Zerendi aýdanynda saq jaýyngeriniń súıekteri tabyldy-aýdan ákimi
«Bul ýaqytyly qabyldanǵan baǵdarlama. Óıtkeni qoǵamdyq sana bir jaqtan jańarýdy, búgingi kúngi zamanaýı kózqarasty talap etse, ekinshi jaqtan halqymyzdyń kóne dástúrlerine jańasha qaraýdy, ómirlik mańyzdy mindetterdi sheshýde bizdiń ata-babalarymyzǵa jat beıqam kózqarastan bas tartý men naqty rýhanı qundylyqtardy jańǵyrtýdy qajet etti.
Zerendilikter zor qulshynyspen baǵdarlamany iske asyrýǵa kirisip, ony tirshiligimizdiń barynsha salalarymen biriktire bildi. Álemdik qoǵam turmysynan eleýsiz qalmaı, kerisinshe osy zamannyń únemi ózgerip otyrǵan jaǵdaıǵa beıimdelýi úshin ózimizdi, ózimizdiń minez-qulqymyzdy, qundylyqtarymyzdy, kózqarastarymyzdy ózgertý qajet ekenin túsine aldy», deıdi «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasynyń júzege asyrylý barysy týraly aıtqan aýdan ákimi Berikjan Ábýtálipov.
Ákimniń aıtýynsha, «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasyn júzege asyrý jumystary barlyq baǵyttar boıynsha júrgizilýde. Zerendi aýdanynda neolıt, paleolıt, orta ǵasyr, qola dáýirlerine jatatyn 16 tarıhı-mádenı mura nysandary bar. Osy kúni barlyq atalǵan nysandarda QR-kodtar ornatylǵan.
«Eń tanymal nysandardyń biri – Ýálı han mazary. Búgingi kúni Aqkól aýyldyq okrýginiń Qazaqstan aýylynyń mańynda ornalasqan bul kıeli jeri tarıhshylar men týrısterdiń nazaryn tartýda. Sebebi óz týǵan ólkesinde jerlengen sońǵy qazaq hany, onyń jaqyndary men seriktesteri jerlengen jer bolyp tabylady. Kásipker-metsenat Borıs Kozlovtyń qoldaýymen bul tarıh eskertkishi qalpyna keltirilip, jaıǵastyrylǵannan keıin mazarǵa degen qyzyǵýshylyq arta tústi. Metsenattyń rýhanı dúnıelerimizdi jańǵyrtýǵa qosqan úlesiniń arqasynda osynda mádenı-tarıhı keshen paıda bolyp, zııarat etýshiler úshin jaǵdaılar jasaldy, osy jerde jatqan uly Abylaıdyń nemeresi – Ýálı han týraly kitap shyǵarý men onyń ómirin zertteý úshin ǵalym-tarıhshylar tartyldy», dep tolyqtyrdy Berikjan Ábýtálipov.
Brıfıngte aıtylǵandaı aýdanda, sýy ǵajap, naýqas adamdardy emdeý qasıeti bar, mańaıyndaǵy tabıǵaty tańqaldyratyn belgili Áýlıe bulaq sarqyramasy. Tanymaldyǵy odan kem emes – Áýlıetas bar. Bul jerde kóptegen ǵasyrlar boıy ata-babalarymyz ǵıbadat etken. Osy jyldyń alty aıynda ǵana Zerendi aýdanynyń kıeli oryndarynda 3 myńnan astam adam bolǵan, olardyń ishinde orta jáne joǵary synyp oqýshylary men sheteldik týrıster de bar.
«Aýdanda qyzyǵýshylyq týdyratyn birqatar arheologııalyq qazba oryndary bar. Bul Keńótkel, Ormandy Bulaq qorymdary. Bıyl oblystyq tarıhı-mádenı murany qorǵaý men paıdalaný ortalyǵynyń arheologtarymen Vasılkovka aýylynyń mańynda qazbalar jasalyp, Saq jaýyngeriniń súıekteri tabyldy.
Bizdiń jerimiz esimderi óshpeı, halyq arasynda qurmetke ıe talaı uly tulǵalar – ataqty bılerdiń, batyrlardyń, tanymal aqyndardyń mekeni. Olardyń arasynda Bógenbaı bı, Qanaı bı, Qosaǵaly batyr, Kıik batyr jáne basqalary da bar. Osy tulǵalardyń ómir joly, eńbekteri men týǵan jerine arnaǵan erlikteri týraly materıaldar jınaý, jerlengen oryndaryn jaılastyrý boıynsha jumystar júrgizildi. Búgingi tańda bul jerlerge kóptegen adamdar, sonyń ishinde jastar kelip, erlikteri osy kúnderge deıin belgili batyrlarymyzǵa qurmet kórsetip, týǵan jeriniń tarıhyna úńilip, uly tulǵalardy maqtan etýde», dep túıindedi ákim.