Jambyl oblysynyń balyqshylaryna sýbsıdııa berilmek
Qazirgi tańda oblys aýmaǵynda 121 jergilikti mańyzy bar balyq sharýashylyǵy sý aıdyndyny bolsa, respýblıkalyq mańyzy bar Balqash kóliniń 18 ýchaskesi ornalasqan. Onyń 83-i kásipten násip tabam degen 74 tabıǵat paıdalanýshylarǵa bekitilip berilgen. Qalǵan 38 balyq sharýashylyǵy sý aıdyny ázirge bos. Bul týraly Jambyl oblysy ákimdiginiń tabıǵı resýrstar jáne tabıǵat paıdalanýdy retteý basqarmasynyń baspasóz qyzmeti habarlady.
Janýarlar dúnıesin qorǵaý jáne balyq sharýashylyǵy bóliminiń bas mamany Rýslan Baltaevtyń aıtýynsha, aǵymdaǵy jyldyń tamyzynda rezervtik qordaǵy 13 balyq sharýashylyǵyna sý aıdyndaryn bekitip berý konkýrsy ótkizilgen. Konkýrsqa 18 kásipkerden 20 konkýrstyq ótinim túsip, nátıjesinde 5 kásipkerge 5 balyq sharýashylyǵy sý aıdyndary bekitilip berilgen. Aldaǵy ýaqytta qalǵan sý aıdyndaryna konkýrs jarııalanady. Jalpy óńirimizdegi balyq sharýashylyǵy sý aıdyndaryna osy jyldyń 15 aqpanynan bastap, 1 shildesine deıin balyq aýlaý lımıti 673,3 tonnany quraǵan. Búgingi kúnge 666 tonna balyq aýlanypty. Nátıjesinde tabıǵat paıdalanýshylardan jergilikti bıýdjetke 11 mln 943 myń teńge túsken. Al aǵymdaǵy jyldyń 1 shildesinen 2021 jyldyń 1 shildesine deıin oblys aýmaǵyndaǵy balyq sharýashylyǵy sý aıdyndaryna balyq aýlaý lımıti 1150,7 tonnany qurap otyr
Oblystaǵy balyq sharýashyǵyn damytýda sý aıdyndaryn tirshilik nárimen qamtamasyz etýde kedergiler bar kórinedi.
«Basqarma oblystaǵy barlyq sý aıdyndaryn sýmen qamtamasyz etilýin zerdelep shyqty. Nátıjesinde, 121 sý aıdynnyń tek 17-de ǵana sý deńgeıi turaqty ekendigi anyqtalyp otyr. Biz oblysymyzdaǵy balyq sharýashylyǵy sý aıdyndaryn sýmen turaqty qamtamasyz etpesek, keleshekte balyq sharýashylyǵyn damytý qıynǵa soǵady. Onyń ústine, tabıǵı sý qoımalarynda ósirilgen balyq aýlaý kvotasyn kóterý de qıyndyq týǵyzady», - deıdi maman.
Sondyqtan basqarma jeke toǵanda ıntensıvti balyq ósirý sharýashylyǵyn damytý tájirıbesin qolǵa alǵan. Bul ádistiń ereksheligi sol Kásipker óziniń jerine toǵan salyp, balyq ósiredi. Jem, shabaq, analyq balyq satyp alý, qural-jabdyq satyp alý memleket tarapynan sýbsıdııalanady. Toǵandy alyp qoıý qaýpi bolmaıdy.
«Jambyl aýdanynda Jasórken aýylynyń mańaıynda jeke kásipker Saýranbaev R. óziniń jeke menshik jerine toǵan salyp, jylyna 30 tonnaǵa deıin balyq óndirip otyr. Onyń ústine, toǵan jaǵalaýyna demalatyn oryn salyp, qyzmet kórsetýde», — deıdi Rýslan Baltaev.
Sonymen qatar, óńirimizde taýarly balyq ósirý kásibin óristetý jolǵa qoıylýda. Oblys ákiminiń tapsyrmasyna sáıkes, óńirimizdegi ózenderdiń jaǵasynan balyq sharýashylyǵyn júrgizýge qolaıly jerlerdi anyqtaý maqsatynda arnaıy top qurylǵan. Jumysshy top zerdeleý jumystaryn júrgizip, Qordaı, Shý jáne Moıynqum aýdandary arqyly ótken Shý ózeniniń arnasyn jáne Jambyl men Baızaq aýdandary arqyly ótken Talas ózeniniń arnasynan toǵan jasaýǵa jaramdy 24 jer ýchaskelerin anyqtaǵan. Qordaı, Shý jáne Moıynqum aýdandaryndaǵy Shý ózeniniń boıynda barlyǵy 119 gektardy quraıtyn 13 ýchaske anyqtalyp otyr. Mamandardyń aıtýynsha, osy ýchaskelerde balyq ósirý toǵany jasalsa, 238 tonna taýarly balyq ósirýge múmkin bolmaq. Al Jambyl jáne Baızaq aýdandaryndaǵy Talas ózeniniń boıynan 16,6 gektar aýmaqty quraıtyn 11 ýchaske alynyp, ol jerde 24,8 tonnany quraıtyn taýarly balyq ósirýge bolatyndyǵyn alǵa tartýda.
Sondaı aq, óńirdegi taý bókterlerindegi salqyn sýlarda forel sharýashylyǵyn damytý boıynsha qarqyndy jumystar bastalǵan. Forel balyǵyn ósirýge qolaıly ózenderdi anyqtaıtyn jáne rezervtik qordaǵy balyq sharýashylyǵy sý aıdyndaryna ǵylymı zertteý jumystarǵa oblystyq bıýdjetten 29,5 mln. teńge bólinip, búgingi kúni konkýrs jeńimpazy «Balyq sharýashylyǵy ǵylymı-óndiristik ortalyǵy» JShS-i tanylǵan. Bul ortalyq Qordaı, Merki, T.Rysqulov, Jýaly aýdandarynyń taý bókterlerindegi 22 taý ózenderine jáne 36 balyq sharýashylyǵy sý aıdyndaryna ǵylymı zertteý jumystaryn júrgizýde.
Sý aıdyndarynda balyq sanyn kóbeıtý úshin birinshi balyqtandyrý jumystaryn júıeli jalǵastyrý kerektigi anyq. Bul baǵytta kúzgi balyqtandyrý qarqyndy iske asýda. Árbir balyq sharýashylyǵy sý aıdynyndaǵy balyqtandyrý jumysy Basqarmanyń jáne Jambyl oblystyq orman sharýashylyǵy jáne janýarlar dúnıesi aýmaqtyq ınspektsııasymen qurylǵan balyqtandyrý jumystary komıssııanyń kesimi arqyly qabyldanýda. Bul shabaqtardyń basym kópshiligi shabaq ósiretin negizgi tálimbaq — «Sandel» sharýa qojalyǵynan alynýda. Bul tálimbaq 10 mln shabaq ósirýge qaýqarly.