UOS ardageri A.Podoprıgora: Biz áli qatardamyz
"Jastarmen oı bóliskendi unatamyn. Senderge qarap otyryp ómirimizdiń jaı ótpegenin, ózimizdiń janymyzdy shúberekke túıip soǵysýǵa beker shyqpaǵanymyzdy túsinesiń. Tórletińizder, jaıǵasyp otyryńyzdar", - dedi keýdesi orden men medalǵa («Otan Soǵysynyń 1 dárejeli» ordeni, «3dárejeli Dańq» ordeni, «Máskeýdi qorǵaǵany úshin» medali, «Germanııany jeńgeni úshin» jáne «Býdapeshtti alǵany úshin» medaldary) tolǵan ardager.
«Sodan beri kóp jyl ótti, bári esimde joq. Soǵys bastaldy degendi estigende men on segizge de tolmaǵan edim. Biz Stepnogorsktyń janyndaǵy Aqsý ken ornynda turdyq. Buryn ol Stalın atyndaǵy ken orny dep atalatyn. Men 1923 jyly Ýkraınada Kırovogradta týyppyn. Al 1932 jyly ata-anammen Qazaqstanǵa keldim. Ken ornynda orys jáne qazaq mektebi boldy. Bárimiz óte jaqsy dostasyp kettik. Jastar óte belsendi bolatyn, myqty komsomoldyq uıym boldy. Sol kezdiń ózinde bizdi soǵys bola qalǵan jaǵdaıda jeńý kerekpiz dep úıretti. Soǵys bastalǵan jyly biz toǵyzynshy synypty aıaqtaǵanbyz. Aleksandr Tkachenko degen joldasym ekeýimiz maıdanǵa baramyz dep sheshtik. Onyń ápkesi ken oshaǵynyń keńesinde jumys istedi. Ol bizdiń jasymyzǵa bir jyldan qosyp jazǵyzdy. Urys dalasynda júrgenimizde osylaı jasaǵanymyzǵa esh ókingen joqpyz», - dep bastady óz áńgimesin Aleksandr Aleksandrovıch.
Ardagerdiń sózine qaraǵanda, keıin olardy osy kúngi Aqkólge aparǵan. «Onda mektep boldy. Ol qazir de bar, jaqynda men sonda boldym. Aqkólden bizdi poıyzben Almatyǵa jiberdi. Aıtylǵan orynǵa kelgende bizdi jaıaý ásker ýchılışesine jiberdi. Qansha degenmen ol kezdiń toǵyz jyldyq bilimi jaqsy bolatyn», - dep atap ótti ol.
Úsh aıdan keıin jas sarbazdardy kenetten kóterip, jaýdyń Máskeýge jaqyndaǵynyn habarlap, oqýdy dereý aıaqtaǵan. «Bizge serjant degen ataq berildi. Al bizge berilý kerek ofıtserlik ataqty maıdan dalasynda kórsetesińder dedi. Máskeý mańyndaǵy qalaǵa kelgende biz jaǵdaıdyń óte qıyn ekenin túsindik. Bir-birimizdi aýyr jumys isteýge, aýyr urystarǵa qatysýǵa ıtermeledik. Túsinesiz be, oqyp júrgen kezde bizge únemi jeńetinimizdi aıtty jáne soǵan biz sendik. Biraq onyń bárin soǵysta qaıta oıdan ótkizesiń. Ózińniń joldastaryńnyń ómiri qıylǵanyn kórgende, jaýdy kórgende ony óltirmeseń, ózińniń jaý qolynan óletinińdi oılaısyń. Bári qarapaıym - ómir súrgiń kelse, óltirý kereksiń. Bir jarym aıdan keıin men jaralandym. Medsanbatqa tústim. Onda hırýrgtermen basqa soǵys bastaldy. Men qatarǵa qosylǵym keldi, biraq meni tashkentke jiberdi. Gospıtalda 1942 jyldyń ortasyna deıin jattym. Keıin Orlovsko-Kýrsk doǵasyna maıdanǵa atandym. Taǵy jaralanyp, qaıtadan gospıtalǵa tústim. 1944 jyly meni bosatyp, qaıta urysqa attandym. Ýkraınany, Bessarabııa, Bolgarııa men Avstrııany azat etýge qatystym. Sol jerde soǵystyń aıaǵynda sonda boldym. Qýanyshta shek bolmady, sol kún qazirgideı esimde. Bári qýanyshtan jar salyp, qushaqtasyp jatty», - dep eske alady A.Podoprıgora.
1946 jyly Aleksandr Podrprıgora 1946 jyly demobılızatsııalanyp, Qazaqstanǵa Aqmola oblysyna qaıtarylady. Ol sol jerde altyn óndirý boıynsha «Danılovka» ken ornynyń shahtasynda istedi. Sol jyly úılenedi. Danılovka aýylynda keshki mektepti bitirip, syrttaı Almaty halyq sharýashylyǵy ınstıtýtyna oqýǵa túsip, ony 1951 jyly támámdaıdy. Instıtýtty bitirgennen keıin Stepnıak qalasyna kóship, «TrestQazAltynda» aǵa ınjener bolyp isteıdi. Keıin «SovNarHoz»-ǵa aýystyrylady. Qaıta qurýdan keıin Sovnarhoz «TrestTselınEnergoǵa» aýystyryldy. Sol jerde ol zeınetke shyqqanǵa deıin jumys istedi.
"Jastarǵa tilerim, jetistikterge jete berińizder. Elimiz qýatty bolyp, biz alańsyz ómir súrýimiz úshin eńbektený kerek. Biz úıimizde beıbitshilik bolsyn dep soǵysqa attandyq. Sizderdiń mindetterińiz - bizdiń jasaǵanymyzdy saqtap, kóbeıtý. Qazir de qıyndyqtar az emes. Kóptegen daǵdarystar bastalyp ketti. Alaıda biz qıyndyqtarǵa úırengenbiz. Bárin de jeńemiz. Jastar árqashan tyń ıdeıalardyń jarshysy bolýlary kerek. Al biz, ardagerler, árqashan sizderge aqyl-keńesimizdi berýge daıynbyz. Qazir, mine, bizdiń basty merekemiz - Jeńis kúnin atap ótýge daıyndalyp jatyrmyz. Tipti merekelik jeıdemizdi de daıyndadyq. Bul kúni biz merkege saı kıinýimiz kerek. Búkil eldiń nazary bizde bolady. Qudaı qalasa, kelesi jyly da Uly Jeńistiń kezekti mereıtoıyn bárimiz birge toılaıtyn bolamyz», - deıdi ardager.