Ulttyń rýhanı bulaǵy Naýryzda ashylady – Jádı Shákenuly

Foto: None
NUR-SULTAN. QazAqparat – Qazaqtyń salt-dástúri, ulttyq kody Naýryzben tikeleı baılanysty jáne Naýryz merekesin tabıǵatpen úndestikte atap ótý qajet. Bul pikirdi jazýshy, Qazaqstan Jazýshylar odaǵynyń múshesi Jádı Shákenuly aıtty, dep habarlaıdy QazAqparat.

«Kóktemniń ózi qazaqtyń tabıǵatymen, janymen birge jaralǵan dúnıe sııaqty. Sebebi, kóktem – jyl basy. Qazir Isa paıǵambardyń kúntizbesimen jańa jyldy 1 qańtardan eseptep júrmiz ǵoı. Biraq, bizdiń jasaǵan ortamyz, tabıǵatymyz, salt-dástúr erekshelikterimiz, ulttyq kodymyz osy Naýryzben tikeleı qatysty. Naýryzda soltústigimizde muz qursanyp jatqanymen, ońtústik óńirlerde aǵashtar búrshik ata bastaıdy, kóktem keledi. Sol sebepti kóktemniń alǵashqy búrshigi qaýashaq jara bastaǵan mezgil – naǵyz tabıǵattyń, dalanyń jyl basy sııaqty. Endeshe osy ýaqytta tazalyqqa baýlyp, tabıǵatpen úndesý kerek, tildesý kerek, birlesý kerek. Sonda ǵana ultymyz jańaryp, jasyldanyp, kóktemdeı búrlenip otyrady», - dedi J. Shákenuly QazAqparat tilshisine bergen suhbatynda.

Spıker Naýryzda aǵash egý, bulaqtyń kózin ashý syndy kóptegen joralǵylardyń jasalatynyn atap ótti.

«Aǵash egýdi alsaq, búgingi ekken aǵashyń erteńgi urpaqqa saıa bolady. «Bulaqtyń kózin ash» degen bir aýyz sózdiń de maǵynasy úlken. Munda tek qana bulaqtyń kózin ashyp, sýdy aǵyzý týraly aıtylmaýy kerek. Ulttyń rýhanı bulaǵy da osy Naýryzda ashylyp, urpaqqa sanasyna tap-taza tabıǵatpen úndestikte jetetin bolsa – ulttyń eń úlken baılyǵy osy. Men ózim jyl saıyn kóktemde aǵash otyrǵyzýdy, gúl ósirýdi jaqsy kóremin. Óıtkeni tabıǵat adamǵa tazalyq syılaıdy, adamnyń jany taza bolsa, júregi taza bolsa, shyǵarmashylyqta taza dúnıeler jazylady. Sondyqtan, tylsym tabıǵatpen árqashan baılanysta bolý kerek. Ózim qaraǵaı, samyrsyn, qaıyń, tal-terek egemin. Bala kúnimde ózimniń týǵan aýylymda, arǵy bette qalǵan Altaı jerinde kóp úıeńki otyrǵyzǵanmyn. 20-30 jylda olar saıaly aǵashqa aınalǵan. Jol salǵanda da jurt tıisýge bata almaǵan úlken aǵash «Jádıdiń úıeńkisi» atalyp ketken eken. ıAǵnı, kóktemniń, Naýryzdyń, tabıǵattyń bizge bereri kóp. «Týǵan jerge týyńdy tik» degendeı, óz jerimizge jasyl jelekti kóp otyrǵyzsaq, onyń saıasyn urpaq kóredi», - deıdi J. Shákenuly.


Seıchas chıtaıýt