Jastardyń ómirlik tájirıbesi az bolǵandyqtan dinı aǵym quryǵyna ońaı túsedi - dintanýshy
Munyń psıhologııalyq aspektisine kelsek, adamdardyń kópshiligi problemalarynyń sheshimin bılikten kútedi.
Bulaı bolmaǵan jaǵdaıda bul iske bılikti, memleketti synaı jóneledi.
Menińshe, masyldyq psıhologııa — qoǵamnyń eń basty derti.
Bul adamdar ózi úshin eshqashan jaýapkershilik alyp kete almaıdy.
Sol sebepti kópshiligi dáriger men psıhologqa barmaıdy, astrolog pen balgerge barady, óz ómiri ózine emes, basqalarǵa baılanysty degen oıdy jaǵymdy kóredi.
Qıyn qystaý kún týǵanda adam óz problemalaryn sheshe almaǵan kezde ár jerden sebep izdeıdi. Manıpýlıatsııaǵa beriletin bolady. Bul jerde ekstremıstik toptardyń yqpalyna túsip ketý múmkindigi joǵary.
Krızıs pen áleýmettik problema — ekstremıster úshin eń qolaıly orta.
Ásirese, eń aldymen olardyń quryǵyna ońaı túsetin jastar. Jastarda jastyq maksımalızm kóp. Olar oń soldy baıyptap jatpaıdy. Olardyń ómirlik tájirıbesi óte az.
Jastar ıdealdardy da qazir janynda júrgen adamdardan emes, ınternet pen áleýmettik jeliden qalyptastyrady. Kórgen bilgenin oı túıýdiń ornyna keıde jalǵyzdyqtan qashyp, áleýmettik jelilerden qoldaý izdeıdi.
Jat aǵym ókilderi úshin ınternettiń birneshe tıimdi jaqtary bar.
Internette aýdıtorııaǵa tez arada jahandyq baılanysqa qol jetkizýge bolady. Baılanystyń arzandyǵy qolaıly, ári vıdeo taratý múmkindigi ekstremısterdi qyzyqtyrady.
Dinde májbúrleý joq. Biraq qaı zamanda da dindi májbúrlep engizip, sol úshin soǵysyp qan tógýge barǵan oqıǵalar kóp. Oǵan tarıh kýá.
Dinı ekstremızm ádette basqa kózqarasty moıyndamaýdan týady.
Qazir álemde kez kelgen memleket óz halqyn qorǵaý úshin dinı ekstremıstermen kúres júrgizip otyr.
Biraq, dinı ekstremısterdiń áreketin tek repressıvtik tásildermen toqtatý múmkin emes. Ol úshin elde belgili bir dárejede aqparattyq saıasat bolǵany abzal.
Dinı ahýaldy turaqtandyrýda, ekstremızm ıdeologııasynyń aldyn alýda buqaralyq aqparat quraldary kóp ról oınaıdy.
BAQ betterinde ulttyq qundylyqtar, azamattyq pozıtsııasy joǵary otbasylardyń obrazyn somdaý — profılaktıkanyń eń jaqsy túri bolmaq.
Halyqtyń dinı saýatyn ashý, bilimin tereńdetý memlekettik saıasattyń basty baǵyty bolyp otyr.
Almaty qalasy Qoǵamdyq damý basqarmasy «Monıtorıng jáne taldaý» ortalyǵynyń úılestirýimen júzege asyp jatqan aqparattyq túsindirý tobynyń múshesi retinde Almatyda sońǵy birneshe jylda dinı ekstremızm men terrorızmniń aldyn alý sharalary ótkizilip kele jatqanyn aıta alamyn. Bul jumystar da oń nátıjesin berip keledi.
Alaıda, qalaǵa kelip jatqan halyqtyń sanyn eskere otyryp, qajetti aqparat taratatyn jańa kanaldar ashý kerek.
Halyqtyń ulttyq bolmysyna, salt dástúrine qurmetin oıatý kerek.
Biz – progressıvti, beıbit halyqpyz. Biz óz qundylyqtarymyzben maqtana alamyz. Moraldyq-rýhanı baılyǵymyz tárbıemizde jatyr. «Úlkenge - qurmet, kishige – izet», ózara kómek, otbasylyq týystyq qatynastar, qonaqjaılylyq, tózimdilik – ulttyq biregeıligimizdiń kórinisi. Bul baılyǵymyzdy qunttamasaq, jahandyq álemde jutylyp ketýimiz de ǵajap emes.
Adam ózi ózgermeı jatyp, memleketten birdeme kútý múmkin emes. Ár adam «memleketten ne alam dep emes, ne berem» degen túsinikpen ómir súrgeni abzal.
Kez kelgen elde týǵan balaǵa patrıottyq otansúıgishtik qasıet darıdy. Qazaqstandyq patorıotızm konfessııaaralyq, ultaralyq kelisimsiz múmkin emes.
Elnar Berikbaev,
Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetiniń aǵa oqytýshysy, dintaný magıstri, qalalyq aqparattyq túsindirý tobynyń sarapshysy
Foto: antiterr.kz