Jambyldyq sharýalar qoı eti eksportyn arttyrýǵa yntaly
Óńirdegi qoı eti eksportynyń artýynda aýyl sharýashylyǵyn qarjylaı qoldaý qorynyń úlesi mol. Atap aıtar bolsaq, atalmysh qordyń oblystaǵy fılıaly «Sybaǵa» baǵdarlamasymen 58 sharýaǵa 588 mıllıon 897 myń teńge nesıe berip, oǵan 17 702 bas qoı satyp alynǵan. Buǵan qosa «Eńbek» baǵdarlamasy aıasynda «Igilik» nesıe ónimi arqyly da qoı satyp alý úshin 316 sharýaǵa 1 mıllıard 62 mıllıon 455 myń teńge nesıe berildi. Al, bul qarjyǵa 30 363 bas qoı satyp alǵan sharýalar qorasyn malǵa toltyrdy. Áli de qoı sharýashylyǵymen aınalysý úshin nesıege ótinim bergen azamattar az emes.
Aýyl sharýashylyǵyn qarjylaı qoldaý qory nesıe baǵdarlamasynyń ıgiligin kórip, óz isin órkendetip otyrǵandardyń biri - Jýaly aýdany Kúreńbel aýylyndaǵy «Dıas» sharýa qojalyǵy. Qojalyq jetekshisi Móldir Baısaqalova Aýyl sharýashylyǵyn qarjylaı qoldaý qorynan «Sybaǵa» baǵdarlamasy arqyly nesıe rásimdep, qoı sharýashylyǵymen aınalysýǵa myqtap kirisken. Ol qordyń nesıe sharttary men talaptary ońaı jáne jeńildik merzimi bar ekenin aıtady.
«Aýyl sharýashylyǵyn qarjylaı qoldaý qorynan «Sybaǵa» baǵdarlamasy arqyly 6,5 jylǵa 6 protsentpen 10 mıllıon teńge nesıe rásimdep, oǵan 260 bas qoı men 9 qoshqar jáne maldyń jem-shóbin satyp aldym. Búginde eki adamǵa jumys berip otyrmyn. Ózim 2008 jyly qarjyger mamandyǵy boıynsha joǵary bilim alǵanmyn. Biraq, keńsede jumys istegennen góri sharýashylyqpen aınalysqandy jón sanap, iske kirisip kettim. Negizi, malda bereke bar. «Mal ósirseń qoı ósir, tabysy onyń kól-kósir» degen sóz bar ǵoı. Sol aıtqandaı, qoı sharýashylyǵy mol tabys tabýǵa bolatyn sala dep esepteımin. Aldaǵy ýaqytta osy malymdy kóbeıtip, etin eksportqa shaǵyrsam, degen josparym bar»,- deıdi qojalyq basshysy Móldir Baısaqalova.
Qazirgi ýaqytta sharýashylyq basshysy Móldir Baısaqalovanyń qolynda et eksportymen aınalysatyn «Ońtústik halal taǵamdary» JShS-men jasasqan qoı etin tapsyrý kelisimsharty bar eken. ıAǵnı, taıaý ýaqytta «Dıas» sharýa qojalyǵy qoı eti eksportyna úles qosady.
Al, Jambyl aýdanynyń Ernazar aýylyndaǵy jeke kásipker Aqjol Teńgebaev Aýyl sharýashylyǵyn qarjylaı qoldaý qorynyń Jambyl oblysyndaǵy fılıalynan nesıe rásimdep, qoı sharýashylyǵyn damytýdy qolǵa alǵan. Qor beretin jeńildik merzimi biz sııaqty sharýalarǵa úlken kómek, deıdi sharýashylyq basshysy.
«Men Aýyl sharýashylyǵyn qarjylaı qoldaý qorynan «Igilik» baǵdarlamasy arqyly 6 protsentpen 6,5 jylǵa 4 mıllıon teńge nesıe rásimdep, oǵan 110 bas qoı men 4 qoshqar jáne mal azyǵyn satyp aldym. Qazir qysqa daıynbyz. Osy maldy qystan aman-esen alyp shyǵyp, kóktemde tóldetsem dep otyrmyn. Aýylda turǵannan keıin malmen aınalysý kerek. Burynǵydaı emes, qazir memlekettik qoldaýlar bar, sony paıdalana bilý kerek. Aýyl sharýashylyǵyn qarjylaı qoldaý qory beretin nesıeniń sharttary men talaptary qıyn emes jáne jeńildik merzimi bar. Ol biz sııaqty sharýalarǵa úlken kómek», - deıdi Aqjol Teńgebaev.
Aıta keteıik, óńirdegi et eksportynyń ósimi aýyz toltyryp aıtarlyqtaı deńgeıde. Atap aıtsaq, ótken jyly respýblıka boıynsha eksporttalǵan qoı etiniń 43 paıyzy, ıaǵnı 1,6 myń tonnasy oblysqa tıesili bolsa, bıyl bul meje budan da arta túsedi dep kútilýde. Et eksportynyń artýyna baılanysty aımaqta arpa egistik alqaby 27 myń gektarǵa ulǵaıǵan.