14 mamyr. Tulǵalar týǵan kún
Búgin, 14 mamyr kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? Kazinform oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.
ESІMDER
84 jyl buryn (1941) belgili akter, Qazaqstan Respýblıkasynyń halyq ártisi, SSSR Memlekettik syılyǵynyń laýreaty Nurjuman Baıjumanuly YQTYMBAEV dúnıege keldi.
Almaty oblysy Kerbulaq aýdanynda týǵan. Almaty mýzyka ýchılışesin, Panfılov pedagogıkalyq ýchılışesin jáne «Qazaqfılm» stýdııasy janyndaǵy akterlik stýdııany bitirgen, Qazaq Memlekettik pedagogıkalyq ınstıtýtyn támamdaǵan.
Kınodaǵy mansaby kezdeısoq bastalǵan. Bolashaq kınoakterdiń aýylyna kelgen «Mazasyz tań» fılminiń túsirý toby ony fılmge túsirýge shaqyrady. 1968 jyldan «Qazaqfılm» kınostýdııasynyń akteri.
Akter kınoda árqıly bolmysty, minezdi keıipkerler beınesin jasady, mysaly, «Adamdar arasyndaǵy bóltiriktegi» tuıyq, qatań minezdi, «Stalınge syılyqtaǵy» jumsaq minezdi, biraq birbetkeı, al «Barlaýshydaǵy» qarapaıym, shyǵysqa tán danalyq kórinetin keıipkerler, taǵy basqalar.
Akterdiń sońǵy jumystarynan frantsýz akteri J. Depardemen birge túsken «Kesh oıanǵan mahabbat» fılmin ataýǵa bolady.
Akter anımatsııalyq lentalardy dybystaýǵa da qatysady («Qadyrdyń baqyty», 2000).
2007 jyly «Jol qaraýshy» fılmindegi roli úshin «Adal júrek» kınofestıvalinde bas júldeni, 2009 jyly «Sháken juldyzdary» festıvaliniń eń úzdik akteri, 2009 jyly Cheboksarydaǵy MKF — «Stalınge syılyq», «eń úzdik er adam roli úshin» syılyǵyn, Qasym roli úshin Búkilamerıkalyq ónerdi qoldaý qaýymdastyǵynyń arnaıy júldesine («Stalınge syılyq») ıe bolǵan.
63 jyl buryn (1962) kompozıtor, ánshi, dırıjer, mýzykalyq prodıýser, Qazaqstan Respýblıkasynyń eńbek sińirgen qaıratkeri Jeńis SEIDÝLLAULY dúnıege kelgen.
Qyzylorda oblysynda týǵan.
Eńbek joly: 1984-1987 jyldary «Gúlder» memlekettik ansambliniń orkestr ártisi, 1989-1994 jyldary Súıinbaı atyndaǵy Almaty oblystyq fılarmonııa orkestriniń ártisi, 1994-1997 jyldary «Gúlder» memlekettik ansambliniń bas dırıjeri, 1998-2004 jyldary Súıinbaı atyndaǵy Almaty oblystyq fılarmonııasynyń ánshisi jáne uıymdastyrýshysy, 2005 jyly «Otan» Respýblıkalyq saıası partııasynyń Ortalyq apparatynda «Ideologııa» bólimi meńgerýshisiniń orynbasary qyzmetin atqarǵan. 2006-2013 jyldary «Qazaq áýenderi» AQ fılıaly «Gúlder» ansambliniń dırektory, 2013 jyly «Qazaq áýenderi» AQ Almaty qalasyndaǵy Aımaqtyq dırektory, 2013-2014 jyldary T.Júrgenov atyndaǵy Qazaq Ulttyq óner akademııasynda shyǵarmashylyq jumystar jáne syrtqy baılanystar jónindegi prorektory, 2014 jyly «J.Elebekov atyndaǵy Respýblıkalyq estrada-tsırk kolledji» RMQK dırektory, 2016-2018 jyldary Jambyl atyndaǵy Qazaq memlekettik fılarmonııasynyń dırektory laýazymyn atqarǵan. 2018 jyldyń aqpan aıynan bastap «Qazaqkontsert» memlekettik kontserttik uıymynyń dırektory bolyp eńbek etýde.
Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri (2006), «Qurmet» ordeniniń ıegeri (2015). «Qarmaqshy aýdanynyń qurmetti azamaty» (2007), «Almaty oblysy Qaratal aýdanynyń qurmetti azamaty» (2015).
«Qazaqstan Respýblıkasynyń Táýelsizdigine 20 jyl» (2011), «Qazaqstan Konstıtýtsııasyna 20 jyl» (2015), «Astana 20 jyl» (2018) merekelik medaldarymen marapattalǵan.
53 jyl buryn (1972) Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq olımpıada komıtetiniń Halyqaralyq yntymaqtastyq máseleleri boıynsha vıtse-prezıdenti Andreı Aleksandrovıch KRıÝKOV dúnıege keldi.
Almaty qalasynda týǵan.
1990 jyly Almaty qalasyndaǵy Olımpıada rezerviniń № 2 ýchılışesin, 1994 jyly Qazaq deneshynyqtyrý ınstıtýtyn, 2011 jyly RF prezıdenti janyndaǵy Reseı halyq sharýashylyǵy jáne memlekettik qyzmet akademııasy korporatıvtik basqarmasynyń Joǵary mektebin, 2011 jyly T.Rysqulov atyndaǵy Qazaq ekonomıka ýnıversıtetin bitirdi.
Eńbek joly: 1996-2001 jyldary QR júzý federatsııasynda qyzmet atqardy. 2001-2005 jyldary QR Júzý federatsııasynyń sporttyq dırektory, 2005-2008 jyldary QR sýdaǵy sport túrleri federatsııasynyń Bas dırektory qyzmetin atqarǵan. 2006 jyldan bastap Azııanyń júzý federatsııasynyń (AASF) vıtse-prezıdenti. 2008 jyly QR Sýdaǵy sport túrleri federatsııasynyń Bas hatshysy, 2011 jyldan bastap Azııa Olımpıada komıtetiniń Qysqy Azııa oıyndarynyń Bas úılestirýshisi qyzmetinde. 2015 jyly QR Ulttyq Olımpıada komıtetiniń Halyqaralyq yntymaqtastyq máseleleri jónindegi vıtse-prezıdenti qyzmetinde bolyp, 2020 jyly qaıta saılandy. 2015-2016 jyldary QR Premer-mınıstri orynbasarynyń keńesshisi laýazymyn atqarǵan. 2019 jyldan beri QR Sýdaǵy sport túrleri federatsııasynyń prezıdenti.
Qazirgi qyzmetin 2020 jyldyń mamyr aıynan beri atqaryp keledi.
«Qurmet» ordenimen (2014); «Qazaqstan Respýblıkasynyń táýelsizdigine 20 jyl» (2012), «Qazaqstan Respýblıkasynyń táýelsizdigine 25 jyl» (2016) medaldarimen marapattaldy. KSRO sport sheberi (1989), Qazaqstan Respýblıkasynyń sý doby boıynsha Halyqaralyq klastaǵy sport sheberi (1994), Qazaqstan Respýblıkasynyń eńbek sińirgen jattyqtyrýshysy (2010); Qazaqstannyń sý doby boıynsha talaı dúrkin chempıonat júldegeri men Kýbok ıegeri. Azııa oıyndarynyń jeńimpazy (Hırosıma, ıAponııa, 1994).
45 jyl buryn (1980) Qazaqstan Respýblıkasy Іshki ister mınıstrligi Jedel-krımınalıstıkalyq departamentiniń bastyǵy Rýstam Turalyuly ÁBDІRAHMANOV dúnıege keldi.
2001 jyly Qazaq memlekettik zań akademııasyn, 2009 jyly Qazaq Eńbek jáne áleýmettik qatynastar akademııasyn, 2011 jyly B. Beısenov atyndaǵy QR ІІM Qaraǵandy akademııasyn, 2016 jyly D. Qonaev atyndaǵy Kólik jáne quqyq gýmanıtarlyq ýnıversıtetin, 2018 jyly Reseı Federatsııasy Prezıdenti janyndaǵy Reseı halyq sharýashylyǵy jáne Memlekettik qyzmet akademııasyn MVA baǵdarlamasy boıynsha bitirdi.
Eńbek joly: 2002-2010 jyldary Almaty qalasy Іshki ister bólinisterinde tergeýshiden basqarma bastyǵyna deıin qyzmet ótkerdi. 2010-2011 jyldary QR ІІM B. Beısenov atyndaǵy Qaraǵandy akademııasynyń joǵary oqý ornynan keıingi bilim berý ınstıtýtynyń magıstranty (birinshi fakýlteti), QR ІІM M. Esbolatov atyndaǵy Almaty akademııasynyń esirtki bıznesine qarsy kúres jónindegi vedomstvoaralyq oqý ortalyǵynyń bastyǵy, 2011-2013 jyldary Almaty qalasy Іshki ister departamenti Tergeý basqarmasynyń múliktik qylmystardy tergeý bóliminiń bastyǵy, 2013-2014 jyldary QR ІІM Tergeý komıteti áskerı-tergeý basqarmasy bastyǵynyń orynbasary, 2014-2024 jyldary Almaty qalasy jáne Almaty oblysynda basqarma bastyǵynan departament bastyǵynyń orynbasaryna deıingi laýazymdarda qyzmet atqarǵan.
Qazirgi laýazymyn 2024 jylǵy maýsymnan bastap atqaryp keledi.
«QR ІІM eńbegi sińgen qyzmetkeri», «Іshki áskerler qyzmetiniń úzdigi», «Qazaqstan polıtsııasyna 30 jyl» tósbelgilerimen. 1, 2 jáne 3 dárejeli «Іshki ister organdaryndaǵy minsiz qyzmeti úshin», «Quqyq tártibin qamtamasyz etýge qosqan úlesi úshin», «Tergeý qyzmetine 60 jyl» medaldarymen marapattalǵan.