Jezqazǵanda jalǵyz veterınarııa zerthanasy jabylyp, ornyna dámhana ashylǵan

JEZQAZǴAN. QazAqparat – «Óńirde mal aýrýlaryn anyqtaıtyn mekemeniń joqtyǵy - oblystaǵy iri qaranyń qyrylýy birden bir sebep» deıdi jergilikti qoǵam belsendileri. Ol azdaı ǵımaratta qoǵamdyq tamaqtaný ornynyń ashylýy elge qaýip tóndiretinine ıeleri mán bermeı otyr, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

Ulytaý oblysynda múıizdi iri qaranyń qyrylýyna Jezqazǵan óńirinde veterınarlyq zerthananyń joqtyǵy men mal dárigerleriniń tapshylyǵy birden bir sebep, deıdi jergilikti halyq.

Saldarynan aýyrǵan malǵa der kezinde dıagnoz qoıylmaı, ýaqytyly em-dom taǵaıyndalmaıdy.

Jyl basynda Jezqazǵandaǵy jalǵyz aýdanaralyq veterınarlyq zerthana jabylǵan.

«Osy laboratorııa mine, búkil qujattary prıborlardyń bári ornynda tur. Jeri, tóbesi, jeldetkishi bári tamasha. Úkimettiń ýaqytynda memlekettik standartpen salǵan ǵımaraty. Bul mekeme 2022 jyldyń qańtaryna deıin jumys istep turdy. Úsh qalaǵa, aýdanǵa qyzmet kórsetti. Osy sheneýnikterdiń arqasynda bir sybaılas jemqorlyqtyń arqasynda jergilikti SES bar, barlyǵy shıkilik jasap, dámhana ashady. 2014 jyly satyp alady 2 mln teńgege, 2016 jyly Zolygın degen SES bastyǵy kafe ashýǵa ruqsat berdi», - deıdi «Ulytaý» aýylsharýashylyǵyn qoldaý jáne damytý qaýymdastyǵynyń tóraǵasy Abzalbek Molaqov.

Aýdanaralyq zerthana ǵımaraty qańyrap tur dep aıtýǵa kelmeıdi. Qajetti qural-jabdyqtarmen qamtylǵan.

Zerthana osydan 8 aı buryn jabylǵan. Mekemede jumys istegen 20-dan astam adamnyń jartysynan kóbi qazir jumyssyz otyr.

Al, Jezqazǵan aımaǵy veterınarlyq zerthanasyz qaldy.

«Laboratorııanyń óz statýsy bar. 2-4 patogennyı reaktıvpen, janýarlarmen jumys isteıdi. Bunyń mańaıynda eshqandaı ǵımarattar salmaq túgil, adamdar júrýge bolmaıdy. Tyıym salynady. Al, bizdiń SES, sheneýnikter osy ǵımarattyń ishinde kafe ashyp qoıǵan. Buǵan ne aıtasyzdar?», - dep nalıdy Abzalbek Molaqov.

Bul máselede shıkilik kóp. Anyqtalǵandaı, 2014 jyly túsiniksiz jolmen veterınarlyq zerthana ornalasqan ǵımarattyń bir bóligi aýktsıonda satylyp ketedi.

Jalpy aýmaǵy 900 sharshy metrge jýyq jarty ǵımarat pen kólik qoıatyn garajdar nebári 2 mln teńgege baǵalanǵan.

Araǵa 2 jyl salyp, ǵımaratty satyp alǵan kásipker Jezqazǵan qalalyq tutynýshylar quqyǵyn qorǵaý boıynsha qaýymdastyqtyń ruqsatymen túngi klýb ashady.

Munyń ózi - óreskel zańbuzýshylyq. Sebebi sanıtarlyq talaptarǵa saı, qaýipti indettermen jumys isteıtin zerthana mańaıynda qoǵamdyq tamaqtaný orny bolmaýy shart.

Fermer Abzalbek Molaqov bastaǵan bir top belsendiniń jaǵa ustatar máselege shaǵymdanyp, barmaǵan jeri qalmapty. Úkimetke deıin jetkizgen.

Alaıda, ádildik izdegen azamattar ádiletsizdikke tap bolady. «Dámhanamen kórshi otyrsyńdar» dep, sanıtarlyq epıdemıologııalyq qyzmet birneshe márte aıyppul salǵan.

Saldarynan respýblıkalyq veterınarlyq zerthana ótken jyly Jezqazǵandaǵy bólimshesin jabý týraly sheshim shyǵarady.

«Sizdiń ǵımaratta kafe bar deıdi. Ol kafeni aldymen ózderi ashýǵa ruqsat beredi. Sosyn olaı bolmaýy kerek dep usynym beredi. Bergen ózi sanepıdstansa ǵoı, solaı emes pe? Bul vetlaboratorııaǵa 30-40 jyl bolǵan. Bir kommersant kep kafe ashady, sol úshin laboratorııa jabylady», - deıdi fermer.

Ulytaý oblysynyń jańadan taǵaıyndalǵan basqarma basshylary máselemen jaqsy tanys. Alaıda, qoldan keler shara joq deıdi.

«Ol máseleni biz sheshpeımiz. Bizdiń balansta emes. Ol kezde agroónerkásip kesheni degen mekeme bolatyn. Áli de bar. Soǵan qarasty ǵımarat. Sol kisiler satyp jiberdi. Ony qalaı satqany, nege satqanynan habarymyz joq», - deıdi QR AShM Veterınarııalyq baqylaý jáne qadaǵalaý komıtetiniń aýmaqtyq ınspektsııasynyń oblys boıynsha aýmaqtyq ınspektsııasy basshysynyń m.a. Tólegen Rysbekov.

Bul máseleni Jezqazǵan halqy birneshe jyldan beri kóterip keledi. Onyń ádil sheshimin talap etýde.

«Bilesizder, kezinde zańsyz satyp jibergen veterınarlyq laboratorııanyń bir bóligin. Endi ol joǵary baǵalap, keremet qunyn surap otyr. 170 mıllıon deıdi. Biz sol zerthanany alamyz dep oılaǵamyz. Zań boıynsha bir ǵımaratta mal aýrýlary jınalǵan jerde basqa mekeme bolmaý kerek. Al, ol jerde dámhana men karaoke ashyp qoıǵan. Ol jerde búkil maldyń aýrýlary qabyrǵanyń ar jaǵynda. Bul máseleniń sheshý joldaryn izdeýge tapsyrma berdim qala ákimine, oblys ákimdigine. 170 mıllıonǵa biz ony satyp ala almaımyz. Bul aqshaǵa biz basqa jerden ǵımarat soǵyp alamyz. Degenmen sheshý joldaryn qarastyryp jatyrmyz», - dep túsindirdi Ulytaý oblysynyń ákimi Berik Ábdiǵalıuly.