ıÝNKTAD baıandamasy: Qazaqstan ótpeli ekonomıkasy bar elder arasynda TShI qarqyny boıynsha birinshi orynda

NUR-SULTAN. QazAqparat – COVID-19 pandemııasynyń álem ekonomıkasyna teris áserine qaramastan, 2020 jyldyń qorytyndysy boıynsha Qazaqstan ótpeli ekonomıkasy bar 17 eldiń jáne teńizge shyǵa almaıtyn 34 eldiń ishinde taza tikeleı sheteldik ınvestıtsııalar (TShI) kóleminiń eń joǵarǵy ósimin kórsetti, dep habarlaıdy QR SІM baspasóz qyzmeti.

Búkil álemde olardyń jalpy kóleminiń 2005 jyldan beri eń tómengi kórsetkishke deıin úshten birge qysqarýy aıasynda Qazaqstanda ótken jylǵa qaraǵanda taza TShI 34,9%-ǵa kóp tartyldy. Mundaı derekter BUU Saýda jáne damý jónindegi konferentsııasynyń (ıÝNKTAD) «Investıtsııalar jónindegi dúnıejúzilik baıandamasynda» kórsetilgen.

Pandemııadan týyndaǵan ekonomıkalyq daǵdarys álemdegi halyqaralyq saýda-ekonomıkalyq qatynastardyń qurylymyna aıtarlyqtaı ózgerister engizdi. Bul TShI aǵyndarynda da kórinis tapty.

Baıandamaǵa sáıkes, ótken jyly jahandyq ekonomıkadaǵy taza TShI kólemi 35%-ǵa qysqaryp, jalpy alǵanda 1 trln. AQSh doll. qurady. Bul sońǵy 16 jyldaǵy eń tómengi kórsetkish.

Koronavırýstyq daǵdarys bul turǵyda ótpeli ekonomıkasy bar elderge qatty teris áserin tıgizdi. ıÝNKTAD sarapshylarynyń boljamy boıynsha, atalǵan elder tobyndaǵy TShI aǵynyn qalpyna keltirý tek 2022 jyly ǵana kútilýde.

Bul rette, ıÝNKTAD derekteri boıynsha, QR Úkimetiniń qurylymdyq reformalardy júrgizýiniń jáne ınvestıtsııalar tartý salasynda iske asyryp jatqan saıasatynyń arqasynda Qazaqstanda ótpeli ekonomıkasy bar elder men teńizge shyǵa almaıtyn elder arasynda taza TShI aǵynynyń edáýir óskeni atap ótildi. Atalǵan ósim óńdeý ónerkásibi, kólik, telekommýnıkatsııa, qarjy qyzmeti, energetıka, taý-ken óndirý kesheni jáne t.b. salalardaǵy ınvestıtsııalar esebinen qamtamasyz etildi.

Ótpeli ekonomıkasy bar elderge taza TShI aǵynynyń jalpy kólemi ótken jyly 24 mlrd. AQSh doll., Qazaqstanda 3,9 mlrd. AQSh doll. qurady. Bul kórsetkish tek Reseı Federatsııasynda ǵana joǵary.

Osyndaı reıtıng teńizge shyǵa almaıtyn elder arasynda da jasaldy, olardyń arasynda tikeleı ınvestıtsııalardyń taza aǵyny 15,4 mlrd AQSh doll. qurady. Atalǵan elder tobynda taza TShI kólemi boıynsha Qazaqstan 1-shi orynǵa ıe boldy.

ıÝNKTAD baıandamasynyń derekteri pandemııanyń jahandyq ekonomıkaǵa teris áseri aıasynda Qazaqstanda sheteldik ınvestorlar úshin qolaıly jaǵdaılar saqtalyp otyrǵanyn kórsetedi. Eldiń halyqaralyq reıtıngterdegi turaqty joǵary pozıtsııasy, sondaı-aq TShI tartý statıstıkasy Qazaqstannyń joǵary ınvestıtsııalyq tartymdylyǵyn, ınvestorlardyń tipti daǵdarys kezeńinde de jobalardy iske asyrýdy bastaýǵa jáne jalǵastyrýǵa degen yntasyn rastaıdy.

ıÝNKTAD sarapshylarynyń boljamy boıynsha 2021 jyly tikeleı sheteldik ınvestıtsııalar aǵynynyń ósýi álem boıynsha orta eseppen 10-15%-dy jáne damýshy elderde 5-20%-dy quraıdy.

ıÝNKTAD-tyń «Investıtsııalar jónindegi dúnıejúzilik baıandamasy» esebine silteme (WIR 2021).