Jazda taýyq jumyrtqasy ózindik qunynan tómen baǵada satylady
Básekelestikti qorǵaý jáne damytý agenttigi men jumyrtqa óndirýshiler qaýymdastyǵy monopolııaǵa qarsy komplaensti daıyndaý boıynsha aýqymdy jumys júrgizgenin jáne
Qaýymdastyq prezıdenti Maksım Bojkonyń aıtýynsha oǵan jaqyn arada qaýymdastyqtyń barlyq qatysýshylary qol qoıatyn bolady.
Taýyq jumyrtqalaryn óndirý naryǵy óte básekeli, Qazaqstanda jumys istep turǵan kóptegen otandyq qus fabrıkalarynan basqa reseılik óndirýshilerdiń ónimderi usynylǵan.
Maksım Bojkonyń sózine sensek, mamyrdan bastap jáne jaz boıy suranys tómendegen kezde jumyrtqalar ózindik qunynan tómen satylady.
Qus fabrıkalary óndiristi toqtata almaıdy, bul jyl boıy shamamen 2 jyl ómir súretin taýyqtardy ustaýǵa tikeleı baılanysty.
- Qazir jumyrtqanyń ózindik quny 30 teńgeni quraıdy, al eki apta buryn fabrıkadan satý baǵasy 17-ge deıin jetti, – deıdi ol. – Jazda óndirýshiler shyǵynǵa ushyraıdy, basqa maýsymdarda olardy óteıdi jáne jumyrtqa baǵasy ósedi. Iá, ótken jyldyń jeltoqsan aıynda baǵanyń kúrt ósýi erekshe boldy, biz onyń qustardyń ólýine baılanysty naryqtaǵy jumyrtqanyń tapshylyǵyna, jem-shóptiń qymbattaýyna baılanysty jumyrtqa óndirisiniń ózindik qunynyń kúrt ósýine jáne AShM-den qoldaý sharalarynyń 2 ese qysqarýyna baılanysty ekenin birneshe ret málimdedik.
Jumyrtqaǵa ishki suranystyń jazǵy quldyraýy Reseıden sur ımporttyń dempıngtik baǵamen aǵynymen kúrdelene túsedi, munda tutynýdyń maýsymdyq tómendeýimen jaǵdaı uqsas.
Jumyrtqalar usaq kásipkerler, bazardaǵy kóterme saýdagerler arqyly satylady, shekara arqyly salyq nemese QQS tólemeı tasymaldanady.
Osylaısha, qaýymdastyq prezıdentiniń aıtýynsha, olar qazaqstandyq qus fabrıkalaryna jumyrtqa ózindik qunynan tómen jáne salyq tólemeı satý arqyly adal emes báseke týdyrýda.
Qaýymdastyq ókilderi taýyq jumyrtqasy baǵasynyń qubylmalylyǵyna qarsy kúres sharalary boıynsha óz usynystaryn aıtty.
Qus fabrıkalary jazda az shyǵyn ákelýi úshin eksporttyq naryqtardy ashý kerek. Áńgime Qytaı jaıynda, bul - eń aýqymdy tutyný naryǵy.
Kúzde azyq satyp alý úshin jarty jylǵa nemese bir jylǵa bank kepildiginsiz, satyp alynatyn astyqtyń kepilimen memleketten aınalym qarajatyna qus fabrıkalarynyń qol jetkizýi.
– Jemshóp komponentterine, atap aıtqanda, bıdaıǵa astyq jınaý kezinde, ıaǵnı qyrkúıek-qazan aılarynda bolady, - dep atap ótti Maksım Bojko. - Eger qus fabrıkalary azyqty jarty jylǵa nemese bir jylǵa aldyn ala satyp ala alatyn bolsa, onda azyqty tómen baǵamen satyp alý esebinen óz qunyn bekitip, jumyrtqa baǵasyn tómendete alar edi. Jyl saıyn biz memleketten qus fabrıkalaryna jem-shóp satyp alý úshin aınalym qarajatyn bólý múmkindigin qarastyrýdy suraımyz, biraq ázirge nátıje bolmady. Bul jumys shemasy jáne ony qus fabrıkalaryna paıyzben aınalym kapıtalyn berý retinde iske asyrýǵa bolady.
Qustardy qus tumaýynan vaktsınatsııalaýdy memlekettik sýbsıdııalaý.
Bul ınfektsııa, qus ósirýshilerdiń málimetteri boıynsha Qazaqstanda aldaǵy jyldary bolady jáne qus fabrıkalary búginde barlyq taýyqtardy óz esebinen vaktsınatsııalaıdy, degenmen Maksım Bojkonyń aıtýynsha, zańnamada úı janýarlaryn qus tumaýy sııaqty qaýipti aýrýlardan qorǵaý boıynsha memlekettiń mindettemeleri bar.
– Ótken jyldyń qarasha aıynan bastap biz AShM-de taýyqtardy qus tumaýynan vaktsınatsııalaýdy sýbsıdııalaý máselesin kóterip jatyrmyz, biraq ázirge nátıje bolmady. Eger vaktsınatsııa memleket esebinen júrgizilse, bul ózindik qunyn azaıtýǵa múmkindik beredi, – dep atap ótti qaýymdastyq prezıdenti.
Taýyq jumyrtqasyn óndirýge sýbsıdııany burynǵy deńgeıge qaıtarý.
Jumyrtqa baǵasynyń ósýiniń úsh mańyzdy sebepteriniń biri – sýbsıdııalardyń qysqarýy bolyp tabylady, olardy 2020 jylǵa deıin qus fabrıkalary memleketten jumyrtqaǵa 3 teńge mólsherinde aldy, al 2020 jyly eki esege qysqartyldy. Qus ósirýshilerdiń aıtýynsha, 2022 jyldan bastap taýyq jumyrtqasyn óndirýge arnalǵan memlekettik sýbsıdııany tolyǵymen alyp tastaý josparlanýda.
– Biz sýbsıdııalardy qaldyrýdy jáne olardy qus fabrıkalarynyń óndiris kólemine qaramastan 2020 jylǵa deıingi deńgeıge qaıtarýdy suraımyz. Eger memlekettik sýbsıdııalar joıylsa, bul ónim baǵasynyń ósýine ákeledi. Zaýyttar shyǵynmen jumys isteı almaıdy, – dep qorytyndylady Maksım Bojko.
Sondaı-aq, jumyrtqa óndirýshileri S1 jumyrtqasyn S2-ge aýystyrý arqyly áleýmettik mańyzy bar ónimder sebetin qaıta qaraýdy usynady.
S2 men S1 arasyndaǵy aıyrmashylyq 10% az salmaq (shamamen 5-10 gramm), biraq sapasynda eshqandaı aıyrmashylyq joq. Bul jaǵdaıda C2 jumyrtqasy C1 jumyrtqasynan 20% arzan.
Eger Úkimet qus fabrıkalarynyń áleýmettik qorjyndaǵy S1 jumyrtqasyn S2 jumyrtqasyna aýystyrý usynystarymen kelisse, onda óndirýshiler bir jylǵa S2 baǵasyn ondaǵan teńgege 360 tg deńgeıinde bekitýge daıyn.
Kezdesý qorytyndysy boıynsha qatysýshylar jumyrtqa óndirýshiler qaýymdastyǵy men Qazaqstannyń Qus ósirýshiler odaǵy memleket basshysy úshin áleýmettik mańyzy bar ónimder naryǵyndaǵy jaǵdaıdy turaqtandyrý boıynsha usynystar ázirleý boıynsha júrgizilip jatqan jumys sheńberinde agenttikte qaralatyn barlyq qajetti esepteýlermen taýyq jumyrtqasy baǵasynyń qubylmalylyǵyn tómendetý boıynsha usynystardy daıyndap, AZRK-ǵa jiberedi dep kelisti.