Jańa qazaq álipbıde áripterdi kóbeıtýdiń qajeti joq - Ǵarıfolla Esim

Foto: None
ASTANA. QazAqparat - Kim ekenimizdi álemge tanytýdyń týra joly - latyn álipbıine kóshý. Mundaı pikirdi búgin memlekettik tildiń latyn grafıkasyndaǵy álipbıiniń biryńǵaı standartyn engizý máselelerine arnalǵan dóńgelek ústel otyrysynda belgili qoǵam qaıratkeri, akademık Ǵarıfolla Esim bildirdi, dep habarlaıdy QazAqparat.

«Osy kezeńde taǵdyrymyzdy anyqtap alatyn másele - latyn álipbıine kóshý. Ol ne sebepten  boldy degendi sizder jaqsy bilesizder. Biz ózimizge ózimiz kelýimiz kerek jáne ózimizdiń kim ekenimizdi búkil  álemge tanytýymyz kerek.  Munyń týra joly  - latyn álipbıine kóshý. 42 áripti kırılıtsa - bul orystyń kırılıtsasy emes. Eger orystyń kırılıtsasynda bolsa biz kóshpeı qalar edik, orysta - 33 árip. Bizde - 42. Mundaı árip eshqaı jerde joq. Biz eshqaıda syımaı jatyrmyz. Meniń Anglııadaǵy, Amerıkadaǵy shákirtterim «Aǵa, latynǵa qashan kóshesizder? Sizdermen hat-habar almasý qıyn bolyp ketti», deıdi. Qazirgi kezde hat-habar almasaq, aqparat almaspasaq ne bolamyz?», - dedi Ǵarıfolla Esim.

Osy rette ǵalym Ahmet Baıtursynuly tóte jazýmen qatar latyn álipbıin usynǵandyǵyn eske saldy.

«Oń jazý, sol jazý, oń oılaý, sol oılaý degen bar. Bul úlken másele. Ony da kóteremiz. Qazir bizdiń  birinshi turǵan máselemiz  latyn álipbıine kóshý. Endi munyń tehnologııalyq, saıası, ekonomıkalyq , mádenı máseleleri de bar. Qazir ekonomıkalyq, saıası, quqyqtyq máseleleri sheshilip otyr.  Endi ne isteý kerek? Bizde sonaý sotsıalızmnen qalyp qoıǵan psıhologııa taǵy bar. Sol psıhologııadan arylý qajet», - dedi ol.

Sonymen qatar akademık jańa qazaq álipbıinde áripti kóbeıtpeý qajettigin basa aıtty.

«Myna túrik, ázerbaıjan, ózbek aǵaıyndar áripti kóbeıtti. Qosymsha astynan, ústinen sımvoldar saldy. Munyń bári qosymsha. Biz órkenıetke ótemiz desek aǵylshynnyń tártibimen júrgenimiz durys dep oılaımyn. Balalarymyzǵa, nemerelerimizge, urpaǵymyzǵa jeńil bolsyn. Qazir biz aǵylshyndyq álipbı júıesimen júretin bolsaq, onda biz ósip-órkendegen 30 eldiń qataryna tezirek enemiz», - dedi akademık. 

Seıchas chıtaıýt