Zań qabyldanǵannan keıin janýarlarǵa kózqaras qalaı ózgermek - veterınarmen suhbat
- Zańmen barlyq buqaralyq aqparat quraldarynda janýarlarǵa qatygezdikpen qaraýdy nasıhattaýǵa jáne osyndaı nasıhattyń kez kelgen nysandaryna tyıym salý engizildi. Bul másele aldaǵy ýaqytta zań aıasynda qalaı rettelmek?
- Iá, shynymen de zańda mundaı norma kózdelgen. Tájirıbe de onyń asa qajet ekendigin kórsetip otyr. Keı adamdar janýarlardy óltirý, qorlaý fotolary men beınerolıkterdiń kómegimen ózin ózi tanytýdyń las áreketine baryp jatqanyn baıqap júrmiz. Mundaı fotolar men beınematerıaldar mazmuny jaǵynan da barynsha qatigezdikti pash etedi.
Sondaı-aq ol balalardyń, jasópirimderdiń, sonymen qatar psıhıkasy pisip-jetilmegen jáne oılaý qabileti áli tolyspaǵan tulǵalardyń minez-qulqyna teris áserin tıgizedi. Keıbireýler mundaı materıaldy elikteýdiń úlgisi ne bolmasa is-áreket jasaýǵa shaqyrý retinde baǵalaýy múmkin.
Sonymen qatar mundaı qatigezdikti nasıhattaıtyn oqıǵalardy keńinen jarııa etip, talqylaý qajettigin de joqqa shyǵarmaıdy. Janýarlarǵa qatigezdik tanytý faktileri týraly habarlamalarǵa zańmen tyıym salynbaǵan.
Tek janýarlarǵa qatigezdik tanytý, zorlyq-zombylyq kórsetý beınelegen, adam janyn túrshiktiretin fotolar men vıdeomaterıaldardy jarııalaýǵa, sondaı-aq olardy áleýmettik jelilerde jáne messendjerlerde taratýǵa tyıym engizilgen.
Janýarlarǵa qatigezdik kórsetý taspalanǵan foto jáne beıne materıaldar quqyq qorǵaý organdaryna berilýi ári qaıtan alynǵany naqty kórsetile otyryp, qylmystkerdi izdeý jáne ustaý barysynda dálel retinde qozǵalǵan iske tirkelýi tıis.
Aıta keterligi, ańshylardyń atyp alǵan ańmen túsken jáne ań aýlaý barysy beınelengen sýretteri men vıdeolary janýarlarǵa qatigezdikti nasıhattaý bolyp sanalmaıdy.
Munan bólek, aýyl sharýashylyǵy maldarynyń tutas etin músheleý, dinı ǵuryptar men merekelerde qurbandyq shalý erthanalyq janýarlarǵa ǵylymı zertteýler men tájirıbeler ótkizý, veterınarlyq-sanıtarlyq is-sharalarda qatigezdikti nasıhattaýǵa jatpaıdy.
- Zań qabyldandy. Endi janýarlarǵa qarym-qatynas qalaı ózgerýi múmkin?
- Bul zań jalpy halyqtyń janýarlarǵa qarym-qatynasyna qatysty máselege aıryqsha túzetý engizetindigine úmit artamyn. Zańda janýarlardyń ıelerine jaýapkershilikti arttyrý, jeke tulǵalardyń úı-jaılarda janýarlardyń jekelegen túrlerin ustaýǵa tyıym salý boıynsha jan-jaqty ádister kózdelgen.
Janýarlarǵa qatigezdik tanytqandarda qylmystyq jaýapkershilik, úlken aıyppul qarastyrylǵan. Bul is-sharalardyń barlyǵy janýarlarǵa qamqorlyqpen qaraý máselesinde oń nátıjege alyp keleri sózsiz.
- Qoǵamdyq baqylaý ınstıtýty engiziledi. Bul qurylym qandaı mıssııa atqarmaq?
- Qoǵamdyq baqylaý janýarlarǵa qatigezdik tanytý oqıǵalary oryn alǵan jaǵdaıda zańda kózdelgen buzýshylyq faktisi týraly ókiletti organǵa der ýaqytynda aqparat berý jáne zańnyń saqtalýyna jedel monıtorıng jasaý úshin engizildi.
Bul qurylym janýarlarǵa jaýapkershilikpen qaraý salasynda halyqty aǵartý jumystaryna qatysý úshin de qajet.
- Janýarlarǵa qatigezdik tanytý faktilerine jıi kýá bolamyz. Ásirese mundaı qatigezdik balalar tarapynan baıqalyp ta jatady. Endi zań zabyldanǵannan keıin balalardy janýarlarǵa qamqorlyq tanytýǵa beıimdeý, olardyń ekologııalyq tálim-tárbıesin arttyrý jumystary qalaı júrgizilmek?
- Zańda azamattardy janýarlarǵa jaýapkershilikpen qaraý salasynda aǵartý jáne tárbıeleý qarastyrylǵan. Mundaı jobalar memlekettik organdardyń, bilim berý uıymdarynyń, sonymen qatar tabıǵat pen zoologııany qorǵaý uıymdarynyń tarapynan júzege asyrylatyn bolady.
Olardyń negizgi maqsaty – Qazaqstan Respýblıkasynyń janýarlarǵa jaýapkershilikpen qaraý salasyndaǵy zańnamasy týraly jan-jaqty aqparat berý, bıoádep kýrstaryn ótkizý arqyly mektepterde synyptan tys jumystar júrgizý, janýarlarǵa jaýapkershilikpen ári qamqorlyqpen qaraýdy qalyptastyrýǵa baǵyttalǵan kórmeler, semınarlar, konferentsııalar, baıqaýlar, jarystar men ózge de is-sharalar ótkizý.
- Suhbatyńyzǵa raqmet!