«Jeltoqsandyqtardyń birazy jataqhanada júr» - baspasózge sholý
***
16 jeltoqsan kúni Qazaqstanda ulttyq mereke - Táýelsizdik kúni atap ótiledi. Bul kún elimizdiń memlekettik egemendigin alý tarıhynda jáne jańa memlekettiń damý strategııasyn aıqyndaýda erekshe mańyzǵa ıe. Kez kelgen halyq úshin memlekettilik - onyń ómir súrýi úshin basty shart bolyp tabylady, onyń taǵdyry, búgini men keleshegi osy memlekettilikpen etene baılanysty. Osy rette «Egemen Qazaqstan» gazetiniń senbilik sanynda Qazaqstan Respýblıkasy Konstıtýtsııalyq Keńesiniń Tóraǵasy Igor Rogovtyń «Qasterli qundylyq» degen taqyryppen maqalasy jarııalandy. Maqala avtory el táýelsizdigi onyń Konstıtýtsııasymen tyǵyz baılanysty, óıtkeni, ol ulttyq saıası-quqyqtyq júıeniń uıytqysy, memlekettilik pen el egemendiginiń, zańdylyq pen quqyq tártibiniń zańdyq negizi, barlyq zańnama negizderi, quqyq qoldaný tájirıbesi, sondaı-aq, memlekettik-quqyqtyq qaıta qurýlar men el damýynda arqa súıeıtin irgetas bolyp tabylatyndyǵyn atap ótken. «Egemen Qazaqstannyń quqyqtyq júıesindegi alǵashqy progresshil jańa engizilimderdiń biri konstıtýtsııalyq baqylaý ınstıtýtyn qurý boldy. Qazir ony konstıtýtsııalyq zańdylyqty, ıaǵnı tutastaı alǵanda barlyq zańdylyqty saqtaýda mańyzdy ról atqaratyn Konstıtýtsııalyq Keńes júzege asyrady. Onyń qyzmeti Negizgi Zańnyń normalaryn ómirge engizýge jáne onyń áleýetin arttyryp, asha túsýge baǵyttalǵan. Ótken jyldar ishinde Konstıtýtsııalyq Keńes óziniń bilikti sheshimderimen elimizdiń memlekettik táýelsizdigin qamtamasyz etýge eleýli úles qosty», - dedi I.Rogov.
Keshe Aqordada Elbasy Nursultan Nazarbaev Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq merekesi - Táýelsizdik kúni qarsańynda bir top azamatqa memlekettik, qoǵamdyq jumystar men ǵylym men ónerde qol jetkizgen aıryqsha tabystary úshin Memlekettik syılyqtar men ataqtar tapsyrdy. Osy jaıt arqaý bolǵan maqala el gazeti «Egemen Qazaqstanda» «Eń laıyqtylarǵa - eldiń erekshe qurmeti» degen taqyryppen berilgen. Basylymnyń jazýynsha, Elbasy N.Nazarbaev aldymen jınalǵandardy elimizdiń eń basty merekesi - Táýelsizdik kúnimen quttyqtaǵan. «Qazaqta «Eńbegine qaraı qurmeti» degen qanatty sóz bar. Qalyptasqan dástúr boıynsha men búgin - Qazaqstannyń ulyq merekesiniń qarsańynda elimizge aıryqsha eńbek sińirgen azamattarǵa memlekettik marapattar tapsyramyn», degen Prezıdent Memlekettik syılyq memlekettiń ósip-órkendeýine jan aıamaı úles qosyp júrgen azamattarǵa beriletinin atap kórsetken.
***
Memlekettiń táýelsizdigi úshin ony sol eldiń jarııalaýy az, ony halyqaralyq qaýymdastyq moıyndaýy tıis. Osy oraıda Qazaqstannyń alǵashqy Syrtqy ister mınıstri Tóleýtaı Súleımenov «Aıqyn» gazetine suhbat berip, osydan 22 jyl burynǵy oqıǵalardy oı eleginen ótkizgen. Basylym tilshisiniń barlyq saýalyna tushymdy jaýap bergen ol: «Dıplomat» degende aq jaǵaly qyzmetkerler elesteıdi. Shyn mánisinde, biz kúni-túni qara jumys istedik. Delegatsııa elge aǵylyp jatty. Qarym-qatynas kúrt ulǵaıdy. Al Syrtqy ister mınıstrligi qurylymy qalyptaspaǵan. Apparatta - 14-15 adam ǵana bar. Birde-bir shet memlekette elshilik joq. Aqsha jetpeıdi. Soǵan qaramastan, úkimet osy salaǵa qarjy bóldi. Sonan keıin elimizdiń eń alǵashqy ókildigi Nıý-Iorktegi BUU-da ashyldy. Úsh jylda álemniń 15 elinde Qazaqstannyń elshiligi jumys isteı bastady. Alǵashqy elshilerdi taǵaıyndap, basqa elderge jiberdik. Tek bir-eki jyldan keıin ǵana mınıstrlikte jumys arnasyna túse bastady», - deıdi. Suhbat «Bárin aq qaǵazdan bastadyq» degen taqyryppen berilgen.
Shyǵys Qazaqstan óńiriniń týmasy Serik Muhametalın - 1986 jyly alańǵa shyǵyp, jeltoqsannyń yzǵaryna shydaǵan jandardyń biri. Ol kezde naǵyz jastyqtyń jalyndap turǵan shaǵy 25 jasta ǵana bolǵan. Qazir «Jeltoqsan aqıqaty» Respýblıkalyq qoǵamdyq birlestiginiń Almaty qalalyq tóraǵasy. Osy azamat «Aıqyn» gazetinde sol bir qıyn-qıystaý kezeńderdi eske alǵan. «Qandastaryńdy ıtke talatyp, qaryndastaryńnyń shashynan julyp, tepkilep, qyryp-joıyp jatqanda, rasymen, óńim be, álde túsim be dep qalasyń. Onyń ústine, qantalap jatqan denemizge qaqaǵan aıazda órt sóndirý kólikteri sý shashty. Osy kóterilistiń kesirinen qanshama jas qyz-jigitterimiz qyrshynynan qıyldy, qanshamasy jaralandy, keıin túrli aýrýlarǵa ushyrap, qyzdarymyz sábı súıý baqytynan aıyryldy», dep kúıinedi jeltoqsannyń qasiretin eske alyp. «Alaıda búgin osy jeltoqsandyqtardy keıbiri moıyndaı bermeıtindigin aıtyp qynjylady. Qazir aǵamyz jekeshelendirip alǵan bir bólmeli jataqhanada turady, biraq aıtýynsha, ondaılardyń qarasy kóp eken», - deıdi basylym. Maqala «Jeltoqsandyqtardyń birazy jataqhanada júr» degen taqyryppen berilgen.