Ulttyq bank teńgeniń nege nyǵaıyp jatqanyn túsindirdi
Bul týraly Ulttyq bank tóraǵasynyń orynbasary Álııa Moldabekova aıtty, dep habarlaıdy QazAqparat. Onyń paıymynsha, sáýir ishinde shetel valıýtasyna degen suranys aıtarlyqtaı tómendegen. Qazaqstan qor bırjasynda saýda-sattyqtyń ortasha kúndik kólemi saýda-sattyqtyń jalpy kólemi 1,9 mlrd AQSh dollary bolǵanda 179 mln AQSh dollarynan 92 mln AQSh dollaryna deıin tómendedi.
«Shetel valıýtasyna suranystyń tómendeýi, eń aldymen, logıstıkalyq tizbekterdiń toqtatylýy jáne jetkizýdegi yqtımal úzilister nátıjesinde ımporttyń, onyń ishinde Reseı ımportynyń tómendeýine baılanysty boldy. Sonymen qatar, qazirgi jaǵdaıdy eskere kele, Reseı Federatsııasynyń belgili bir ónim túrleriniń eksportyna shekteý sharalaryn qoldaný jaǵdaıynda ımportty basqa naryqtarǵa qaıta baǵyttaýǵa bolady, bul belgili bir ýaqytty qajet etedi», - dedi spıker.
Ol syrtqy naryqta belgisizdiktiń saqtalýy naryq qatysýshylary belsendiliginiń tómendeýine yqpal eteıinin atap ótti. Jalpy alǵanda, naryqtaǵy sentıment ózgerip, jeke tulǵalardyń tarapynan suranys turaqtaǵan, bul da teńgeniń baǵamyna oń áser etedi. Al teńgedegi aktıvterdi qorǵaý sharalary men Ulttyq Banktiń mólsherlemeni 14%-ǵa deıin kóterýi – qarjy naryǵynyń turaqtylyǵyn qamtamasyz etýge jáne teńgedegi depozıtterdiń tartymdylyǵyn qoldaýǵa yqpal etedi. Geosaıası jaǵdaı men aıyrbastaý baǵamynyń qubylmalylyǵy aıasynda bank júıesindegi dollarlaný deńgeıi 2022 jylǵy aqpanda kóbinese baǵamdy qaıta baǵalaýǵa baılanysty 38,4%-ǵa deıin ulǵaıdy. Alaıda, naýryzda dollarlaný 36,9%-ǵa tómendedi», - Álııa Meıirbekqyzy.
Ol teńgeniń nyǵaıýyna áser etken basqa da faktordy aıtsaq, ol – kapıtaldy baqylaý jáne eksporttaýshylardyń valıýtalyq túsimdi mindetti túrde satý boıynsha qabyldanǵan sharalar nátıjesinde Reseı rýbli baǵamynyń qalpyna kelýi.
«Sáýir ishinde ishki valıýta naryǵyndaǵy ahýaldyń turaqtanýy aıasynda Ulttyq Bank valıýtalyq ınterventsııa júrgizgen joq. Sonymen qatar irgeli faktorlarmen bekitilmegen ulttyq valıýta baǵamynyń qysqa merzimdi aýytqýlary bolǵan jaǵdaıda satý jaǵynan, sol sııaqty satyp alý jaǵynan Ulttyq bank valıýta naryǵyna qatysýy múmkin ekenin atap ótemiz. Bul rette Ulttyq bank teńgeniń oryndy túrdegi qubylmalylyǵyn shektemeıdi», - dedi bank tóraǵasanyń orynbasary.
Onyń aıtýynsha, kvazımemlekettik sektor sýbektileriniń valıýtalyq túsimin satýy Qazaqstannyń valıýta naryǵyna biraz qoldaý kórsetti, olar shamamen 253 mln AQSh dollaryn qurady. Ulttyq qordan respýblıkalyq bıýdjetke transfertterdi qamtamasyz etý úshin valıýtany satý sáýirde 168 mln AQSh dollaryna jetti. Ulttyq qordan satý úlesi saýda-sattyqtyń jalpy kóleminiń 8,7%-y boldy.
Aıta keteıik, mamyrdyń basynda teńgeniń baǵamy 432,79 deıin nyǵaıýyn jalǵastyrdy, osylaısha jyl basynan beri ulttyq valıýtanyń álsireýi nebári 0,2%-dy qurady.