Iod, jasyl dári, korvalol jáne valerıan 75%-ǵa qymbattaýy múmkin
Qaraǵandy, Pavlodar jáne Ulytaý oblystarynyń kásipkerleri memlekettik organdarǵa óz máselelerin jetkizdi.
Qaraǵandy oblysynyń kásipkerleri etıl spırtine aktsızdi engizý Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń saılaýaldy baǵdarlamasyn júzege asyrýǵa kedergisin keltiredi dep esepteıdi. «Prezıdent ishki naryqtaǵy otandyq óndiriletin dárilerdiń úlesin 50%-ǵa deıin arttyrýdy tapsyrdy. Alaıda, aktsızdiń paıda bolýy belgili antıseptıkter men ıod, zelenka, shópten jasalǵan dáriler baǵasynyń ósýine ákeledi. Osy jáne ózge de dári-dármekterdiń 75%-ǵa qymbattaýyna ákep soǵady
, - deıdi olar.
«Farmatsııa 2010» JShS dırektory Serik Qýanyshevtyń aıtýynsha, bul otandyq dári-dármekke degen suranystyń tómendeýine jáne sonyń saldarynan olardyń naryqtan joıylyp, Memleket basshysynyń tapsyrmasynyń oryndalmaýyna alyp keledi.
2024 jyldyń 1 qańtarynan bastap satylǵan nemese medıtsınalyq jáne farmatsevtıkalyq preparattardy daıyndaý úshin paıdalanylatyn denatýratylmaǵan etıl spırtine 600 teńge kóleminde aktsız engizilmek. Qazir bul spırtti 25 qazaqstandyq dári óndirýshi paıdalanady. Bul arzan dárilerdi óndirýge múmkindik beredi: valerıannyń tunbalary, qyrmyzy, dolana, korvalol, salıtsıl spırti, kamfora spırti jáne t.b. kúndelikti ómirde qoldanylatyn dáriler. Osy aktsızdi engizý arqyly qazaqstandyq quramynda alkogoli bar ónimder 75 paıyzǵa qymbattaıdy, ony alyp tastaýdy suraımyz
, - dedi ol.
Osy oraıda, Ulttyq ekonomıka mınıstrligi Tabıǵı monopolııalardy retteý komıteti tóraǵasynyń orynbasary Mıras Zerıpbaev Qazaqstanda alkogoldiń barlyq túrlerine aktsızdik salyq salynatyndyǵyn atap ótti.
«Farmatsevtıka salasynyń paıdasy kóp. Zańnama deńgeıinde olar ımportqa qosylǵan qunǵa salyqtan bosatylǵan. Aktsızder máselesi odan ári zerdeleýdi jáne talqylaýdy qajet etedi», - dedi ol.
«AMANAT» partııasynyń hatshysy másele Úkimettiń nazaryna usynylatynyn aıtty.
Máseleni sheshýge eski kórsetkishtermen qaraýǵa bolmaıdy. Sebebi, biz bir orynda turmaı, damyp kelemiz. Jańa taýarlar men qyzmetter, jańa preparattar paıda bolyp jatyr, naryqtaǵy «oıyn erejeleri» de kún saıyn ózgeredi. Al bizdiń farmatsevtıka ónerkásibimiz sheteldik óndirýshilermen teń emes ekendigi belgili. Máseleni Ulttyq ekonomıka mınıstrligimen, Densaýlyq saqtaý mınıstrligimen talqylaımyz
, - dedi Eldar Jumaǵazıev.
Al, Ulytaý óńirindegi kásipkerler paıdaly qazbalardy óndiretin korporatsııalarǵa shaǵymdandy. Olar jer qoınaýyn paıdalanýshylar kóbinese qazaqstandyq kompanııalarǵa jetkizilgen taýarlar men kórsetilgen qyzmetter úshin aqy tóleýde qysqa merzimdi kelisimsharttar jasaıtynyn aıtady. Bul týraly «AnMark» JShS dırektory Dýman Jamanov málimdedi. Onyń aıtýynsha, jer qoınaýyn paıdalanýshylar kelisimsharttarǵa qazaqstandyq taýarlardy, jumystardy jáne qyzmetterdi jetkizýshilerdi bankrottyqqa jaqyn jaǵdaıǵa ákelip otyr.
Osy rette bizde mynadaı suraq týyndap otyr. Jer qoınaýyn paıdalanýshylar shaǵyn bızneske qoldaý kórsete me, álde shaǵyn bıznes jer qoınaýyn paıdalanýshylarǵa qoldaý kórsete me? Mysaly, naýryz aıynda oryndalǵan jumys úshin tólem mamyr aıynyń basynda ǵana alynady. Bizde barlyǵy tek Qazaqmys arqyly júzege asady. Jergilikti kásipkerler 3-5 jylǵa taýar jetkizýge, jumys isteýge jáne qyzmet kórsetýge uzaq merzimdi kelisimsharttar alǵylary keledi. Bıznestiń jol kartasy boıynsha biz 3-5 jylǵa nesıe alamyz, biraq joba ózin-ózi aqtaǵansha kóp ýaqyt qajet. Sondyqtan uzaq merzimdi kelisimsharttar qajet. Jer qoınaýyn paıdalanýshylardy úsh jáne bes jylǵa deıingi merzimge kelisim-shart jasasý týraly zańnamalyq normany qoldanýǵa mindetteýdi suraımyz
, - dedi ol.
Bul rette «QazIndustry» AQ jergilikti qamtýdy damytý jáne monıtorıngileý dırektsııasy basshysynyń orynbasary Gýzalııa Syzdyqova «Indýstrııalyq saıasat týraly» zań aıasynda uzaq merzimdi sharttar jasasý máselesi pysyqtalyp jatqanyn, munda «kepildendirilgen satyp alý» sııaqty kelisimshart túrin engizý josparlanyp jatqanyn aıtty.
«Jer qoınaýyn paıdalanýshylar ımporttalatyn taýarlardyń tizbesin jasaqtaıdy, al olardy satyp alýǵa basymdyq otandyq óndirýshilerge beriledi», - dedi ol.
Sondaı-aq, Ulytaý óńiriniń kásipkerleri jer qoınaýyn paıdalanýshylarǵa taýar jetkizý jáne qyzmet kórsetý kelisimsharttaryn birjaqty tártippen buzýǵa tyıym salýdy jáne kelisimsharttaǵy baǵalardy valıýta baǵamyna baılanystyrý shartyn qoldanýdy suraıdy. Óz kezeginde Indýstrııa mınıstrligi bul bastamalardy qarastyrýǵa ýáde berdi.
Sonymen qatar, qazaqstandyq jıhaz óndirýshiler de ózekti máselelerimen bólisti. Jıhaz jasaýshylar gıldııasynyń prezıdenti Qarlyǵash Baıbochenovanyń aıtýynsha, otandyq kásiporyndar «Jaıly mektep» ulttyq jobasyna qatysýǵa zor qyzyǵýshylyq tanytyp otyr. Biraq, ázirge mektepterden de, jobanyń úılestirýshisi «Samruk-Kazyna Construction» AQ-tan da tapsyrys túspegen.
Júıelilik pen kadrlardyń bolmaýy bul jobany ázirleýdi qıyndatady. Jıhazdy shetelden satyp alý qaýpi bar. Qazir jıhaz shyǵaratyn fırmalardyń bári tym-tyrys stanoktardy satyp alyp, óndiristi keńeıtip jatyr. Biraq jıhazdy kessek te, ony qurastyratyn eshkim joq. Qazaqstanda qurastyrýshy, mehanızator, jıhaz jasaýshy mamandar daıarlanbaıdy. Biz jıhaz óndirisiniń standarttaryn daıyndap jatyrmyz. Óıtkeni, olar qazir Qazaqstanda joq. Ulttyq jobanyń tehnıkalyq ereksheligi joq. Sondaı-aq, «Jaıly mektep» jobasyn júzege asyrý boıynsha óńirlik komıssııalardyń quramyna bizdiń ókilder de áli kúnge kirgen joq
, - dedi Qarlyǵash Baıbochenova.
Eldar Jumaǵazıev Oqý-aǵartý mınıstrligine otandyq jıhaz óndirýshilerdi qoldaý maqsatynda «Jaıly mektep» jobasy boıynsha komıssııalardyń quramyna Gıldııa ókilderin engizý qajettigi týraly oblys ákimdikterine hat daıyndaýdy usyndy. Al, vıtse-mınıstr Edil Ospan kolledjderde jańa «jıhaz» mamandyqtaryn ashý máselesi pysyqtalatynyn jetkizdi.
Qaraǵandy oblysyndaǵy «Shans» sharýa qojalyǵynyń basshysy Igor Jabıak qazirgi tańda oblystyń aýyl sharýashylyǵy taýar óndirýshileriniń memlekettik qoldaý sharalarymen tolyq qamtamasyz etilmegendigine, tólenbegen ótinimder qorynyń bar ekenine nazar aýdardy.
«Pestıtsıdterdiń qunyn sýbsıdııalaý baǵdarlamasy boıynsha 520 mln teńgege 370 ótinim, mıneraldy tyńaıtqyshtar quny boıynsha 463 mln teńgege 111 ótinim, aýyl sharýashylyǵy janýarlary men qural-jabdyqtaryn satyp alýǵa lızıngke 111 ótinim tólenbegen, tapshylyq shamamen shamamen 1,5 mlrd teńge. Barlyq sharýalarǵa sýbsıdııa jetkilikti bolýy úshin respýblıkalyq bıýdjetten qosymsha qarjy bólýdi suraımyz», - dedi ol.
Osy rette Aýyl sharýashylyǵy vıtse-mınıstri Erbol Tasjúrekov tek Qaraǵandy oblysy ǵana emes, ár oblysta osyndaı qaryzdar bar ekenin atap ótti.
«Jalpy, sýbsıdııalar boıynsha sharýalardyń jalpy qaryzy – shamamen 165 mlrd teńge. Bólshektep óteımiz. Osy jyldyń sońyna deıin qaryzdyń basym bóligin jabýǵa tyrysamyz», - dedi ol.
Sondaı-aq, otyrys barysynda salyq kodeksin jetildirý, jer telimderin tirkeýdegi máseleler, sáýlet-jobalaý uıymdarynyń qyzmetin retteý jáne basqa da birqatar ózekti máseleler kóterildi.