Joshy ulysynyń negizi qaı jyly qalandy

ATYRAÝ. QazAqparat – Memleket tarıhy ınstıtýtynyń bas ǵylymı qyzmetkeri, tarıh ǵylymdarynyń PhD doktory Jaqsylyq Sábıtov Joshy ulysynyń qurylǵan jylyn atady, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

«V.Trepavlov Joshy ulysynyń Deshti Qypshaqqa qonys aýdarǵan jyly retinde 1225 jylǵy datany ustanady. Sonymen qatar, Joshy men Shaǵataı bir ýaqytta jańa ulystar qurdy. «Altan tobchı» mátinine súıenip, Joshy ulysy men Shaǵataı ulysynyń 1225 jyly bólingenin aıtýǵa bolady.

Jekelegen synshylar 1225 jylǵy bul oqıǵaǵa kúmán keltirýi múmkin. Biraq bul qazirgi derekkózderdegi jalǵyz naqty data. Aıta ketý kerek, «Altan tobchı» mońǵoldardyń ishki ańyzdardaǵy derekkózderge kóp negizdelgen. Sondyqtan bul derekti elemeýge bolmaıdy», - dedi tarıhshy «Ulyq uly –Altyn Orda» atty halyqaralyq ǵylymı-praktıkalyq konferentsııada.

Sondaı-aq ǵalym Joshy ulysynyń Qypshaq dalasyna bılik júrgizýi Horezmderge jasaǵan shabýyldarynan bastalǵan degen boljam aıtty.

«Shyn máninde, Joshy Horezmdegi shabýyldan keıin Deshti Qypshaqtyń bir bóligine bılik júrgize bastady. Biraq onyń bıligine ákesi zańdy mártebeni birneshe jyldan keıin berýi múmkin. Ázirshe barlyq derekkózderden Joshy ulysynyń Qazaqstan aýmaǵyna zańdy qonys aýdarǵan jyly retinde 1225 jyldy atap ótýge bolady», - dedi Jaqsylyq Sábıtov.

Ǵalymnyń aıtýynsha, Joshynyń kózi tirisinde onyń ulysy úsh mańyzdy ózgeriske ushyraǵan.Olar:

1. 1206 jyly oǵan Keneges rýynan Hýnan bastaǵan Ulys kelip qosyldy. 1207 jyly oǵan qyrǵyzdardyń jáne «orman taıpalarynyń» aýmaqtary qosyldy.

2. 1219 jyly Horezmshahqa joryq qarsańynda Shyńǵys han ulystardy qaıta taratyp, óz ımperııasyn qaıta qurdy.

3. 1225 jyly Shyńǵys han Joshyǵa Deshti-Qypshaqtyń Qaıalyqtan Saksınge deıingi aýmaǵyn zańdy túrde bekitip berdi.