JOO-daǵy para, saılaý, BAQ-qa kúsh kórseter sheneýnik - «Nur Otan» Saıası keńesinde ne aıtyldy
Otyrys barysyndapartııanyń saılaýaldy baǵdarlamasynyń júzege asyrylý barysy men sezdsheshimderiniń oryndalýy, partııalyq qaıta serpiltýdiń negizgi baǵyttary jáneSaıası keńes bıýrosy quramyn ózgertý máselesi qaraldy.
Jıynǵa tóraǵalyqetken Nursultan Nazarbaev partııanyń Táýelsizdik jyldarynda atqarǵan jumystaryna oń baǵa berip, onyń barlyǵynhalyq kórip otyrǵandyǵyn aıtty.
«Degenmen, ómir bir ornynda turmaıdy. Bári ózgeriskeushyrap jatyr. Búkil álemde de saıası partııalar búgingi kúni jańa mindettermenbetpe-bet kelýde. Halyqaralyq tájirıbe kórsetip otyrǵandaı, turaqsyzdyqkezeńinde alǵa ilgerileý úshin jetekshi saıası kúshtiń ishindegi, sonymen qatarqoǵamdaǵy birlik qajet. Onsyz úlken mindetterdi oryndaý múmkin emes. Jańa saıasıjaǵdaıda partııanyń róli aıtarlyqtaı óse túsedi», - dedi Nursultan Nazarbaev.
«NurOtan-nyń» halyqqa ýádesi qalaı oryndalýda
Osydan keıin partııanyń saılaýaldy baǵdarlamasynyńjúzege asyrylý barysy jaıynda baıandama jasaǵan QR Úkimet basshysy Asqar MamınElbasy tapsyrǵan «Áleýmettik qamqorlyq» áleýmettik sharalarynyń qalaı júzegeasyrylyp jatqanyna toqtaldy.
«Sizdiń tapsyrmańyz boıynsha, osy jyldyń 1 sáýirinenbastap AÁK kólemi artty. 1 shildeden bastap bala kezinen múgedek balalardy baǵýúshin memlekettik járdemaqynyń kólemi ulǵaıdy. 1 maýsymnan jalaqysy az bıýdjetqyzmetkerleriniń aılyǵy 30 paıyzǵa deıin kóterildi. Al jergilikti atqarýshyorgandardaǵy qyzmetkerlerdiń jalaqysy 25 paıyzǵa kóbeıdi. «Nurly jer»baǵdarlamasyna ózgerister engizilip, Turǵyn úı jınaq banki arqyly az qamtylǵanotbasylarǵa jeńildetilgen nesıeleý júıesi iske qosyldy. Bul mehanızm osy jyldyńshildesinde bastap iske qosyldy, aldaǵy úsh jylda bul baǵytta 50 mlrd teńgedenbólinedi», - dedi Asqar Mamın.
Onyń atap ótýinshe, osy jyldyń 1 qyrkúıeginen bastap joǵary kýrstardaǵy 100 myń stýdent tegin túrdeJOO-lar janyndaǵy kásipkerlik negizin oqı alady. Kásipkerlik bastamalardyqoldaý maqsatynda mıkronesıeleý shyǵyndary 83 mlrd teńgege deıin artty. Al jańabıznes ıdeıalardy iske asyrý úshin 18 myń azamatqa 18 mlrd teńge kólemindememlekettik grant bólinedi. Azamattardy jumyspen qamtý baǵdarlamalaryna kópteptartý úshin Nur-Sultan, Almaty, Shymkent qalalarynda 15 mobıldi jumyspen qamtýortalyǵy ashylǵan. Jyl sońyna deıin ondaı ortalyqtar taǵy 15 jerde jumysynbastaıdy.
«Ekonomıkadaǵy eńbek kúshi naryǵynda oń dınamıkabaıqalady. Ortasha eseppen jylyna elimizde 300 myń jańa jumys orny ashylady. 1tamyzdaǵy jaǵdaı boıynsha 227 myń jumys orny quryldy. Ótken jyldyń sáıkeskezeńimen salystyrǵanda bul 13 paıyzǵa artyq kórsetkish. Osynyń arqasynda 7aıdyń ishinde jumyssyzdyq deńgeıi 4,8 paıyzǵa azaıdy», - dedi ol.
Kóptińkóńilin kúpti etken saılaý
Otyrys kúntártibindegi partııalyq qaıtaserpiltýdiń negizgi baǵyttary jaıynda«Nur Otan» partııasy Tóraǵasynyń birinshi orynbasary Baýyrjan Baıbek baıandamajasaýy tıis bolatyn.Alaıda sóz tizginin qolǵa alǵan Elbasy eń aldymen jurttyń arasynda júrgenáne-mine Májilis saılaýy ótedi degen jel sózge sońǵy núkte qoıyp, endigiýaqytta «Saılaý týraly» zańǵa engizilgen ózgeristerge sáıkes máslıhat depýtattaryn saılaýda partııalyq tizimmen ótetindigin eskertti.
«Postkeńestik elderden bastap Afrıkaǵa deıingi elderdiqarap kórińiz. Saıası turaqsyzdyq kezinde birinshi kezekte kim zardap shegedi?Ekonomıka qulaǵandyqtan, halyqtyń ómir súrý sapasy da tómendeıdi. Jumys isteýgeýaqyt joq – shýlap, ortaǵa shyǵady. Demonstratsııa men sherýler... Tártip pen bılikjoq jerde – problema sheshilmeıdi. Árbir adamnyń qaýipsizdigi, eldiń turaqtylyǵybuzylady. Ózekti máselelermen aınalysý shette qalady. Árqashan shýlap júretinadamdarǵa taǵy da bir aıta keteıin, barlyq saılaýlar konstıtýtsııalyq merzimdeótetin bolady. Osy taqyrypty jabaıyq», - dedi Nursultan Nazarbaev.
Elbasy máslıhat depýtattarynyń kelesi saılaýy alǵashret partııalyq tizim boıynsha ótkiziletindigin aıta kele saılaýdyń mundaı proportsıonaldyjúıesi úzdik álemdik demokratııalyq tájirıbege tolyq saı keletindigine, saıasıjúıeni nyǵaıtýǵa, demokratııany damytýǵa septigin tıgizetine, tolyqtaı alǵandasaıası partııanyń qyzmetin jandandyratyndyǵyna nazar aýdartty. Sonymen qatar majorıtarlyq júıesine kóshýdi qoldap júrgenderdiń naqty usynystaryjoq ekendigin atap ótti.
«Bul jerde negizdi argýmentteri joq, ádettegideı tekáńgime. Bılikti synap sóılegenderi bos sóz ǵana. Tym bolmasa bireýi qalaı isteýkerektigin usynyp, qalaı jasaý kerektigin kórsetse ǵoı. Demokratııanyń shamshyraǵydep júrgen Eýropadaǵy 30 damyǵan eldiń qataryna kiretin memleketterdiń 63paıyzy saılaýdy proportsıonaldy júıemen ótkizedi», - dedi Nursultan Nazarbaev.
Maqtaýestigen ákimder
Qazaqstannyń Tuńǵysh Prezıdenti sóz sóıleýi barysyndahalyqty tolǵandyratyn problemalardy jasyrmaı jurtshylyq aldyna ashyq shyǵyp jaýapberýge taısaqtaıtyn shendi-shekpendilerdiń de bar ekendigine qynjylys tanytty.
Sonymen qatar olarǵa eldiń aldyna qoryqpaıshyǵyp, kez-kelgen problemany sheshý jaýapkershiligin moınyna alýdan taısalmaýǵakeńes berdi.
«Menińshe, oryn alyp otyrǵan problema jaıynda úndemeıqalý – jumystyń eń nashar nusqasy. Adamdardan tyǵylmaı mán-jaıdy anyqtap,jaýapkershilikti moıynǵa alý kerek. Bizde halyqqa shyǵyp, bul suraqtarǵa jaýapberýden qoryqpaıtyn, problemalardy sheshetin ákimder de, mınıstrler de bar.Berdibek Máshbekuly (QR Úkimet basshysynyń orynbasary Saparbaev), vıtse-premerbolyp taǵaıyndalýyńmen quttyqtaımyn. Baıaǵydan beri osy jer seniń ornyń edi.Tórt oblysta ákim boldyń. Sonyń bárin kórdiń. Bastaǵan kezde halyqtyń arasyndajúrdik sol ýaqytta. Elmen sóılesip júrdik. Aıtqanymyzdy el túsinip júrdi», -dedi QR Tuńǵysh Prezıdenti.
Elbasy shaǵyn problemalardy jedel sheshý qajettiginenazar aýdardy.
«Adamdardy ómirindegi eń kishkentaı máselelertolǵandyrady. Máselen, sý joq. Bul ákim úshin deńgeı emes qoı, ıá? Sýmenaınalysýdyń qajeti qansha? Al adamdar úshin – bul ómiriniń máni. Aýylda jol joq.Bul ol úshin – ómiri, al bizder úshin – bolmashy nárse. Bizder jahandyqmáselelerge qulash sermeımiz. Sondyqtan adamdarǵa jaqyn bolý kerek. Partııanyńqoǵamdyq qabyldaýlary jumys isteýi tıis», - dedi N.Nazarbaev.
Aıta keterligi, bılik partııasynyń Kóshbasshysy aýzynanmaqtaý estigenderdiń biri qazirgi Nur-Sultan qalasynyń ákimi Altaı Kólginov boldy. Elbasy «Bolashaq» baǵdarlamasymen bilim alǵan jastardyń aýdan jáne oblysákimderiniń orynbasary bolyp qyzmet etkendigin, ókinishke qaraı, búginde bul tájirıbe toqtap qalǵanynaıtty.
«Olar aýdan jáne oblys ákimderiniń orynbasary boldy.Nelikten bul jumys toqtap qaldy? Mine, máselen, biz oqýǵa jibergenderdiń biri –Altaı Kólginov. Kezinde biz ony arnaıy oqýǵa jiberdik, al búgin ol qalabasshylyǵynda otyr. Osyndaı azamattar kóp. Bárin ne úshin daıyndadyq? Qazirotyryp alyp, oryndyqty bergimiz kelmeıdi. Olardyń jaqsyraq jumys isteıtininkórip otyrmyz. Áıtpese, bir jerge toqtap, damymaı qalamyz. Sol sebepti, kelesijyldyń kókteminde ótetin «Jas Otan» sezinde bilimdi jastardy jumyldyrýdytalqylaýdy usynamyn», - dedi partııa Kóshbasshysy.
«NurOtan-nanmyn» deýden buqpantaılaıtyn sheneýnik te bar
Alqaly jıyn barysynda Elbasy jastardy Májilis pen máslıhatqa depýtattyqqa tartýmáselesine de aıryqsha toqtaldy.
«Jas Otan» – jastardy biriktirýshi ortalyqqa aınalýyqajettigine nazar aýdartty. Sonymen qatar QR Tuńǵysh Prezıdenti partııaǵa múshe ekendigin bildirgisi kelmeıtin mınıstrler men ákimderdińáreketin synǵa aldy.
«Munan dajamany keıbir memlekettik organdardyń basshylary, mınıstrler, ákimder ózinpartııamen birge ekendigin kórsetkisi kelmeıdi. Partııa bylaı, men bylaı, ózimeózim osy jerde bastyqpyn. «Nur Otan-nyń» barlyq múshesi jarııa túrde partııaǵaqatysy bar ekendigin pash etýi tıis. Partııa tósbelgisin búgingi otyrysqa ǵanataǵyp kelmeý qajet. Ońtústik Shyǵys Azııa elderiniń tájirıbesin zerdelep kórdim. Malaızııada mınıstrler,Premer-Mınıstr, orynbasarlary, barlyǵy tósbelgi taǵyp júredi. Kóshede adamdarmemlekettik qyzmetshi kele jatqanyn kóredi. Al biz she? Partııa múshesiekendigimizden qorqamyz ba? Onda shyǵyńyzdar, basqasyn tańdap alamyz», - depeskertti Elbasy keıbir ákim-qaralarǵa.
Nursultan Nazarbaev ákimderdiń jergiliktijerdegi «Nur Otan» fılıalynyń tóraǵasy bolyp otyrǵanymen partııajumysyna jete kóńil bóle bermeıtindigin ashyq aıtty.
«Qazir ákim men fraktsııa tóraǵasy bir adam bolǵankezde tártip bolmaıtyndyǵy aıtylýda. Bólý qajet. Men qazaqtyń jaǵdaıyn bileminǵoı. Eki qoshqardyń basy bir qazanǵa syımaıdy. Sodan taǵy kelispeýshiliktertýyndaıdy. Al eger ony jasamaıyq desek, ákimder nege jumys istemeısizder?Partııa óz aldyna, meniń jumysym myna jaqta óz aldyna. Eger ondaı bolatyn bolsaber basqa adamǵa, partııanyń tóraǵasy emespin dep shyq», - dedi QR TuńǵyshPrezıdenti.
Elbasy tarapynan sheneýnikterge qatysty kóterilgentaǵy bir syn olardyń buqaralyq aqparat quraldaryna qysym kórsetýi tóńiregindeórbidi.
«Dástúrli BAQ pozıtsııasynan aıyrylyp barady. DáýrenAbaev osy másele boıynsha oılanyp, jumys júrgizýi kerek. «Telefondyq quqyq» bolmaýy tıis. Sheneýnikter redaktorlarǵaqysym kórsetedi. Ártúrli joldarmen synı materıaldardyń jolyn kesedi. Osydankeıin qoǵamdyq sanada balama shynaıylyq qalyptasady. «Nur Otan» sol sebepti,óziniń aqparattyq strategııasyn qaıta qaraýy kerek. Partııalyq BAQ shynaıy árijedel aqparattyń kózine aınalyp, oza jumys júrgizýi tıis. Eń daryndy adamdardytartyp, tıisti aılyq tólenýi kerek», - dedi Elbasy.
JOO-daǵyparaqorlyq Qaýipsizdik keńesinde qaralady
Elbasy sybaılas jemqorlyqpen kúresti barynsha kúsheıtýqajettigine de aıryqsha nazar aýdardy.
«Bul týraly kóp aıtyp kelemiz. Saılanǵan Prezıdentte jaqynda osy másele týraly aıtyp ketken bolatyn. Álbette, biz de, agenttik tejumys istep jatyr. Alaıda biz bul kúreske halyqty tartqan joqpyz. Sıngapýrdatártip bar: eger men óz áriptesterimmen bir kabınette jumys istesem, bireýjemqorlyqqa barǵaly jatsa, ol týraly men aıtpasam – sol úshin meni jazalaıdy.Bizde tipti ondaı psıhologııa da joq», - dedi Nursultan Nazarbaev.
Osy oraıda partııa Kóshbasshysy joǵary oqý oryndaryndastýdentterdiń synaq tapsyrý úshin para berýi jıilep ketkendigine alańdaýshylyq tanytyp,bul máseleni ýnıversıtetterdi ishinara irikteýarqyly tekserýge tapsyrma berdi.
«Kóptegen joǵary oqý oryndarynda emtıhandy aqshalaısyılyqaqyǵa tapsyratyndyǵyn barlyǵymyz da bilemiz. Oqýǵa túsetin kezde bolǵanynbiletin edik. Ádette sessııa kezinde synaq pen baǵany satyp alatyn edi.Stýdentterge jataqhanada oryndardy bólý, basqa da ómirlik problemalardy sheshýbarysynda para berýge májbúrleıdi. Bul jastar tarapynyń barynsha narazylyǵyn týyndatady.Qaýipsizdik keńesiniń tóraǵasy retinde Qaýipsizdik keńesine arnaıy toptarmenbirge ýnıversıtetterdi ishinara iriktep alyp, osy máseleni zerdeleýdi jáne onyQaýipsizdik keńesiniń talqylaýyna shyǵarýdy tapsyramyn», - dedi Elbasy.
Saıasıkeńes Bıýrosyndaǵyózgerister, jańa fraktsııa jetekshisi
Keńeıtilgen otyrysty qorytyndylaı kele QR TuńǵyshPrezıdenti partııanyń Saıası keńesi Bıýrosynyń quramyna ózgeris engizýdi usyndy.
«Buryn aıtqanymdaı, halyqqa barynsha jaqyn bolýkerek. Sheneýnikke tán sıpattan arylǵan jón. Jastarǵa qoldaý bildirip, ásirese,aýyl jastaryn qolpashtap, ıntellıgentsııamen turaqty dıalogty jolǵa qoıǵan abzal.Sol sebepti, Saıası keńes Bıýrosynyń quramyna ózgeris engizý usynylyp otyr.Máýlen Saǵathanuly Áshimbaev memlekettik qyzmetke ótti. Oǵan sáttilik tilepqoıalyq. Baqyt Turlyhanuly Sultanov memlekettik qyzmetke baryp, mınıstr atandy.Oǵan da rahmet!», - dedi Nursultan Nazarbaev.
Elbasy sózin jalǵastyra kele, Bıýro quramynan shyǵypqalǵan múshelerdiń ornyna «Egemen Qazaqstan» respýblıkalyq gazeti» AQ Basqarmatóraǵasy Darhan Qýandyquly Qydyrálimen «Jas Otan» jastar qanatynyń tóraǵasy Dáýlet Káribektiengizýdi usyndy. Usynysty partııalastary biraýyzdan qoldady.
Aıta keterligi, osy jıyn barysynda Elbasy partııanyńMájilistegi fraktsııasyn kúsheıtý máselesine aıryqsha nazar aýdardy jáne onyńsheshimder qabyldaý barysyndaǵy salmaǵyn arttyryp, bedelin nyǵaıtyp, tegeýirininnyqtaı túsý úshin Májilis tóraǵasy Nurlan Nyǵmatýlın basqarýy tıis degen oıynjetkizdi.
«Isimbaeva (QR Parlamenti Májilisindegi «Nur Otan»partııasy franktsııasynyń jetekshisi Gúlmıra Isimbaeva) basqaratyn búgingi fraktsııajaman jumys istep jatqan joq. Biraq, álemniń basqa elderinde bar erejege arqasúıeı otyryp, bizdiń Májilistegi fraktsııamyzdyń jetekshisi laýazymyna Májilistóraǵasy Nurlan Nyǵmatýlınniń kandıtatýrasyn usynamyn, eger ol qarsy bolmasa.Ol partııa jumysyn kúsheıtip, Májilis spıkeri retinde fraktsııa jumysyn jumyldyraalatyndyǵyna senimdimin», - dedi N.Nazarbaev.