«Jemqorlardyń «qara tizimi» jasaldy» - baspasózge sholý
***
«Egemen Qazaqstan» gazetinde «Daǵdarysty eńserý óz qolymyzda» degen maqala kópshilik nazaryna usynylyp otyr. «Elbasynyń tapsyrmasymen osy jylǵa arnalǵan respýblıkalyq bıýdjettiń parametrleri qaıta qaralyp, Úkimettiń aldyna barlyq áleýmettik mindettemelerdi tolyq kóleminde qamtamasyz etý mindeti qoıyldy. Bul - aldaǵy ýaqytta halqymyzdyń ál-aýqatyn tómendetýge jol berilmeıdi degen sóz. Óz Joldaýynda Prezıdentimiz ómir ózegi, baqýatty tirliktiń qaınar kózi retinde jol máselesine aıryqsha kóńil bóldi. Elimizde aldaǵy kezde tek jol qurylysy arqyly ǵana jańadan 200 myń jumys orny ashylmaqshy. Bul halyqtyń jumyspen qamtylýyn eleýli túrde jaqsarta túsedi, júk tasymaly da jedeldetilip, ulǵaıtylady, adamdar respýblıkamyzdyń kez kelgen óńirine tez jáne qaýipsiz jetetin bolady»,-dep jazady Senat depýtaty Serik Bilálov.
Bas basylymda «Iran - Qazaqstan: Dostyq aýanyndaǵy baılanystar baılamy joǵary» degen taqyryppen Iran Islam Respýblıkasy elshiliginiń Ortalyq Azııa elderi boıynsha mamany Hasan Karrabıdiń maqalasy basyldy. «Ótken bir jyl ishinde eki memleket basshylarynyń ekijaqty jáne kópjaqty baǵdarlamalar aıasynda jeti ret kezdesýi, taraptardyń baılanysyndaǵy qolaıly áreketti ańǵartady, osy saıası jaqyndyq is-júzinde, atap aıtqanda, ekonomıkalyq jáne halyqtar arasyndaǵy alys-beristegi ekijaqty yntymaqtastyqtardy damytýǵa áserin tıgizedi dep úmittenemiz»,-deıdi ol.
***
«Aýyl sharýashylyǵy mınıstrliginde jemqorlar men qoly aram, nıeti qaraý jandar «qara tizimge» alynypty. Bul týraly keshe málim boldy. Osy kúni AShM men «Jańarý» sybaılas jemqorlyqqa qarsy jalpy ulttyq qozǵalysy» yntymaqtasýǵa kelisip, tıisti memorandýmǵa qol qoıdy. Oǵan sáıkes, eki mekeme aýyl sharýashylyǵy salasyndaǵy korrýptsııalyq kórinistermen birlesip kúrespek»,-dep jazady «Aıqyn» gazeti búgingi sanyndaǵy «Jemqorlardyń «qara tizimi» jasaldy» atty maqalasynda. Sońǵy kezderi jemqorlyqqa qatysty daý-janjaldar aýyl sharýashylyǵy mınıstrliginiń túńligin daýyldaı jelpildetip turǵany málim. Osyǵan oraı vedomstvo 2013-2014 jyldar ishinde AShM-niń ortalyq jáne baǵynysty uıymdarynyń qyzmetkerleri jasaǵan sybaılas jemqorlyq quqyq buzýshylyqtaryna taldaý júrgizip shyǵypty. Sonyń nátıjesinde, «osy ýaqyt aralyǵynda tártiptik jáne qylmystyq jaýapkershilikke tartylǵan adamdardyń aty-jónderi naqty jazylǵan tizim jasaldy». Buǵan qosa, ótken jyly eń kóp korrýptsııalyq quqyq buzýshylyqtarǵa jol bergen oblystyq aýmaqtyq ınspektsııa basshylary jumystarynan qýylýy múmkin: olardy tártiptik jaýapkershilikke tartý boıynsha búginde sharalar qabyldanýda eken.
Osy basylymda «400 adam jaýapqa tartyldy» degen maqala berilgen. Almaty oblysynda bir aıdyń ishinde qarý saqtaý erejesin buzǵan 400-deı adam jaýapqa tartyldy. Іshki ister mınıstrligi budan buryn jyldyń aıaǵyna deıin turǵyndardyń qolynda zańsyz saqtalǵan atys qarýlaryn, oq-dáriler men jarylǵysh zattardy satyp alý boıynsha kezekti aktsııa ótkiziletinin habarlaǵan bolatyn. Osy sharaǵa baılanysty Almaty oblystyq departamenti qańtar aıynyń ishinde turǵyndardyń qolyndaǵy ártúrli myltyq túrleriniń 735 danasyn jınap aldy. Onyń ishinde 270 qarýdy oblys turǵyndary erikti túrde ótkizgen, al zańsyz saqtalǵan 40 myltyq jáne 366 dana myltyqty saqtaý jáne paıdalaný erejelerin buzǵany úshin resmı ıelerinen jınap alynǵan. Qarýlardyń eń kóp shyqqan jerleri Talǵar, Kerbulaq jáne Sarqan aýdandary eken. Polıtsııa uıymdastyrǵan tekserý barysynda 392 qarý ıeleri ákimshilik jaýapqa tartylyp, iri kólemde aıyppul salynǵan, qarýlardyń bir bóligin jınap alǵan. Jedel shara barysynda oblystyq polıtseıler zańsyz saqtalǵan 38 qarýdy (ańshy myltyǵy, sholaq myltyq, vıntovkalar), olardyń 3-eýi oıyq uńǵyly, 29-y tegis uńǵyly, 1-eýi gazben atylatyn tapansha jáne 5 travmatıkalyq tapanshany tárkilegen. Sondaı-aq, zańsyz aınalymnan oıyq uńǵyly myltyqtyń 304 oǵy, 9 trotıl qoraby túrindegi jarylǵysh zat alynǵan. Osy faktiler boıynsha arnaıy sarapshylardyń taǵaıyndalýymen tıisti tergeý jumystary júrgizilýde.
***
«Ekspress-K» gazetinde «Grýzchık v shokolade» degen materıal jarııalandy. Ońtústik Qazaqstan oblysynda 29 myń shokolad batonyn urlaǵany úshin eki er adam ustaldy. Jymqyrylǵan táttilerdiń jalpy quny 1,5 mln. teńgeden asyp túsken eken. Jetisaı qalasynyń bıznesmeni qoımadan shokoladtyń iri kólemi joǵalǵandyǵy jóninde polıtsııaǵa habarlaǵan. Bul urlyq boıynsha eki júk tıeýish jigit kúdikke ilingen eken. Tergeý amaldary barysynda olar óz isterin moıyndaǵan. Olar qoıma kiltteriniń kóshirmesin jasap, eki aı boıy urlanǵan táttilerdi saýda oryndaryna satyp kelgen.