Jasandy ıntellekt adamnyń oılaý qabiletin shektep, jalqaý qyla ma – IT mamanmen suhbat

<p>ÓSKEMEN. KAZINFORM &ndash; Kún sanap damyp kele jatqan jasandy ıntellekt adamnyń júgin jeńildetip, qolyn uzartyp jatqany aqıqat. Degenmen budan jalqaý, oılaý qabileti sholaq urpaq qalyptasa ma degen úreı bar. Ásirese jasandy ıntellekt bilim salasyna engizile bastaǵanda ata-analardyń arasynda ashyq qarsylyq bildirgender az bolmady. Osy oraıda IT maman Meıirjan Áýelhanulyn áńgimege tartyp, kópti tolǵandarǵan saýaldarǵa jaýap alyp kórdik.</p>

— Ata-analar jasandy ıntellekttiń (JI) osynshama tez damyp kele jatqanyna úreılenip keledi. JI-diń mektepke, kitaphanadaǵy túrli úıirmelerge engizilýine qarsylyq bildirip te jatyr. Olardyń úreılenýine negiz bar ma?

— Ana-analardyń úıreılenýi oryndy dep esepteımin. Biraq jasandy ıntellekt salasyn túsiný jáne ata-analarǵa durys, jan jaqty jaýap berý arqyly, JI-diń oń jáne teris áserlerin teńgerimde ustaýǵa bolady. Jasandy ıntellekttiń tez damýy kóp adamda ártúrli úreı týdyryp otyr. Ásirese ol qoǵamdyq jáne bilim berý salalaryna qalaı áser etetinine baılanysty suraq mol. Ata-analardyń JI-diń mektepterge jáne kitaphanalardaǵy úıirmelerge engizilýine qarsylyǵy oryndy.

JI-diń adamdardyń oılaý jáne sheshim qabyldaý qabiletterin baıaýlatýy múmkin degen pikir bar. Bul adamdar JI-ge tym kóp súıenip, óz betinshe oılaný jáne sheshim qabyldaý qabiletterin jetildirmeýi múmkin degen qaýipten týyndaıdy.

Ol úshin bilim berý salasyndaǵy tepe-teńdikti saqtaý kerek dep esepteımin. Sonymen birge synı oılaý daǵdylaryn damytý mańyzdy. Bilim berý baǵdarlamalarynda synı oılaý, sheshim qabyldaý jáne shyǵarmashylyq daǵdylardy damytýǵa basymdyq berý kerek. Muny JI tehnologııalaryn paıdalana otyryp, biraq olardyń damýyna kedergi keltirmeı, kómekshi qural retinde qarastyrý arqyly júzege asyrýǵa bolady.

JI-diń shekteýlerin túsindirý de mańyzdy. Oqytý barysynda JI-diń múmkindikteri men shekteýleri týraly aqparat berý, onyń adamnyń shyǵarmashylyq jáne synı oılaý qabiletteriniń ornyn basa almaıtyndyǵyn túsindirý kerek.

— Jasandy ıntellekt jalǵan aqparattyń órshýine sep bolmaı ma? 

— Feık aqparattyń kóbeıýi — búkil álemdi alańdatyp otyrǵan másele. Ol úshin barlyq adam aqparattyq saýattylyqty meńgerýi kerek. Osy úreılerge qaramastan, JI-di ońtaıly paıdalaný adamdarǵa jáne qoǵamǵa kóp paıda ákelýi múmkin. Mysaly, bilim berýde JI muǵalimderge jeke oqý josparlaryn jasaýǵa, stýdentterdiń qajettilikterine jaýap berýge jáne oqý materıaldaryn tıimdirek berýge kómektese alady. JI-di durys retteý, adamdardy oqytý jáne etıkalyq normalardy saqtaý arqyly, onyń paıdaly áserlerin arttyryp, zııandy áserlerin azaıtýǵa bolady.

— Qazirgi ýaqytta Qazaqstanda JI qanshalyqty damyp kele jatyr dep aıta alasyz?

— Qazaqstan JI salasyndaǵy strategııalyq josparlaryn aıqyndaý úshin 2023-2029 jyldarǵa arnalǵan tujyrymdama jáne basqa da strategııalyq qujattar ázirlegen. Bul qujattarda jasandy ıntellektti damytýǵa baǵyttalǵan mindetter men is-sharalar belgilengen. Olar arqyly sýperkompıýterlerdi iske qosý, JI platformalaryn qurý jáne qazaq tilindegi JI qyzmetterin damytý sııaqty birqatar joba júzege asyrylmaq. Memlekettiń mundaı qoldaýy arqasynda JI salasy bizdiń elde qarqyndy damıdy dep senemin.

— Qoryta aıtqanda, JI-di bilim syndy mańyzdy salalarda qoldanǵan durys dep oılaısyz ba?

— Óz jeke basym JI-di adamdardyń paıdalanyp, óz salasynda qoldanyp, meńgergenin qalaımyn. Árıne ártúrli kemshilikter bolýy múmkin. Biraq báribir de JI eń sheshýshi sátti adamǵa qaldyrady. 

— Áńgimeńizge kóp rahmet!