«Jaýapkershilik júgi qashanda aýyr» - baspasózge sholý
***
«Egemen Qazaqstan» gazeti atqarylǵan sharalar boıynsha saýalǵa jaýap alý úshin Senattyń Qarjy jáne bıýdjet komıtetiniń hatshysy Ertarǵyn Astaevty áńgimege tartqan eken.
«Ult josparyn júzege asyrý úshin qajetti 59 zańnamalyq akt qabyldanǵan bolsa, sonyń ishinde 4-eýi Konstıtýtsııalyq zań, 3-eýi kodeks, 14-i derbes zań jáne qoldanystaǵy zańdarǵa ózgerister men tolyqtyrýlardy kózdeıtin 38 zań. Bul rette, Parlament qaraýyna usynylǵan jalpy zańdardyń 12-sine depýtattar bastamashy bolsa, 47-si Úkimet tarapynan ázirlengendigin aıta ketý kerek. Zań jobalaryn talqylaý barysynda Senat depýtattary olardyń sapalyq jáne mazmundyq jaǵynan jetildirýdi qamtamasyz etetin 800-den astam eskertpelerdi usynypty. Onyń ishinde 600-den astam túzetý qabyldanǵany taǵy belgili. Komıtetter jumys toptaryndaǵy otyrystarynda senatorlar ártúrli memlekettik organdardyń zań jobalaryn ázirleýshilermen, Ulttyq kásipkerler palatasy men ózge de úkimettik emes uıymdardyń ókilderimen qoıan-qoltyq jumys istep, zańnamany jetildirýge barynsha atsalysty. Talqylaý barysynda Májilis maquldaǵan 7 zań jobasyna ózgerister men tolyqtyrýlar engizý qajettiligi týyndaǵandyǵyn da qaperge sala ketken jón. Májilis kelisimin bergennen keıin ol túzetýler qabyldandy. Sóz reti kelgende, ózim múshesi bolyp tabylatyn Qarjy jáne bıýdjet komıteti 10 zań jobasy boıynsha jumys istegendigin de aıta ketken oryndy», - deıdi Ertarǵyn Kákimbekuly. Bul jaıynda tolyq bilgińiz kelse, «Jaýapkershilik júgi qashanda aýyr» atty suhbatty oqyńyz.
Bas basylymda «40 avtokólik qar qursaýynan qutqaryldy» degen materıal jarııalandy. «Aqtóbe óńirinde biraz jyldan beri aq shunaq aıaz ben boran bolmap edi. Meshin jyly tabaldyryqtan attaǵaly beri «kári qudań» qys kúshine minip tur. Birneshe táýlik boıy tolassyz soqqan borannyń saldarynan oblys aýmaǵy arqyly ótetin respýblıkalyq mańyzǵa ıe «Samara-Shymkent» tasjolynyń Belogorka aýyly tusyndaǵy 794-shaqyrymyn (Aqtóbe qalasynan 40 shaqyrym qashyqtyqta) qalyń qar basyp, 40-qa tarta avtokólik jol boıynda keptelip qaldy. Oblys basshysy Berdibek Saparbaev atalǵan jol teliminde bolyp, júrgizilip jatqan joldy qardan tazalaý jumystarymen tanysty»,-dep jazady gazet.
Oblys ákiminiń tapsyrmasymen azamattyq qorǵanys kúshteri men quraldary tótenshe jaǵdaı rejimine kóshirildi. Tıisti qyzmetter jolda qalǵan adamdar men tehnıkany qutqarýǵa jumyldyrylyp, joldardyń qar basyp, kólik qozǵalysyna bóget bolǵan tustaryn arshyp, tazalaý jumystary júrgizildi.
Atap aıtqanda, Aqtóbe qalasy men Áıteke bı, Hromtaý jáne Mártók aýdandary ákimdikteri boranda qalǵan jolaýshylardy ystyq tamaqpen qamtý sharalaryn uıymdastyrdy. Jańa jyldyń alǵashqy úsh táýliginde barlyǵy 544 adamǵa tamaq jetkizilgen. Olardyń arasynda balalar da bar.
Apattyq-qutqarý jumystary kezinde 213 adam qutqarylyp, 571 adam basqa jerge kóshirilgen. Jolda qutqarylǵandardyń 351-i Ózbekstan Respýblıkasynyń azamattary.
«Aqtóbe-Atyraý» baǵytyndaǵy jol qatynasy da qalpyna keltirilip, Qandyaǵash qalasynyń tusynda jınalyp qalǵan 200-ge tarta avtokólik saparyn ári qaraı jalǵastyrýǵa múmkindik aldy.
Aqtóbe qalasyndaǵy №26 orta mektep pen Muhtar Aryn atyndaǵy Qarǵaly orta mektebi ǵımarattarynda jolaýshylardy ornalastyrý úshin jylyný pýnktteri ashyldy. Mundaı jylyný pýnktteri Mártók jáne Áıteke bı aýdandarynda da jumys isteýde.
Oblystyq tótenshe jaǵdaılar departamentiniń baspasóz qyzmeti taratqan málimetterge sáıkes, apattyq-qutqarý jumystaryna 371 adam, 273 birlik tehnıka tartylǵan. Bul jumystarǵa oblystyq tótenshe jaǵdaılar jáne ishki ister departamentteri men «Qazavtojol» mekemesiniń, ákimdikterdiń qyzmetkerleri, sonymen qatar áskerı bólimsheler jaýyngerleri men «Tazalyq» JShS mekemesi jumyldyrylǵan.
***
«Aıqyn» gazetiniń jazýynsha, Ulttyq akademııalyq kitaphanada el táýelsizdiginiń 25 jyldyǵyna arnalǵan «Qazaqstan jańa jahandyq naqty ahýalda: ósim, reformalar, damý» degen taqyrypta ıllıýstratsııalyq kitap kórmesi ashyldy. Kelesi jylǵa deıin jalǵasatyn kórme qazaq memlekettiliginiń kópǵasyrlyq qalyptasý tarıhyn kórsetip, Máńgilik el ıdeıasy arqyly óskeleń urpaqtyń adamgershilik tárbıesine yqpal etýdi jáne táýelsizdik jyldarynda jaryq kórgen ádebı týyndylardy jurt nazaryna usynýdy kózdeıdi.
- 2016 jyl - bizdiń tarıhymyz úshin óte mańyzdy jyl. Sebebi, bıyl táýelsiz Qazaqstan óziniń shırek ǵasyryn qarsy alady. Jalpy, 25 degen óte jaqsy jas. Bul kemeldený, tolysý kezeńi. Kúsh- qýatyńnyń tasyp, aıbynyńnyń asqaqtaıtyn sáti de osy ýaqyt. Biz jas memleket bolsaq ta, ońymyz ben solymyzdy tanyǵan, qalyptasý kezeńinen ótip, damýdyń dańǵylyna túsken elmiz. Biz Elbasynyń salıqaly saıasatyn temirqazyq tutý arqyly ózimizdi álem qaýymdastyǵyna moıyndatqan memleketpiz. Otanymyzdyń berekesi men birligine árqaısymyz jaýaptymyz. Táýelsiz Qazaqstannyń gúldenýine atsalysý barlyǵymyzdyń abyroıly boryshymyz, - dedi kórmeniń ashylýynda Memleket tarıhy ınstıtýtynyń dırektory Búrkit Aıaǵan. Bul týraly «Jańa jahandyq ahýaldaǵy Qazaqstan» atty maqalada tolyq berilgen.
Osy basylymda «Munaı baǵasy taǵy túsýi múmkin» degen materıal basyldy. Venesýela munaı mınıstri Eýlohıo del Pıno Telesur telearnasyna bergen suhbatynda el bıligi barlyq táýelsiz óndirýshilerdiń qatysýymen OPEK munaı óndirýshi karteli elderiniń kezekten tys sammıt ótkizýine bastama kóterip otyrǵanyn málimdedi.
- Prezıdent Nıkolas Madýromen birge biz OPEK kóshbasshylary men táýelsiz óndirýshilerdi oıatyp, qańtarda shuǵyl kezdesý ótkizý qajettigin únemi esterine salyp otyrmyz, - dedi ol.
Del Pıno eger eksporttaýshylar úılestirilgen osyndaı is-qımyldan bas tartsa, munaı baǵasy qazirgi deńgeıdegiden 10 dollarǵa quldyrap, barreli 27 dollarǵa deıin túsýi múmkin degen pikirin jetkizdi.
- Barlyq óndirýshilerdiń birlesken is-qımyly - bul qajettilik. Energııanyń qaıtarymsyz kózderine ádiletti baǵany qorǵaý kerek, - dep atap ótti mınıstr.
***
«Kazahstanskaıa pravda» gazetine «Generator býdýşego» atty maqala berilgen. Taldyqorǵandyq ǵalymdar ósimdikterden elektr energııasyn alý boıynsha biregeı jobany júzege asyrýda.
«Ótken jyldyń aqpanynda biz І. Jansúgirov atyndaǵy Jetisý memlekettik ýnıversıteti ǵylymı zerthanasynda qaztamaq gúlinen elektr energııasyn óndiretin bıoplazmalyq generatordyń tájirıbelik úlgisi qurylǵanyn habarlaǵan edik. Bastapqyda qurylǵy 1 mıllıvolt qýat bergen edi, alaıda bolashaǵy bar bul joba aıasyndaǵy jumystar jalǵasty. Osy oraıda jaqynda ǵalymdar stýdenttermen birlese taǵy bir modýldik fıtostansany qurastyryp, ol 20 volt energııa óndirýde», - dep jazady maqala avtory.
Bul shaǵyn stansany 10 gektar jerge ornalastyrǵan kezde, onyń ónimdiligi 200 voltke deıin artady. Al eger qurylǵy 250 gektar aýmaqqa qurylsa, 5 myń turǵyny bar eldi mekendi elektr qýatymen qamtamasyz etýge bolady eken.