11 jeltoqsan. Tulǵalar týǵan kún

ASTANA. QazAqparat - Búgin, ıaǵnı 11 jeltoqsan kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? QazAqparat oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.

ESІMDER

158 jyl buryn (1864-1919) qazaqtyń ataqty halyq ánshi-kompozıtory, aıtysker aqyn, at ústi oıynynyń túrli tásilderin meńgergen erekshe ónerpaz, kúsh ónerin kórsetken sportshy, jaýyryny jerge tımegen balýan Nurmaǵambet BAIMYRZAULY (Balýan Sholaq)dúnıege kelgen.

1864 jyly Moıynqumnyń Han taýynyń mańynda týǵan. Aqmola oblysyndaǵy Tasty ózeniniń boıynda jerlengen. Balýan Sholaqtyń jas kezinde ákesi Kókshetaýǵa kóship kelgen. Osynda ósip, óner qýyp, Arqanyń ardager serisi atanǵan onyń ánderi, óleńderi kóptegen jınaqtarǵa engen, jeke kitap bolyp ta basylyp shyqqan. On tórt jasynda kúreske túsken Balýan Sholaq saldyq quryp, tóńiregine ónerli jastardy jınaǵan. Jas kúninde saýsaǵyn úsitip alýyna baılanysty halyq «Balýan Sholaq» dep atap ketken.

Kókshetaý qalasynda ótken bir úlken jıynda 51 put (830 kg tarta) kirdiń tasyn kóterip, dúıim jurtty tańǵaldyrǵan. 1899 jyly 35 jasynda orys palýany Ivan Korenmen kúresip, onyń qabyrǵasyn syndyrǵan. 1913 jyly ata-babasynyń týyp ósken, kindik qany tamǵan Shý óńirine kelgen. Osy saparynda Qordaı dalasynda qoı baǵyp júrgen Kenen Ázirbaev onyń kóptegen ánderin úırengen.

Balýan Sholaq Shý óńirinde bolǵan saparynda kótergen salmaǵy 1050 keli tartatyn tas búginde aýdandyq tarıhı ólketaný murajaıynyń aldyna qoıylǵan. Sondaı-aq, Dalaqaınar óńirindegi ózi arshyǵan tunba áli kúnge deıin «Balýan Sholaq bulaǵy» atalyp keledi. Elimizdegi kóptegen qalalardaǵy sport saraılary Balýan Sholaq atymen atalady.

67 jylburyn (1955) Qazaqstan Respýblıkasynyń Zańnama jáne quqyqtyq aqparat ınstıtýtynyń dırektory Ramazan Qumarbekuly SARPEKOV dúnıege keldi.

Taldyqorǵan oblysynyń Panfılov qalasynda týǵan. S.M. Kırov atyndaǵy Qazaq memlekettik ýnıversıtetin aıaqtady.

Eńbek joly: 1973-1974 jyldary – Almaty oblysyndaǵy Panfılov aýdanynda qurylysshy. 1974-1976 jyldary – Keńes áskeriniń qatarynda qyzmette, Habarov ólkesi. 1976-1981 jyldary – Almaty q. «Elektromontaj» QB, elektromontajdaýshy. 1981-1982 – Almaty q. Áýezov JQÝ kadr bóliminiń ınspektory. 1982-1986 jyldary – Torǵaı aýdany Jangeldi aýdanynyń prokýratýrasy tergeýshisi. 1986-1988 jyldary – Torǵaı oblysy prokýratýrasynyń asa mańyzdy ister boıynsha aǵa tergeýshi. 1988-1989 – Qostanaı oblysy Amangeldi aýdany prokýratýrasynyń tergeýshisi (Torǵaı oblysyn taratýǵa baılanysty). 1989-1994 jyldary – Qostanaı oblysy Amangeldi aýdanynyń Halyq sotynyń tóraǵasy. 1994-1995 jyldary – Torǵaı oblystyq soty Tóraǵasynyń orynbasary. 1995-1997 jyldary – Torǵaı oblystyq sotynyń Qylmystyq ister jónindegi sot alqasynyń tóraǵasy. 1997-1999 – Arqalyq q. óńirlik sot quramynyń tóraǵasy, Qostanaı oblystyq sotynyń sýdıasy (Torǵaı oblysyn taratýǵa baılanysty). 1999-2004 jyldary – II saılanǵan Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty, Zańnama jáne sot-quqyqtyq reforma komıtetiniń múshesi. 2005-2006 jyldary – Qazaqstan Respýblıkasy Ádilet mınıstrliginiń Tirkeý qyzmeti komıteti tóraǵasynyń birinshi orynbasary. 2006-2007 jyldary – Qazaqstan Respýblıkasy Bas prokýratýrasynyń Apparat basshysy jáne alqa múshesi. 2007-2011 jyldary – IV saılanǵan Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty, Zańnama jáne sot-quqyqtyq reforma komıtetiniń múshesi. 2012-2016 jyldary – V saılanǵan Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty, Zańnama jáne sot-quqyqtyq reforma komıtetiniń múshesi. 2017-2017 jyldary – Qazaqstan Respýblıkasy Ádilet mınıstriniń keńesshisi. 2017-2019 jyldary – Qazaqstan Respýblıkasy Ádilet Mınıstrliginiń «Respýblıkalyq quqyqtyq aqparat ortalyǵy» RMK dırektory.

Qazirgi qyzmetin 2019 jyldyń naýryzynan bastap.

44 jyl buryn (1978) QR Prezıdenti Ákimshiliginde memlekettik ınspektor, belgili jýrnalıst Nurlan Okauly dúnıege keldi.

Mońǵolııanyń Baıan-Ólgeı aımaǵynda týǵan. 1992 jyly ata-anasymen birge tarıhı otany – Qazaqstanǵa qonys aýdarǵan. 1992-1996 jyldary Almaty qalasyndaǵy qazaq tili men ádebıetin tereńdetip oqytatyn mektep-ınternatta bilim alǵan. Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq Memlekettik Ulttyq ýnıversıtetiniń Jýrnalıstıka fakýltetin bitirgen.

Eńbek jolyn ýnıversıtettiń 2-kýrsynda oqyp júrgen kezinde bastaǵan. 1997-1998 jyldary respýblıkalyq «Habar radıosynda» júrgizýshi, 2000-2001 jyldary KTK telearnasynda jańalyqtar qyzmetiniń tilshisi, 2001-2002 jyldary «Qazaqstan» ulttyq telearnasynda redaktor - kommentator, 2002-2004 jyldary «Astana» telearnasynda redaktor, prodıýser, 2004-2012 jyldary «Habar» agenttiginde korrespondent bolyp qyzmet atqardy.

2006-2012 jyldar aralyǵynda prezıdenttik pýl quramynda Elbasy Nursultan Nazarbaevtyń jumysyn halyqqa kórsetýge tikeleı atsalysty. 2012-2013 jyldary Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Ákimshiligi Qazaqstan halqy Assambleıasy Hatshylyǵynyń sektor meńgerýshisi, 2013-2015 jyldary QHA Hatshylyǵy meńgerýshisiniń orynbasary qyzmetterin atqardy.

2015-2018 jyldary Prezıdent Ákimshiligi Іshki saıasat bólimi meńgerýshisiniń orynbasary, 2018-2019 jyldary «Qazaqstan» respýblıkalyq teleradıokorporatsııasy basqarma tóraǵasynyń orynbasary, 2019-2020 jyldary Prezıdent Ákimshiliginiń Ótinishterdi qaraýdy baqylaý bólimi meńgerýshisiniń orynbasary boldy. Qazirgi qyzmetinde 2020 jyldyń qarasha aıynan beri.

2008 jyly respýblıkalyq «Shabyt» baıqaýynyń «Jýrnalıstıka» nomınatsııasy boıynsha bas júlde ıegeri. 2011 jyly Prezıdenttiń alǵys hatyna ıe bolyp, «Nur Suńqar» respýblıkalyq baıqaýynyń arnaıy júldesin jeńip aldy. Qazaqstan Konstıtýtsııasynyń 20 jyldyǵy, Qazaq handyǵynyń 550 jyldyǵy, Qazaqstan halqy Assambleıasynyń 20 jyldyǵy medaldarymen, 2016 jyly Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń alǵys hatymen jáne 2017 jyly «Eren eńbegi úshin» medalimen marapattalǵan.