnalıst, qoǵam jáne memleket qaıratkeri Arǵynbaı BEKBOSYN dúnıege keldi.
Jambyl oblysynyń Baızaq aýdanyndaǵy Qarasý aýylynda týǵan. Qazaq memlekettik ýnıversıtetin bitirgen.
Ár jyldary Almaty Joǵary partııa mektebinde, SOKP Ortalyq komıteti janyndaǵy Qoǵamdyq ǵylymdar akademııasynda, AQSh-tyń Kolorado ýnıversıtetinde bilimin jetildirgen.
Jambyl oblystyq radıosynyń tilshisi, Qazaq radıosynyń Ońtústik Qazaqstan jáne Qyzylorda oblystaryndaǵy menshikti tilshisi, Jambyl oblystyq «Eńbek týy» gazetinde bólim meńgerýshisi, Jambyl aýdandyq «Shuǵyla» gazetiniń redaktory, Jambyl oblystyq Partııa komıtetiniń buqaralyq aqparat quraldary jónindegi nusqaýshysy bolǵan.
1985-1994 jyldary Jambyl oblystyq «Aq jol», «Eńbek týy» gazetiniń redaktory bolyp jumys istedi. 1994 jylǵy naýryzda QR Joǵarǵy Keńesiniń, 1995 jylǵy jeltoqsanda QR Parlamenti Májilisiniń depýtaty bolyp saılandy. Onda Halyqaralyq ister, Qorǵanys jáne ulttyq qaýipsizdik komıtetinde múshe bola júrip, birtalaı asa mańyzdy zań jobalary boıynsha jumys tobyn basqardy. Depýtattyq qyzmetimen qos,a QR Prezıdenti janyndaǵy Joǵarǵy Tártiptik Keńestiń, Sybaılas jemqorlyqqa qarsy kúres jónindegi memlekettik komıssııanyń múshesi mindetterin atqardy. 1999-2003 jyldary QR Parlamenti Senatynyń buqaralyq aqparat quraldarymen baılanys bóliminiń meńgerýshisi bolyp qyzmet etken.
«Aýylym – ánim meniń» (1975, «Qaınar»), «Jetiqaraqshysy joq aspan» (1991, «Qazaqstan»), «Ke- meńgermen kezdesý» (1994, «Me- reı»), «Haýa ananyń amanaty» (1995, «Qaınar»), «Qylkópir» (1999, «Óner») kitaptary jaryq kórgen. «Omar haıam rýbaıattaryn» qazaqshalaǵan, «Myń túrli oı» atty tórttaǵandar jınaǵy (2001, «Elorda»), «Fánıllik drama» jınaǵy shyqqan. Shyǵys juldyzdarynyń shyǵarmalary toptastyrylǵan «Omar Haıam juldyzdar shoǵyrynda» atty aýdarma kitaby jaryq kórgen (2009). Pýshkın, Lermontov, Esenın, Býnın shyǵarmalaryn qazaq tiline tárjimalaǵan. Jan-Batıst Molerdiń «Eriksiz emshi» komedııasyn aýdarǵan, ol Jambyl oblystyq drama teatrynda sahnalanǵan.
«Nıýrnbergten buryn» atty tarıhı-qaharmandyq dramasy «Sońǵy sezim» degen atpen Qazaqtyń M.O.Áýezov atyndaǵy akademııalyq drama teatrynda (1995-1999), Jambyl oblystyq drama teatrynda qoıyldy. «Ótkeldegi shaıqas» atty pesasy da sahnalandy.
59 jyl buryn (1965-2023) qazaqstandyq akter, satırashy, stserııshi Asqar Ábdiǵalymuly NAIMANTAEV dúnıege keldi.
Almaty oblysynyń Narynqol aýylynda týǵan. Almaty teatr jáne kıno ınstıtýtyn bitirgen. T.Júrgenov atyndaǵy Ulttyq óner akademııasynyń rejısser mamandyǵy boıynsha magıstri.
MúÁýezov atyndaǵy Akademııalyq teatrda akter bolyp jumys istedi. Ol kóptegen stsenarıı jazyp, úlken shoý-baǵdarlamalar, telejobalar, kontsertterdiń rejısseri boldy.
«Aınalaıyn», «Domashnıe voıny», «Qymyzhana» serıaldarynyń stsenarııshiler tobynda qyzmet etti. QR Eńbek sińirgen qaıratkeri. 2023 jyldyń 2 jeltoqsanynda qaıtys boldy.
