Zań tetigin paıdalanbaǵan JOO zaman kóshinen qalady - Baqytgúl Hamenova
Otyrysqa QR Parlamenti Májilisiniń depýtattary Ábdimanap Bekturǵanov, Jámıla Nurmanbetova, Nurlan Dýlatbekov, Baqytgúl Hamenova, QR Bilim jáne ǵylym vıtse-mınıstri Fatıma Jaqypova jáne Almaty qalasy men Almaty oblysynyń ulttyq jáne jeke joǵary oqý oryndarynyń rektorlary qatysty.
Kún tártibinde Nazarbaev Ýnıversıtetiniń tájirıbesin eskere otyryp, joǵary oqý oryndarynyń akademııalyq jáne basqarý derbestigin keńeıtý, sondaı-aq jeke joǵary oqý oryndaryn halyqaralyq standarttarǵa sáıkes kommertsııalyq emes uıymdarǵa aınaldyrý máseleleri talqylandy. Sonymen qatar, Nazarbaev Ýnıversıtetiniń tájirıbesi boıynsha jańa óńirlik JOO qurý máseleleri qaraldy.
QR Bilim jáne ǵylym vıtse-mınıstri Fatıma Jaqypovanyń aıtýynsha, jańa zań aıasynda barlyq joǵary oqý oryndarynyń akademııalyq derbestigin arttyrý múmkin bolyp otyr.
«Zań aıasynda búginde zańnan týyndaǵan 56 akti, 9 qaýly men 47 buıryq shyqty. Eń aldymen JOO-lardyń zań aıasynda kommertsııalyq emes uıymǵa transformatsııalanýy qarastyrylǵan. Bul oraıda búginde 5 JOO osy formaǵa kóshse, 27 JOO daıyndyq ústinde. Olar jeltoqsannyń 31-ine deıin aýystyrylady. Nátıjesinde barlyq joǵary oqý oryndarynyń akademııalyq derbestigi bakalavrıatta 80%-ǵa, magıstratýrada 85%-ǵa, doktorantýrada 90%-ǵa deıin keńeıtildi. Azamattyq JOO-lardyń 49%-da (114 JOO-nyń 56-sy) Nazarbaev Ýnıversıtetiniń tájirıbesi kórsetiledi. Sondaı-aq, Bilim jáne ǵylym mınıstrligi memlekettik joǵary oqý oryndaryn kommertsııalyq emes bilim berý uıymdaryna aýystyrý boıynsha jumys júrgizip jatyr. Úshinshiden, JOO-larǵa zań sheńberinde 16 túrli kommertsııalyq tabys kózimen aınalysýǵa quzyret berildi. Biz osy baǵytta biraz jumys atqaratyn bolamyz. Bul keshendi sharalar júzege asady», - dedi QR Bilim jáne ǵylym vıtse-mınıstri Fatıma Jaqypova.
Májilis depýtaty Baqytgúl Hamenova zań tetikterin paıdalana almaǵan JOO zamana kóshinen qalatynyn eskertti.
«Byltyr Parlament qabyrǵasynda 4 shildede qabyldanǵan zań - Elbasy Ult josparynyń 100 naqty qadamynyń 78-qadamynyń oryndalýyna erekshe mańyz berilip otyr. Qazirgi zaman - báseke zamany. JOO memleketke qarap aqsha sanap emes, óz kúnin ózi kóretindeı deńgeıge jetýi kerek. Zańnyń oryndalýyna ýaqyt kerek. JOO basqaryp otyrǵan rektorlardyń básekege qabilettiligi ról oınaıdy. Elbasy aıtqandaı, qazir boı jarystyratyn emes, oı jarystyratyn zaman. JOO-lar zaman kóshinen qalmaı, zań tetikterin paıdalana otyryp, kóshke ilespese - ol JOO ózinen ózi joǵalyp ketedi degen sóz», - dedi Májilis depýtaty Baqytgúl Hamenova.
Aıta ketý kerek, JOO-larǵa akademııalyq derbestik berý máseleleri 2015 jyldyń mamyr aıynda Elbasynyń Bes ınstıtýtsıonaldy reformasyn júzege asyrý boıynsha Ult jospary - 100 naqty qadam aıasynda aıtylǵan bolatyn.
Osy tapsyrmany júzege asyrý maqsatynda 2018 jyldyń 4 shildesinde «QR keıbir zańnamalyq aktilerine joǵary oqý oryndarynyń akademııalyq jáne basqarýshylyq derbestigin keńeıtý máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» QR Zańy qabyldandy. Oǵan sáıkes joǵary oqý oryndaryna stýdentterdi qabyldaý máselelerin anyqtaý, professorlyq-oqytýshylyq quram men bilim alýshylar kontıngenti arasyndaǵy qatynasty belgileý, bilim berý baǵdarlamalarynyń qurylymy men mazmunyn, oqý josparlary men pánderdiń oqý baǵdarlamalaryn anyqtaý boıynsha quzyretter qarastyrylǵan.