1 aqpan. Tulǵalar týǵan kún
Búgin, 1 aqpan kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? Kazinform oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.
ESІMDER
77 jyl buryn (1948) ánshi-kompozıtor, QR Memlekettik syılyǵynyń laýreaty Altynbek Qorazbaıuly QORAZBAEV dúnıege keldi.
Jambyl oblysy, Merki aýdanyndaǵy Qyzylsaı aýylynda týǵan.
1973 jyldan Jambyl oblystyq «Alataý» estradalyq ansambliniń kórkemdik jetekshisi, sonan soń oblystyq fılarmonııa dırektory bolyp istedi. Halyq súıip tyńdaıtyn «Qara kempir», «Qara shal», «Shashbaýlym», «Syrǵalym», «Aıaýly Tarazym», «Kenen ata», «Saǵyndym Kenen atamdy» jáne t.b. ánderdiń avtory.
Mádenıet salasyndaǵy joǵary jetistikteri úshin A. Qorazbaevqa Qazaqstan Lenın komsomoly syılyǵynyń laýreaty, «Qazaq KSR-nyń Eńbek sińirgen artısi», 1993 jyly «Qazaqstan halyq ártisi», 1994 jyly «Qyrǵyzstan Respýblıkasynyń halyq artısi» qurmetti ataqtary berildi.
2004 jyly Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik syılyǵynyń laýreaty, 2010 jyly «Parasat» ordeni, 2016 jyly ІІІ dárejeli «Barys» ordenin aldy.
65 jyl buryn (1960) bıologııa ǵylymdarynyń doktory, «Ekomed» medıtsına ortalyǵynyń negizin qalaýshy jáne jetekshisi Saltanat Berdenqyzy BAIQOShQAROVA dúnıege keldi.
Jambyl oblysynda týǵan. 1983 jyly Qazaq Ulttyq ýnıversıtetiniń bıologııa fakýltetin bitirgen. Medıtsınadaǵy eńbek jolyn 1988 jyly Almaty qalalyq keńeshanasynda dáriger-laborant bolyp bastaǵan.
Erler bedeýligin anyqtaýmen aınalysyp, kúıeýiniń nemese donordyń sháýhetimen jatyrishilik ınsemınatsııa jasaý jáne atalyq uryq krıokonservatsııasy ádisterin engizgen. 1995 jyly bedeýlikti emdeıtin «Ekomed» ortalyǵyn uıymdastyryp, Qazaqstanda jáne Ortalyq Azııada alǵashqy bolyp deneden tys uryqtandyrý (DTU) ádisin engizdi.
Nátıjesinde 1996 jyly 31 shildede osy laboratorııada Qazaqstandaǵy alǵashqy «qutydaǵy bala» dúnıege keldi. Qazaqstandaǵy alǵashqy laboratorııa retinde «Ekomed» emhanasy 1995 jyly Frantsııadaǵy Dúnıejúzilik DTU regıstrine tirkelgen.
Ulttyq medıtsına qaýymdastyǵynyń «Altyn Dáriger» ataǵynyń ıesi. «Qazaqstan Respýblıkasy Densaýlyq saqtaý isiniń úzdigine» atty qurmet belgisimen marapattalǵan Qazaqstan Respýblıkasynyń Densaýlyq saqtaý mınıstrliginiń «Densaýlyq caqtaý isine qosqan úlesi úshin» medalimen, «Qurmet» ordenimen marapattalǵan.
45 jyl buryn (1980) Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Ákimshiligi Basshysy Hatshylyǵynyń meńgerýshisi Berik Serikuly BERKІMBAEV dúnıege keldi.
Qazaq memlekettik zań akademııasyn, Bolashaq baǵdarlamasy boıynsha Ulybrıtanııanyń Sheffıld ýnıversıtetin bitirgen.
Eńbek joly: 2001-2004 jyldary Almaty qalasy, Ońtústik-Shyǵys kólik aımaǵy boıynsha QSjAO prokýrory, kadr jumysy jáne ishki qaýipsizdik jónindegi aǵa prokýrory, 2004-2005 jyldary QR Bas prokýratýrasynyń QSjAEK basqarmasynyń aǵa prokýrory, 2005-2010 jyldary QR Bas prokýratýrasynyń Almaty oblysy boıynsha QSjAEKB bastyǵynyń orynbasary, bastyǵy, 2010 jyly Almaty oblysy prokýrorynyń kadr jumysy jónindegi aǵa kómekshisi, 2010-2011 jyldary QR Joǵarǵy sotynyń jáne Ádilet mınıstrliginiń atqarý óndiristerin qamtamasyz etý jónindegi basshylyq laýazymdarynda jumys istedi. 2011-2014 jyldary Aqmola oblysy boıynsha sot aktilerin oryndaý departamentiniń basshysy, 2015-2016 jyldary Aqmola oblysy ádilet departamenti basshysynyń orynbasary, 2016-2017 jyldary QR ÁM memlekettiń múliktik quqyqtaryn qorǵaý departamenti dırektorynyń orynbasary, 2017-2018 jyldary Aqtóbe oblysy ádilet departamentiniń basshysy, 2018-2022 jyldary QR Ádilet mınıstrligi strategııalyq josparlaý departamentiniń dırektory boldy. 2022-2023 jyldary QR Memlekettik qyzmet isteri agenttigi tóraǵasynyń orynbasary laýazymyn atqarǵan.
Qazirgi qyzmetine 2023 jyldyń aqpanynda kiristi.
«Qazaqstan Respýblıkasynyń Táýelsizdigine 20 jyl» (2011), «Qazaqstan Respýblıkasynyń Táýelsizdigine 25 jyl» (2016) merekelik medaldarymen marapattalǵan.
36 jyl buryn (1989) Batys Qazaqstan oblysynyń qoǵamdyq damý basqarmasynyń basshysy Darhan Qanybekuly KADRALIEV dúnıege keldi.
Batys Qazaqstan oblysy Oral qalasynda dúnıege kelgen. B2010 jyly M.Ótemisov atyndaǵy Batys Qazaqstan memlekettik ýnıversıtetin «Fızıka» mamandyǵy boıyynsha támamdady. 2024 jyly Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń janyndaǵy Memlekettik basqarý akademııasynda «Bıznes jáne basqarý» mamandyǵy boıynsha magıstr ataǵyna ıe boldy.
Eńbek joly: 2010-2012 jyldary Stýdenttik qurylys jáne jastar eńbek jasaqtarynyń Batys Qazaqstan oblystyq shtabynyń koordınatory, 2011-2015 jyldary "Nur Otan" partııasy janyndaǵy "Jas Otan" Jastar qanatynyń Batys Qazaqstan oblystyq fılıalynyń atqarýshy hatshysy, 2012-2014 jyldary Batys Qazaqstan oblystyq stýdenttik qurylys jáne jastar eńbek jasaqtarynyń oblystyq shtabynyń jetekshisi, 2012-2015 jyldary "Batys Qazaqstan oblysy boıynsha "Jas Otan" qory" korporatıvtik qorynyń dırektory, 2012-2013 jyldary "Nur Otan" halyqtyq-demokratııalyq partııasynyń Batys Qazaqstan oblystyq fılıaly qoǵamdyq saıası bóliminiń jastar saıasaty jónindegi keńesshisi, 2015-2016 jyldary "Nur Otan" partııasy Batys Qazaqstan oblysy Oral qalalyq fılıaly tóraǵasynyń birinshi orynbasary, 2016-2016 jyldary Batys Qazaqstan oblysynyń ishki saıasat basqarmasy basshysynyń orynbasarynyń mindetin atqarýshy bolyp qyzmet atqarǵan. 2016-2021 jyldary Batys Qazaqstan oblysynyń ishki saıasat basqarmasy basshysynyń orynbasary. 2021-2024 jyldary Batys Qazaqstan oblysy ishki saıasat basqarmasynyń basshysy qyzmetinde boldy.
Qazirgi laýazymyna 2024 jyldyń shilde aıynda kiristi.
91 jyl buryn (1934-2006) Qazaqstannnyń halyq jazýshysy, QR Memlekettik syılyǵynyń laýreaty Sáken Nurmaquly JÚNІSOV dúnıege kelgen.
Kókshetaý oblysy, Qyzyltaý aýdany, Kishkenekól aýylynda týǵan. 1957 jyly Qazaq memlekettik ýnıversıtetin bitirgen.
1957-1959 jyldary «Pıoner» (qazirgi «Aq jelken») jýrnalynda jáne 1960-1964 jyldary Qazaq memlekettik drama teatrynda ádebıet bóliminiń meńgerýshisi, 1988-1991 jyldary KSRO Ádebı qory qazaq bólimshesiniń dırektory, Qazaqstan Jazýshylar odaǵynyń hatshysy bolǵan. Balalarǵa arnalǵan alǵashqy kitapshasy («Sonarda») 1959 jyly shyqty.
Budan soń jas jetkinshekter úshin «Ájem men emshi jáne dáriger» (1961), «Kimniń mekeni jaqsy» (1962), «Saqaý báteńke» (1983), t.b. kitaptary jaryq kórdi. «Óshpeıtin izder» povesin (1968), «Japandaǵy jalǵyz úı» romanyn jazdy (1965; orys tilinde - 1968). «Aqan seri» dılogııasy jaryq kórdi. (1kit., 1971; 2kit., 1977; orys tilinde - M., 1979). «Alǵashqy vagon» (1982), «Zamanaı men Amanaı» (1987) povesterin jazdy.
Jazýshynyń «Ajar men ajal» (1967), «Tutqyndar» (1970), «Qyzym, saǵan aıtam» (1972), «Jaraly gúlder» (1973), «Qos anar» (1974), «Ár úıdiń erkesi» (1975), «Qysylǵannan qyz boldyq» (1976), «Krossvord nemese mashanadaǵy maskarad» (1981), t.b. pesalary respýblıka teatrlarynda qoıyldy.
«Óliara» pesasyna Qazaq KSR Memlekettik syılyǵy berildi (1986). 2000 jyly «Sáken seri el jaıynda, el Sáken seri jaıynda» kitaby jaryq kórdi.
Kóptegen shyǵarmalary shetel tilderine aýdarylǵan. L.N.Tolstoıdyń, S.Tsveıgtiń birqatar áńgimelerin, O.T.Gonchardyń «Perekop», «Kók adyr» romandaryn, t.b qazaq tiline aýdarǵan.