«100 mıllıon halyqty asyraıtyn ahýalymyz bar» - baspasózge sholý
***
Álemdegi búgingi ózgerister men kúrdeli kezeńder eshbir memleketti beıtarap qaldyra almaıdy. Olardy alańdatpaı qoımaıdy. Respýblıka Prezıdenti Nursultan Nazarbaevtyń «Nurly Jol - bolashaqqa bastar jol» baǵdarlamasy osyndaı jahandyq syn-qaterlerdiń aldyn alýdan týyndaǵany belgili. Bul strategııalyq qujat búginde - Ult jospary. Bes ınstıtýttyq reformamen jáne 100 qadammen tolyqtyryldy. Álemdegi damyǵan otyz eldiń qataryna túsý múmkindigi de Elbasy belgilep bergen 100 qadammen shegendelmek. Ári munyń ózi kópetnosty jáne kóp konfessııaly qoǵamnyń basty negizi men jetistigi bolyp qala bermek. Osy aıtylǵan mindetterdi bir jaǵadan bas, bir jeńnen qol shyǵara otyryp jumyla sheshý - el óńirlerine de jaýapty mindetter júkteıdi. Osy rette «Egemen Qazaqstan» gazeti tilshisiniń Batys Qazaqstan oblysy ákiminiń orynbasary Baqtııar Mákenmen aradaǵy áńgimesi osyndaı baǵytta órbidi. Basylym tilshisiniń barlyq saýalyna tuşymdy jaýap bergen ol: «Ult jospary - el bolashaǵyn bekem baǵdarlaı bilgen kemel qujat. El bolashaǵy da bizdiń bárimizdiń Ult josparyna degen kózqarasymyz ben is-qımylymyzdyń qandaı bolatynyna baılanysty desek, qatelespeıtin shyǵarmyz. Sondyqtan, atalǵan jospar beıne-bir bárimizdiń ústel ústindegi kitabymyzǵa aınalýǵa tıis. Bul turǵyda Memleket basshysy Nursultan Nazarbaev bárimizge ultqa qyzmet etýdiń úlgisin kórsetip berdi dep bilemiz. Árqaısymyz óz úlesimizdi qosqan jaǵdaıda ǵana 100 qadamnyń ǵumyry uzaq ári máńgilik bolmaq. Sonymen birge, ınstıtýttyq reformany iske asyrýdyń tetikteri de ájeptáýir jeńildemek. Osy arqyly bárimiz elimizdiń ósip-órkendeýine alǵyshart qalaı alamyz. Halqymyzdyń «Eliń qýatty bolsa, baǵyń turaqty bolady» degen danalyq sózi de osyndaıda aıtylsa kerek», - deıdi. Suhbat «Naqty is-áreketter algorıtimi» degen taqyryppen berilgen.
Osy basylymda « Aǵash egý erikkenniń ermegi me?» degen taqyryppen aqparat basyldy. Basylym avtorynyń jazýynsha, aqparatqa tuzdyq bolǵan taqyrypqa petropavldyq keı sheneýnikter arasynda osyndaı túsinik qalyptasqanyna qala aralaǵan saıyn kóz jetkizýge bolady. Rasynda oblys ortalyǵynyń basty kósheleri aǵashtan kende emes. «Jasyna jetip, qartaıǵandary», bir jaǵynan, elektr, telefon baılanysy jelilerine bóget bolmasyn degen nıetpen kesilip tastalady. Kóktemge qaraı orny opyraıyp qalǵan jerlerge múmkindigine qaraı jas kóshetter egilip jatady. «Mundaı ıgi sharalardyń atqarylýy, ıaǵnı qalany, qorshaǵan ortany jasyl jelekke oraýǵa, ekologııany jaqsartýǵa degen umtylys quptarlyq bolǵanymen, «áttegen-aılar» da kezdesip qalatyny kóńilge kirbiń uıalatady. Bıyl jazǵyturym K.Sútishev jáne Mır kósheleri qıylysynda «Samovar» dámhanasynan «Rahmet» saýda úıine deıingi aralyqqa ardagerlerdiń qatysýymen ótken aktsııa barysynda ondaǵan túp aq qaıyń otyrǵyzyldy. Japyraqtary qyltıyp shyǵa bastaǵan aǵashtardyń butaqtary bir-birine tııýge jaqyn tur. Sońyra boılap ósken kezde Abaı kóshesindegi qaıyńdardaı sholtıtyp kesip tastamaq pa?», - dep jazady maqala avtory.
***
«Nur Otan» sybaılas jemqorlyqpen batyl kúresýde». «Aıqyn» gazetiniń senbilik sanynda osy taqyryppen jaryq kórgen maqalaǵa Almatyda «Nur Otan» partııasy Tóraǵasynyń birinshi orynbasary Baýyrjan Baıbektiń, partııa janyndaǵy Sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl boıynsha respýblıkalyq qoǵamdyq Keńestiń tóraǵasy Qaıyrbek Súleımenovtiń, partııanyń Almaty qalalyq fılıalynyń tóraǵasy, qala ákimi Ahmetjan Esimovtiń jáne basqalardyń qatysýymen ótken jemqorlyqqa qarsy is-qımyl boıynsha óńirlik keńes jetekshilerimen «Nur Otan» partııasynyń 2015 - 2025 jyldarǵa arnalǵan Sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl baǵdarlamasyn iske asyrý boıynsha aımaqtyq keńes mindetteri» atty respýblıkalyq semınar-keńes arqaý bolǵan. Basylymnyń jazýynsha, B.Baıbek alǵash qurylǵan kezden bastap partııanyń sybaılas jemqorlyqpen aıaýsyz kúresip kele jatqanyn, al Memleket basshysynyń qatysýymen ótken partııanyń Saıası Keńesiniń keńeıtilgen otyrysynda qabyldanǵan 2015 - 2025 jyldarǵa arnalǵan baǵdarlamanyń sybaılas jemqorlyqqa qarsy memlekettik strategııanyń ıdeologııalyq ózegine aınalǵanyna aıryqsha toqtaldy. «Bes ınstıtýttyq reformany júzege asyrý qazaqstandyq memlekettilikti nyǵaıtý, lıberaldyq qoǵamdy damytý, «Qazaqstan - 2050» strategııasyn oryndaý, sondaı-aq jemqorlyqqa jol bermeý men memlekettik apparattyń ashyqtyǵyn arttyrý úshin shynaıy jaǵdaılar týǵyzady. Sonymen birge qoǵamnyń belsendi qatysýynsyz, tek memlekettiń kúshimen ǵana sybaılas jemqorlyqpen kúresý tıesili nátıje bermeıdi. Memleket pen qoǵam jemqorlyqqa biryńǵaı maıdan bolyp qarsy shyǵýy tıis», - dedi ol.
«Osydan biraz buryn aýyl sharýashylyǵy mınıstri Asyljan Mamytbekov «Qazaqstan álemdik azyq-túlikpen qamtamasyz etýdi turaqtandyrý men jaqsartýda mańyzdy ról atqarýy múmkin» degen bolatyn. Qazaqstandaı agrarly memleket úshin ol ábden múmkin jaǵdaı», - dep jazady «Aıqyn» gazeti senbilik sanyndaǵy «100 mıllıon halyqty asyraıtyn ahýalymyz bar» degen taqyryptaǵy maqalasynda. Basylymnyń alǵa tartqan derekterine sáıkes, sońǵy 10 jylda aýyl sharýashylyǵy salasynda ónim óndirý 4 esege ulǵaıǵan. Aýyl sharýashylyǵy ónimderin eksport jasaý 3 ese artqan.Osy salaǵa ınvestıtsııa tartý jaǵdaıy 2004 jyly 44 mıllıard teńge bolsa, byltyr 166 mıllıardqa jetip jyǵylǵan, ıaǵnı 4 ese ósim bar. «Sandar ádemi sóılep tur. Áıtse de, «Aldymen ózimizdi ózimiz azyq-túlikpen qamtamasyz etip, sosyn álemdik azyq-túlik naryǵynda oıyp turyp óz ornymyzdy enshileýge qandaı qadam jasaýymyz kerek?» degen másele bizdi oılandyrady. Sebebi, eldi tutasymen «Qazaqstanda jasalǵan» degen belgisi bar taýarmen qamtamasyz etip otyrmaǵanymyz bárine aıan. Otandyq ónim bar, ony eshkim joqqa shyǵara almaıdy. Degenmen, ózimizdi otandyq azyq-túlikpen qamtamasyz etý belgili bir paıyzǵa teń ekenin bárimiz moıyndaımyz. Shyndyǵyna kelgende, qazirgideı jahandaný kezeńinde shekarany tars bekitip, eshkimnen eshteńe almaı, tek óz ónimderin paıdalanatyn eldi eshkim atap bere almas. Al úles salmaqty arttyrý, ózgelerdi ózińniń sapaly ónimińe «baılap tastaý» bul basqa áńgime», - dep jazady maqala avtory.
