Jol apatynda adam ólimin qalaı azaıtýǵa bolady – Ońtústik Koreıa tájirıbesi
«Jol aktıvteriniń sapasy ulttyq ortalyǵy» ShJQ RMK bas dırektory Zamır Saǵynov Ońtústik Koreıada bolyp, jol qozǵalysy qaýipsizdigi salasynday Koreıa tájirıbesimen tanysyp qaıtty.
«Bul memleket osy salaǵa úlken kóńil bóledi eken. Sonyń nátıjesinde jol-kólik oqıǵasy kezinde mert bolatyndar sany azaıyp keledi. Mysaly, 1991 jyly jol-kólik oqıǵasynan eń kóp adam– 13 429 adam qaza tapqan bolsa, 2004 jyly bul kórsetkish eki ese azaıǵan - 6563, al 2018 jyly – 3781 adamdy quraǵan. Qaza tapqandar sany 100 myń turǵynǵa shaqqanda 7 adamnan keledi. Qazaqstanda da bul kórsetkish azaıyp keledi, 2018 jyldyń qorytyndysy boıynsha – 100 myń adamǵa 11,5 ólim boldy. Ekonomıkalyq yntymaqtastyq jáne damý uıymy (EYDU) elderinde 5,5», - dedi Zamır Saǵynov QazAqparat tilshisine.
Onyń aıtýynsha, búgingi tańda jol-kólik oqıǵasy kezindegi qurbandar máselesi álemde eń ózekti problemalardyń biri bolyp otyr. Statıstıka boıynsha, jylyna 1 mln 350 myń adam jol apatynan qaza tabýda.
«Jalpy bes jastan 29 jasqa deıingi adamdardyń qaza tabýnyń negizgi sebebi - jol-kólik oqıǵasy. Dúnıejúzilik bank qazir negizgi strategııalyq baǵyt retinde jol-kólik oqıǵasymen kúresti tańdap otyr jáne osy baǵytta jumys isteıtin bolady», - dedi Zamır Saǵynov
Sarapshynyń aıtýynsha, jalpy bizdiń elder arasynda joldardyń aıtarlyqtaı aıyrmashylyǵy joq. Olar da beton jáne asfalt-beton joldardy salady, qıyrshyq tastardy qoldanady eken. Jol deńgeıi bizdegideı, joldyń eni de birdeı.
«Ońtústik Koreıa bıligi qalalarda qaýipti aımaqtardy kórsetý úshin jol jabynyna túrli boıaǵyshtar men qospalar qosady. Mysaly, qyzyl tús jyldamdyqty azaıtýdy bildirse, sary tús – eskertedi. Qaýipsizdik maqsatynda joldarda qısyq syzyqty brýs keńinen qoldanylady. Koreıa tájirıbesi kórsetip otyrǵandaı, kólikter jyldamdyqty 10%-ǵa tómendetse, qaza tapqandar sany 50% azaıady. Bizde jyldamdyq rejımi óte joǵary, Koreıada tasjoldardaǵy eń joǵary jyldamdyq saǵatyna 100 shaqyrym. Eldi mekenderde saǵatyna 60 shaqyrym bolsa, mektepterdiń mańynda 30 km/saǵat», - dedi Zamır Saǵynov.
Avtor: Serik Sabekov