10 tamyz. Jylnama
ASTANA. KAZINFORM - Kazinform oqyrman nazaryna 10 tamyzǵa arnalǵan ataýly kúnder men este qalar oqıǵalar kúntizbesin usynady.
ATAÝLY KÚNDER
Abaı kúni
Qazaqstan Respýblıkasy Úkimetiniń 2020 jylǵy 4 tamyzdaǵy Qaýlysymen 10 tamyz merekelik kúnderdiń tizbesine qosylyp, Abaı kúni bolyp belgilendi.
Abaı – qazaq jazba ádebıetiniń negizin qalyptastyrǵan uly aqyn, aǵartýshy ári oıshyl. Onyń shyǵarmalary búgingi kúnge deıin álemniń 60 tiline aýdarylǵan. Almatyda aqynnyń atymen joǵary oqý orny, opera jáne balet teatry, úlken dańǵyl atalady. Qazaqstannyń kóptegen eldi-mekenderine onyń esimi berilgen, kórkem ádebıet salasy boıynsha memlekettik syılyq taǵaıyndalǵan. Shyǵys Qazaqstan oblysyndaǵy bir aýdanǵa, Qaraǵandy oblysyndaǵy bir qalaǵa aty berilgen. Sondaı-aq Іle Alataýynyń teńiz deńgeıinen 4010 metr bıiktiktegi shyńy da aqyn esimimen atalady.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1995 jyly Semeı qalasynda Abaıdyń jańa mádenı-tarıhı jáne aýmaqtyq-memorıaldyq kesheni saltanatty túrde ashyldy. Keshenge jańa murajaı men qaıta óńdeý ótkizilgen Abaıdyń ózi tálim alǵan medrese men meshit kiredi.
2010 jyly Taldyqorǵan qalasynda Sport saraıy aldynda qazaqtyń uly aqyny Súıinbaı Aronulyna eskertkish ornatyldy. Bıiktigi shamamen 10 metrge jetetin monýment taza qoladan quıylǵan, onyń avtorlary – belgili qazaqstandyq sáýletshi Qazbek Jarylǵapov pen músinshi Merlan Ázmaǵambetov.
2012 jyly Mańǵystaý oblysyndaǵy Qaraqudyq ken ornynda 10-shy mıllıon munaı tonnasy alyndy. Qaraqudyq ken orny Aqtaý qalasynan soltústik-shyǵysqa qaraı 365 shaqyrym qashyqtyqta ornalasqan. Alǵash ret bul mańnan munaı 1972 jyly tabylǵanymen tek 1998 jyldan bastap alyna bastady.
2014 jyly Tbılısıde ІH Halyqaralyq mádenıet, sán jáne óner balalar festıvaliniń Altyn tájin marapattaý rásimi ótti. Atalmysh baıqaýda Qazaqstan atynan apaly-sińlili Ksenııa (13 jasta) jáne Anastasııa (10 jasta) Mıhaılovskaıalar óner kórsetti. Ksenııa «Little Miss Universe-2014, Super Grand prix» ataqtaryna ıe boldy. Jeńimpazǵa altyn táj, dıplom, «Dıadema» zergerlik salonynan festıvaldiń sımvolıkasy salynǵan altyn alqa syıǵa tartyldy. Baıqaýda Ksenııa qazaqtyń ulttyq bıi «Aqqýdy» bıledi. Al Anastasııa «Little Miss Universe grand prix-2014» ataǵyn jeńip aldy. Sondaı-aq festıvaldiń arnaıy atalymdarynyń biri – «Little Miss Elegance 2014» atandy. Jeńimpazǵa úzdik ulttyq kostıým úshin dıplom berildi.
2014 jyly qazaqstandyq qos balýan Vadım Psarev pen Jaksylyq Úshkempirovtiń esimderi Shveıtsarııadaǵy FILA shtab-páterindegi kúres dańqy zalyna engizildi.
2016 jyly «Qunanbaı» fılmi HІІ Qazan halyqaralyq musylman kınosy festıvaliniń negizgi konkýrstyq baǵdarlamasyna qatysty.
2017 jyly Qazaqstan Respýblıkasy alǵash ret Polshanyń Torýn qalasynda ótken XVIII Búkilálemdik jazǵy polonıı oıyndaryna qatysty. Kásibı emes sportshylar arasyndaǵy jarysta 32 eldiń komandalary synǵa tústi. Qazaqstan namysyn Astana men Almatydan 17 adam qorǵap, 11 medal jeńip aldy.
2017 jyly Katar Qazaqstan azamattary úshin tegin vızalar engizilgenin jarııalady. Endi qazaqstandyqtar Katarǵa 30 kúnge baryp, onyń merzimin taǵy 30 kúnge sozýyna bolady.
2017 jyly Dımash Qudaıbergen Gonkongtaǵy Golden melody awards baıqaýynyń «Jyldyń úzdik oryndaýshysy» atalymynda jeńimpaz atandy. Qazaqstandyq ánshi Qytaıda ótken Singer-2017 jobasynda ekinshi oryn alyp, álemge tanylǵan bolatyn.
2020 jyly Qazaqstan Ulttyq banki «ABAI. 175 JYL» kollektsııalyq monetalaryn aınalymǵa shyǵardy.
Nomınaly 500 teńgelik kúmisten, nomınaly 100 teńgelik melhıor qospasynan jáne nomınaly 100 teńgelik neızılber qospasynan jasalǵan monetalar qazaqtyń uly aqyny Abaıdyń 175 jyldyǵyna oraı shyǵarylǵan.
2022 jyly Beıjińniń «Chaoıan» ortalyq saıabaǵyndaǵy «Tszıntaı» mýzeıinde Abaı kúnin atap ótý barysynda Abaı oqýlary ótti. Abaı oqýlary tyńdarmandarynyń qatarynda QHR mınıstrlikteri men vedomstvo ókilderi, ShYU hatshylyǵy, Qytaıdaǵy TMD elderiniń dıplomatııalyq ókildik basshylary, qazaqstandyq jáne qytaılyq stýdentter boldy. Іs-shara qonaqtary qazaq jáne qytaı tilindegi Abaı shyǵarmalarynyń jınaǵymen tanysty.
2022 jyly Qazaqstandyq shahmashy Bıbisara Asaýbaeva ulttyq komanda sheberleriniń arasynda dúnıejúzilik shahmat olımpıadasyndaǵy erekshe jetistik avtory atandy. 18 jastaǵy Asaýbaeva Úndistannyń Chennae qalasyndaǵy dúnıejúzilik olımpıadada 11 kezdesý ótkizip, eshbirinde jeńilmegen jalǵyz qazaqstandyq atandy. Ol bes matchta jeńiske jetip, alty ret teń oınady. Nátıjesinde 8 upaı jınady.
2023 jyly eki márte Keńes Odaǵynyń Batyry, avıatsııa general-maıory Talǵat Begeldınovtyń týǵanyna 101 jyl tolýyna oraı Astana trıatlon saıabaǵynda jarys ótti. «Atamnyń amanaty» qoǵamdyq birlestiginiń sporttyq shara ótkizý týraly bastamasyn Qorǵanys mınıstrligi, Ulttyq ulan jáne elorda ákimdigi qoldady. Saltanatty ashylý Qarýly Kúshterdiń, Ulttyq qaýipsizdik komıteti Shekara qyzmetiniń jáne Ulttyq ulannyń áskerı qyzmetshilerine arnalǵan qurmet sheńberinen bastaldy. Áskerı qyzmetkerler aty ańyzǵa aınalǵan ushqyshtyń qurmetine 10 shaqyrymnan astam júgirdi. Shara aıasynda Qorǵanys mınıstrliginiń, Ulttyq ulannyń áskerı ansamblderi, elordanyń shyǵarmashylyq ujymdary óner kórsetti jáne qurmetti qaraýyl rotasynyń defılesi boldy.
