13 tamyz. Tulǵalar týǵan kún

ASTANA. QazAqparat - Búgin, 13 tamyz kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? QazAqparat oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.

ESІMDER

8 2 jyl buryn (1941) belgili fılolog-ǵalym, qazaq tilin damytýǵa belsene aralasqan qoǵam qaıratkeri, Memlekettik tildi damytý qory Qamqorshylyq keńesiniń múshesi Asyly Álıqyzy OSMAN dúnıege keldi.

Grýzııada týǵan. Qazaq memlekettik qyzdar pedagogıkalyq ınstıtýtyn, QazSSR Ǵylym akademııasy Til bilimi ınstıtýtynyń aspırantýrasyn bitirgen.

1969-1993 jyldary - QazSSR Ǵylym Akademııasy Til bilimi ınstıtýtynyń aspıranty, kishi, aǵa ǵylymı qyzmetkeri. 1993-1997 jyldary - QR Til komıtetiniń, QR ult saıasaty jónindegi memlekettik komıtetiniń bólim bastyǵy, basqarma bastyǵy. «Turan» Ázerbaıjan mádenı ortalyǵynyń vıtse-prezıdenti boldy. 1997 jyldan zeınet demalysynda.

Almaty oblysy ázerbaıjan etno-mádenı ortalyǵynyń tóraıymy, «Memlekettik tilge – qurmet» birlestiginiń jetekshisi, qazaq tilindegi kóptegen ǵylymı kitaptar men sózdikterdiń avtory. Baspasózde 200-den astam ǵylymı jáne aýdarma maqalalary jaryq kórdi. «Sınonımdik etistikterdiń semantıkalyq-stılıstıkalyq qyzmeti» (1991), «Qazaqsha-túrikshe-oryssha sóz tirkesi» (1994), t.b kitaptardyń avtory.

«Parasat», ekinshi dárejeli «Dostyq» ordenderimen, Baýyrjan Momyshuly atyndaǵy «Namys», «Til janashyry», «Qazaqstan Respýblıkasynyń Mádenıet qaıratkeri», «Belsendi qyzmeti úshin», «Qazaqstan Konstıtýtsııasyna 10 jyl» (2005), «10 jyl Astana» (2008) medaldarymen marapattalǵan.

5 7 jyl buryn (1966) Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasy atyndaǵy Ulttyq qorǵanys ýnıversıtetiniń bastyǵy Lýt Sapýuly ÁLChEKENOV dúnıege keldi.

Astrahan oblysynda (RKFSR) týǵan. M.V.Frýnze atyndaǵy Sým joǵary artıllerııalyq komandalyq ýchılışesin (1987); Mıhaılov artıllerııalyq akademııasyn (Sankt-Peterbýrg, Reseı) (1998); Belarýs Respýblıkasy Qarýly Kúshteri Áskerı akademııasynyń Bas shtaby fakýltetiniń tyńdaýshysy (Mınsk) (2010).

Eńbek joly: Germanııadaǵy Keńes áskeri tobynda (Batys kúshter toby) vzvod komandırinen artıllerııalyq batareıa komandırine deıin ártúrli laýazymdarda qyzmet etti (1987-1992); batareıa komandıri, polk shtabynyń bastyǵy, QR Qarýly Kúshteri artıllerııalyq brıgadasynyń komandıri (1992-2004); «Ońtústik» óńirlik qolbasshylyǵy qolbasshysynyń órt shyǵyny boıynsha orynbasary – zymyran áskerleri jáne artıllerııa bóliminiń bastyǵy (2004-2008); «Batys» óńirlik qolbasshylyǵy qolbasshysynyń órt shyǵyny boıynsha orynbasary – zymyran áskerleri jáne artıllerııa bóliminiń bastyǵy (2010-2011), QR Qarýly Kúshteri Zymyran áskerleri men artıllerııa qolbasshysy, Qurlyq áskerleri bas qolbasshysynyń atys zalaldary boıynsha orynbasary (2011-2018); QRTuńǵysh Prezıdenti – Elbasy atyndaǵy Ulttyq qorǵanys ýnıversıteti basshysynyń orynbasary – Bas shtab bastyǵy (2018-2020); QR Qorǵanys mınıstrligi kadr jumysy basqarmasynyń bastyǵy (2020-2022).

Qazirgi qyzmetin 2022 jyldyń sáýirinen bastap atqaryp keledi.

5 5 jyl buryn (1968) Qazaqstan Respýblıkasy Premer-Mınıstriniń keńesshisiErlan Toqtarhanuly QOJAǴAPANOV dúnıege kelgen.

Almaty oblysynda týǵan. 1992 jyly Qaraǵandy memlekettik ýnıversıtetin ekonomıst, 1999 jyly — Almaty memlekettik ýnıversıtetin qarjyger mamandyǵy boıynsha támamdady. 2006 jyly RF Memlekettik Keden komıtetiniń Reseı Keden akademııasyn zańger mamandyǵy boıynsha bitirgen.

Eńbek jolyn 1987 jyly bastaǵan. 1990–1994 jyldary kásipkerlik qyzmetpen aınalysqan. «Qazkommertsbank» AQ qyzmetkeri (1994-1997); 1997–1998 jyldary memlekettik organdar men kásiporyndarda jumys istegen.

Ońtústik Qazaqstan, Jambyl oblystarynyń keden basqarmasynyń bastyǵy (1998-2002); Almaty qalasy kedendik baqylaý departamentiniń bastyǵy (2002-2006); Astana qalasy Almaty aýdanynyń ákimi (2006-2007); Astana qalasy ákiminiń orynbasary (2007-2013); QR sport jáne dene shynyqtyrý isteri agenttiginiń tóraǵasy (01.2013-11.2013); QR Fýtbol federatsııasynyń prezıdenti (2014-2016); «Astana» Prezıdenttik kásibı sport klýbynyń bas dırektory (2015-2016); QR Premer-Mınıstriniń keńesshisi (2016-2017). Qazaqstan Respýblıkasy Mádenıet jáne sport vıtse-mınıstri (2017-2019). 2019-2021 jyldary Almaty qalasy ákiminiń orynbasary. Qazaqstan Respýblıkasy Mádenıet jáne sport vıtse-mınıstri (04.2021-09.2021).

2021 jyldyń qyrkúıeginen bastap qazirgi qyzmette.

2 dárejeli «Aıbyn» ordenimen, «Qurmet» ordenimen marapattalǵan.

42 jyl buryn (1982) Qazaqstan Respýblıkasynyń Saýda jáne ıntegratsııa vıtse-mınıstri Qaırat Takıruly BALYQBAEV dúnıege keldi.

Almaty qalasynda dúnıege kelgen. Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetin («Ekonomıkalyq kıbernetıka» mamandyǵy), Halyqaralyq bıznes akademııasyn (korporatıvtik menedjment magıstri), Q.I. Sátbaev atyndaǵy Qazaq ulttyq tehnıkalyq ýnıversıtetin («Munaı-gaz delo»mamandyǵy) bitirgen.

Eńbek jolyn 2003 jyly bastaǵan. Aqparattyq tehnologııalar (tsıfrlandyrý) júıesinde 2007 jyldan bastap «QazTransGaz»AQ Aqparattyq tehnologııalar qyzmetiniń basshysy bolyp jumys isteı bastady.

2009 j. - «QazMunaıGaz»UK«AQ Aqparattyq tehnologııalar departamentiniń dırektory.

2010 – 2011 jj. -»KMG Kashagan B. V.«JShJK sýpervaızeri, Atyraý q.

2011 - 2014 jj. -»QazMunaıGaz «UK» AQ Aqparattyq tehnologııalar departamenti, basqarýshylyq eseptilik júıesin engizý jáne aqparattyq tehnologııalar departamentiniń dırektory.

2014 - 2016 jj. - «QazMunaıGaz»UK«AQ Aqparattyq tehnologııalar jónindegi basqarýshy dırektory.

2016 j. -»QazMunaıGaz «UK» AQ Aqparattyq tehnologııalar jónindegi vıtse-prezıdenti. 2017 j. - «QMG Global Solıýshns B. V.»FKOO bas dırektorynyń orynbasary 2017 - 2018 jj. - QR Aqparat jáne kommýnıkatsııalar vıtse-mınıstri

2019-2021 jj. - «KazEnergy» ZTB shtattan tys keńesshisi. 2021 – 2022 jj. - Eýrazııalyq damý bankiniń tsıfrlyq bastamalar dırektsııasynyń basqarýshy dırektory.

Qazirgi qyzmetin 2022 jyldyń jeltoqsan aıynan beri atqaryp keledi.

2019 jyly «Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaqtyń damýyna qosqan úlesi úshin» medalimen marapattalǵan.

30 jyl buryn (1993) Aýyr atletıkadan 2016 jylǵy Olımpıada chempıony, 2015 jyly álem chempıony Nıjat RAHIMOV dúnıege keldi.

Baký qalasynda týǵan.

2010 jyldyń mamyr aıynda Valensııada (Ispanııa) ótken jastar arasyndaǵy Eýropa chempıonatyna irikteý týrynda 290 keli kóterip, birinshi oryn aldy.2010 jyly 17 tamyzda jastar arasynda Sıngapýrda ótken jazǵy Olımpıada oıyndarynyń jeńimpazy atandy. Nıjattyń bapkeri eki dúrkin álem chempıony Nızamı Pashaev bolǵan.2013 jyly Rahımov Qazandaǵy jazǵy Ýnıversıadada Ázerbaıjannyń namysyn qorǵap, Ázerbaıjan quramasynyń týyn kóterip shyqty. Sol jyly Perýdegi jasóspirimder chempıonatynda ekinshi oryn aldy. 2013 jyldyń jazynda dopıngke tekserý kezinde 18 ázerbaıjandyq shtangashy sporttan shettetildi. 2014 jyldyń jazynda Nıjat Rahımov Qazaqstan azamattyǵyn qabyldap, el quramasynyń sapynda jarysqa qatysýǵa kelisim berdi. Eki jyldyq sporttan shettetý merzimi bitken soń, Rahımov Qazaqstan quramasy sapynda 85 kelige deıingi dárejede Qytaıǵa jarysqa baryp, tórtinshi oryn aldy. 2015 jyly qarasha aıynda Hıýstonda ótken álem chempıonatynda úzdik nátıje kórsetip, Qazaqstanǵa jeńis syılady.

2016 jyly Rıo-de-Janeıroda ótken Olımpıada oıyndarynda julqa kóterýde 214 kelini baǵyndyryp, álemdik rekordty jańartty.