Ulttyq bank «Saq stıli» jańa serııasynan nomınaly 10 000 teńgelik banknotalardy aınalymǵa shyǵarady
Bul «Saq stıli» jańa serııasynan ekinshi banknota. Ol qazaqy oıý-órnektiń bastaý negizi sanalatyn jáne kóshpendilerdiń biregeı mádenıetinen bastap búgingi Qazaqstanǵa deıingi el murasyn beıneleıtin «Saq stıli» elementterine negizdelgen.
Banknotalar jappaı qoldanysqa 2024 jylǵy qyrkúıekte berile bastaıdy. Sebebi olardy elimizdiń barlyq aımaǵyna jetkizý úshin jáne jabdyqtardy (bankomattar, termınaldar jáne basqa da kassalyq tehnıkalar) beıimdeý úshin qosymsha ýaqyt qajet.
Aqsha belgisiniń dızaıny men formasy týraly
Banknotalardyń túsi – kúlgin-kók.
Banknotanyń bet jaǵynda:
- kókte qalyqtap ushqan quspen «Ómir aǵashynyń» butaǵy (Esik qorǵany, b. d. d. 5-4 ǵǵ., Altyn adam bas kıiminiń bir bóligi, tabıǵat pen nanym baılanysynyń qasıetti maǵynasy);
- DNQ spıralin jáne adamnyń tabıǵatpen baılanysyn bildiretin oıý-órnekpen stıldendirilgen sheksizdik sımvoly;
- artefakt – taý shyńyndaǵy barys beıneli áshekeı (Esik qorǵany, b.z.d. 5-4 ǵǵ., Altyn adamnyń bas kıimindegi detal, qar barysy – batyldyqtyń, kúsh pen sulýlyqtyń sımvoly).
Artqy jaǵynda oıý-órnekpen bezendirilgen qalqan men Qazaqstanda meken etetin barys beınelengen. Negizgi sýrettiń artynda dóńgelek pishindes qazaqtyń oıý-órnegi ornalasqan. Bul beıne myna ıdeıalardy bildiredi:
- «Qalqan» – qundylyqtardy qorǵaý;
- ejelgi sımvol – álemniń tórt qubylasy;
- ortasyndaǵy kún belgisi – shyǵarmashylyq qýat pen ómirdiń sımvoly.
Sondaı-aq, banknotanyń syrt jaǵynda artefakt, ıaǵnı aýzynda grıfondary bar barystyń basy beınelengen (Berel qorǵandary «Patshalar Alqaby», b.d. d. 8-7 ǵǵ., ShQO, bezendirý elementi, maqsattylyq pen kúshtiń sımvoly). Banknotanyń ortasynda fon retinde qazaq oıý-órnegindegi «sheksizdik» kontýry bar. Onda Іle Alataýy taýlarynyń landshafty kórinis tapqan.
Banknotalardy aıyrbastaý jáne aınalymda qatar júrý kezeńin belgileý tártibi týraly
Nomınaly 10 000 teńgelik jańa banknotalar 2024 jylǵy 28 maýsymnan bastap aınalymǵa enedi jáne aınalymda júrgen 2012 jylǵy úlgidegi nomınaly 10 000 teńgelik ulttyq valıýta banknotalarymen (budan ári – eski úlgidegi banknota) eki jyl boıy aýystyrylady.
ıAǵnı, eski úlgidegi barlyq banknota eki jyldyń ishinde aınalymnan birtindep alynady. Tıisinshe, banknotalar aınalymda qatar júrgen ýaqytta halyqqa eski úlgidegi banknotalardy ekinshi deńgeıli bankterdegi nemese QUB fılıaldaryndaǵy jańa banknotalarǵa aıyrbastaýdyń qajeti joq. Jańa jáne eski úlgidegi banknotalardyń aınalymda qatar júrý kezeńi 2024 jyldyń 28 maýsymnan 2026 jyldyń 28 maýsymyna deıingi aralyqty qamtıdy.
Ol kezeń aıaqtalǵannan keıin, ıaǵnı 2026 jylǵy 28 maýsymnan bastap barlyq bank pen Qazposhtada eski úlgidegi banknotalardy 3 jyl ishinde, ıaǵnı 2029 jylǵy 28 maýsymǵa deıin jańa úlgidegi banknotalarǵa aıyrbastaýǵa múmkindik bar. Al QUB fılıaldarynda olardy merzimsiz aıyrbastaýǵa bolady.
Jańa úlgidegi (2024 jylǵy) jáne eski úlgidegi (2012 jylǵy) banknotalar aınalymda qatar júretin kezeńde zańdy tólem quraly bolyp sanalady. Tólemder men aýdarymdardyń barlyq túrin júzege asyrý úshin, bank shottaryna aýdarý úshin Qazaqstan Respýblıkasynyń búkil aýmaǵynda olardy ataýly qunyna qaraı qabyldaýǵa mindetti ekenin atap ótemiz.
Olar elimizdegi QUB, Qazposhta jáne ekinshi deńgeıli bankterdiń barlyq fılıalynda, sondaı-aq Qazaqstandaǵy beırezıdent bankterdiń fılıaldarynda shekteýsiz aıyrbastalady jáne aýystyrylady.