Jalaqy tóleýdiń jańa júıesi: Bonýsqa avtokólik alý úshin ne isteý kerek
Buǵan deıin pılottyq joba tórt memorganda - QR Ádilet mınıstrligi, QR Memlekettik qyzmet isteri jáne sybaılas jemqorlyqqa qarsy kúres agenttigi, Astana qalasynyń ákimdigi men Mańǵystaý oblystyq ákimdiginde qolǵa alyndy. Barlyǵynda jańa bastama oń nátıje kórsetti. Memlekettik qyzmetshilerdiń jalaqysy eki esege ósti. Al bonýstarǵa avtosalonnan sý jańa kólik alýǵa bolady eken. QazAqparat tilshisi jalaqy tóleýdiń jańa júıesin jan-jaqty saraptap shyqty.
Shymkent qalasyna jasaǵan sapary kezinde Prezıdent jalaqy tóleýdiń jańa júıesi jaıynda aıta kele, kelesi jyldan bastap onyń jergilikti atqarýshy organdarda engiziletinin jetkizgen bolatyn. Al 5 qazan kúni Qazaqstan halqyna Joldaýyn jarııalaǵan kezde barlyq memlekettik organdarǵa taratýdy tapsyrdy. Sebebi osy ýaqytqa deıin jańa júıe tórt birdeı memorganda synaldy jáne oń nátıjesin kórsetti. Memlekettik qyzmetke barǵysy keletin azamattardyń sany kóbeıdi. Ásirese, aımaqtarda mamandardyń jumysqa degen qulshynysy artty. «Bul bastamanyń negizgi ıdeıasy mynada, memlekettik organnyń bıýdjeti sol kúıinde qalady. Alaıda jumysty ońtaılandyrýdyń arqasynda biraz aqshany únemdeýge múmkindik bar. Dál osy qarjyny jalaqyǵa jumsaýǵa bolady. Sonda myqty mamandar ǵana qalady. Jumystyń tıimdiligi de artady», - dedi N.Nazarbaev.
Pılottyq jobany iske asyrǵan memorgandardyń biri - Mańǵystaý oblysynyń ákimdigi. Óńir basshysy Eraly Toǵjanovtyń aıtýynsha, ákimdikte jańa júıeniń arqasynda qyzmetkerlerdiń jalaqysy 2-2,5 esege ósti. Al ońtaılandyrý sharalary kezinde 84 jumys orny qysqartyldy. Sonyń ishinde 24 basshylyq qyzmet bar eken. Sodan únemdelgen bıýdjet qarjysy qalǵan memlekettik qyzmetshilerdiń arasynda taratyldy. Al jalaqy kóterilgennen keıin memqyzmetke baramyn deıtinderdiń sany artty. «Buryn konkýrs kezinde bir orynǵa 2 adam qatyssa, búginde olardyń sany 16-ǵa deıin jetti. Osylaısha, memlekettik qyzmettiń dárejesi kóterildi. Kadr turaqtylyǵy baıqalyp otyr», - deıdi E.Toǵjanov.
Al QR Memlekettik qyzmet isteri jáne sybaılas jemqorlyqqa qarsy kúres agenttiginiń tóraǵasy Alık Shpekbaevtyń sózine qaraǵanda, jańa júıeniń basty jetistigi - básekelestik. Memlekettik qyzmetshiler arasyndaǵy básekelestik qyza tústi. Sebebi barlyǵy joǵary jalaqyny ǵana emes, bonýstardy da alýǵa tyrysady. Al, eń bastysy, básekelestiktiń nátıjesinde jumystyń tıimdiligi artyp otyr. Memlekettik qyzmettiń dárejesi ǵana emes, sapasy da kóterildi. «Birinshiden, motıvatsııa bar. Sebebi jalaqy kóterilip otyr. Máselen, bizde jalaqynyń mólsheri 2,6 esege kóbeıip otyr. Ekinshiden, ońtaılandyrý kezinde memlekettik organdar otyrǵan úı-jaılar bosatylady. Máselen, aýdandarda memorgandar ár jerde otyrady. Oǵan bıýdjetten qyrýar qarjy jumsalady. Al jalǵa alyp otyrǵan úı-jaılardyń úshten birin bosatsaq, biraz qarajatty únemdeýge bolady», - dep atap kórsetti A.Shpekbaev Aqordada ótken jıynda.
Pılottyq joba Astana qalasynyń ákimdiginde de synaqtan ótti. Onda da jańa júıeniń tıimdiligi anyq baıqaldy. Máselen, Astana qalasy ákimdiginiń bas mamany mınıstrlikte otyrǵan bas sarapshydan ortasha eseppen 70 protsentke az aılyq alyp turǵan. Ol - shamamen 115 myń teńge. Al jańa júıeniń arqasynda ol aıyrmashylyq 10 protsentke deıin azaıdy. Ákimdiktiń bas sarapshysyna aı saıyn 210 myń teńge tólep otyrýǵa múmkindik týdy. Sonyń nátıjesinde kadrlardyń ketýi eki esege azaıdy. Aǵymdaǵy jyly 8 aıda tek 16 adam ǵana jumystan ketken. Konkýrs kezinde bos orynǵa úmitkerlerdiń sany 7 esege ósti. Buryn bir bos jumys ornyna eki-aq úmitkerden tirkelse, búginde olardyń sany jıyrma adamǵa jetti.
Jańa júıeniń taǵy bir ereksheligi - jumys tájirıbesin esepteýdiń tyń tártibi. Buryn jalpy memlekettik qyzmet ótili eskeriletin bolsa, endigi jerde uqsas laýazymdardyń tájirıbesi de eskeriledi. Máselen, keńseniń bas mamany basqa memlekettik organǵa aýyssa, jańa jumys ornynda onyń laýazymdyq tájirıbesi esepke alynady. Budan bólek, bolashaqta mamandy qyzmet babymen joǵarylatý kezinde onyń tómen turǵan laýazymdaǵy jumys ótili de eskeriledi. Ondaı tásilderdi Ekonomıkalyq yntymaqtastyq jáne damý uıymyna múshe memleketter keńinen qoldanady eken.
Al bonýstarǵa keler bolsaq, bir jyldyń qorytyndysy boıynsha birshama baıyp shyǵýǵa bolady. QR Memlekettik qyzmet isteri jáne sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl agenttigi Astana qalalyq departamentiniń jetekshisi Jazıra Jylqyshıevanyń aıtýynsha, bonýstarǵa kólik satyp alýǵa, ne bolmasa, ony baspananyń alǵashqy jarnasy retinde quıýǵa bolady. Sebebi jumystyń nátıjesine qaraı 6-12 laýazymdyq jalaqy tólenedi. «Bonýstar qalaı esepteledi? Árbir memlekettik qyzmetshiniń jeke baǵdarlamasy bar. Onda naqty kórsetkishter jazylǵan. Soǵan sáıkes, jumystyń tıimdiligi baǵalanady. Máselen, bıýdjettiń qarajatyn tolyǵymen ıgerýge qatysty mindet bar. Ony 100 protsentke oryndamasa, jeke baǵdarlamasyn oryndamaǵan bolyp sanalady. Budan bólek, jylyna 500 kezdesý ótkizý kerek degen mindet bolsa, biraq onyń 400-in ǵana ótkizse, ol da jospardy oryndamady degen sóz. Soǵan qaraı bonýstar beriledi. Qazir syıaqylar bárine birdeı beriledi. Mereke qarsańynda jospardy oryndadyń ba, joq pa, oǵan qaramastan bárine tólenedi. Al bonýs berýdiń júıesi bólek», - dedi J.Jylqyshıeva Astanada ótken baspasóz máslıhatynda.
Onyń sózine qaraǵanda, jeke baǵdarlamasyn tolyǵymen oryndap shyqqan ári ózindik bastamalarymen kózge túsken memqyzmetshige barlyq bonýsty, ıaǵnı 12 aıdyń jalaqysyn berýge ábden bolady. «Bul jerde árbir qyzmetshiniń jeke jaýapkershiligi artady. Mysaly, bizdiń departamentte barlyq qyzmetshiler tártiptik jazany almaýǵa tyrysady. Sebebi jazaǵa tartylsa, eshqandaı bonýs berilmeıdi. Negizi, 4 aılyq, 6 aılyq jáne 12 aılyq jalaqy - bul ájeptáýir aqsha. Bir jyldyq bonýsty esepteseńiz, salonnan jańa kólik alyp ketýge bolady. Ol aqshamen turǵyn úı baǵdarlamasyna da qatysýǵa múmkindik bar», - dep atap kórsetti J.Jylqyshıeva.
Osylaısha, faktorlyq-balldyq shkala negizinde memlekettik qyzmetshiler arasyndaǵy básekelestikti barynsha arttyrý josparlanǵan. Sonyń nátıjesinde jumystyń tıimdiligi artady. Memleket basshysynyń aıtýynsha, qysqartýǵa ushyraǵan adamdardy da umytpaý qajet. Olarǵa kómek kórsetip, jumys tabýǵa qolǵabys jasaǵan jón. «Árıne, keıbir adamdar úshin ońtaılandyrý sharalary ońaıǵa túspeıdi. Degenmen, san alýan bastyqtar qysqardy, tutas bólimder jabylyp jatyr. Sonyń arqasynda jalaqy eki jarym esege ósti. Memqyzmetke kásibı mamandar kele bastady. Mine, sapaly jumys degen osy. Kelesi jyldan bastap jańa júıege barlyǵy kóshýi kerek. Endi, ony qalaı bolsa, solaı isteı salýǵa bolmaıdy. Bárin aqylmen jasaý qajet. Eń bastysy, memlekettik basqarýdyń sapasyna nuqsan keltirmeýimiz kerek. Áıtpese, bir bólimde on adam otyrsa, barlyq jumysty úsh-aq adam aq ter, kók ter bolyp isteıdi. Qalǵany qaǵazdardyń ornyn aýystyrýmen otyrady. Buny jaqsy bilemiz ǵoı», - deıdi N.Nazarbaev.
Aıtpaqshy, Joldaý kezinde Prezıdent «Jańa formatsııanyń basshysy» degen baǵdarlamany ázirleýdi tapsyrdy. Sonyń aıasynda arnaıy kýrstar bolady. Odan barlyq basshylar ótedi. Al súrinse, joǵary qyzmetke taǵaıyndalmaıdy. «Jańa formatsııanyń basshysyna» arnalǵan synaqty daıarlaý mindeti Prezıdent janyndaǵy Memlekettik basqarý akademııasy men Nazarbaev Ýnıversıtetine júkteldi.