Jumys ornyndaǵy harassment: 20-40 jastaǵy áıelder jıi shaǵymdanady
QR Prezıdenti janyndaǵy Áıelder isteri jáne otbasylyq-demografııalyq saıasat jónindegi Ulttyq komıssııa tóraǵasynyń orynbasary Elena Tarasenko 25 qarashada áıelderge qatysty zorlyq-zombylyqqa qarsy halyqaralyq kúres kúni atap ótiletinin, bul kúni zorlyq-zombylyqqa qarsy 16 kún belsendi is-shara bastalatynyn atap ótti.
«Bul sharalar Halyqaralyq quqyq kúni – 10 jeltoqsanǵa deıin jalǵasady. Bıylǵy naýqan «Zorlyq-zombylyqqa STOP» dep atalady. Búgin biz áıelder men erlerge qatysty jumys ornyndaǵy qýdalaýǵa jol bermeý týraly aıtyp otyrmyz. Sońǵy jyldary kóptegen zertteýler júrgizildi jáne respondentterdiń kópshiligi bul másele ózekti ekenin aıtty. Qazirgi ýaqytta zańnamany, Eńbek kodeksin, Qylmystyq kodeksti jetildirý kerek, sondyqtan máseleni ózektendirip qana qoımaı, nátıjege qol jetkizý úshin qajetti is-qımyl jasaýda barlyq qurylymdardyń kúsh-jigerin biriktirý qajet. Mundaı faktilerdiń bar ekenin kórsetetin áleýmettik saýalnamalar bar. Jas sanaty boıynsha 30-40 jas kórsetilgen. ıAǵnı, áıelder osyndaı qýdalaýǵa ushyraǵanyn aıtady, biraq kóbine bul jaǵdaılar eleýsiz bolyp qalady. Zańnamalyq normalardy qarastyratyn ýaqyt keldi dep sanaımyz», - dedi Elena Tarasenko.
Sonymen birge, dóńgelek ústelde elordalyq polıtsııa departamentiniń áıelderdi zorlyq-zombylyqtan qorǵaý bólimshesiniń basshysy Gúlmıra Shrahmetova Astanada qansha shaǵym túsetinin aıtyp berdi. Onyń aıtýynsha, jumys oryndaryndaǵy harassment týraly qońyraýlar 102 kanalyna emes, senim telefondaryna, áıelderdiń quqyqtaryn qorǵaý jónindegi qyzmetkerlerdiń jeke nómirlerine jıi túsedi.
Spıkerdiń aıtýynsha, negizinen jábirlenýshiler máseleni jasyryn túrde sheshýge tyrysady, óıtkeni qyz-kelinshekter kóp jaǵdaıda jumys berýshige táýeldi.
«Kóp jaǵdaıda mundaı máselelerdi kompanııa nemese uıym ishinde sheshýge tyrysady. Biraq biz jábirlenýshiniń qasynda júremiz, psıhologııalyq, zańgerlik kómek kórsetemiz. Negizinen bizge 20-30 jas aralyǵyndaǵy qyzdar júginedi. Olar basshylarynyń qyryndaý, ısharat bildirý, kınoǵa shaqyrý syndy is-áreketine shaǵymdanady. Bıyl zorlyq-zombylyqtan qorǵaý jónindegi qyzmetkerlerdiń jeke telefondaryna jumys ornyndaǵy harrasment týraly 20-ǵa jýyq qońyraý tústi», - dep túsindirdi Gúlmıra Shrahmetova.
Spıkerdiń aıtýynsha, ótken jylmen salystyrǵanda bıylǵy statıstıka shamalas. Degenmen, quqyqtyq mádenıet pen mundaı quqyqbuzýshylyqtarǵa tózbeýshilik artyp kele jatqanyn atap ótti.
«Bizge qyzdar men áıelder jıi júginedi, bul máseleni sheshý joldaryn ózderi tabýǵa tyrysady. Qalaı bolǵanda da, biz quqyqbuzýshylyqtyń aldyn alý úshin jumys isteımiz. Bilim berý mekemelerinde psıhologtarmen birge jumys júrgizemiz. Halyq harassment jóninde kóbirek habardar bolsa, quqyqbuzýshylyq ta azaıady», - deıdi G. Shrahmetova.