Ulttyq bank bazalyq stavkany taǵy da tómendetti
Jyldyq ınflıatsııa belsendi túrde baıaýlap keledi. Aldaǵy aılarda onyń kórsetkishi bir tańbaly mánge jetedi dep kútiledi. Qazanda aılyq ınflıatsııa ortasha tarıhı mánderge deıin baıaýlady.
Syrtqy ınflıatsııalyq qysym ortalyq bankterdiń qatań saıasaty men álemdik azyq-túlik baǵasynyń tómendeýi aıasynda báseńdep keledi.
Alaıda nazar aýdarýdy qajet etetin jekelegen faktorlar men táýekelder bar. Іshki ekonomıkada fıskaldyq yntalandyrý, ornyqty ishki suranys, joǵary jáne turaqsyz ınflıatsııalyq kútýler tarapynan proınflıatsııalyq qysym saqtalyp otyr.
Bazalyq mólsherleme boıynsha qabyldanatyn aldaǵy sheshimder naqty ınflıatsııa dınamıkasynyń onyń boljamdy traektorııasyna sáıkestigine baılanysty bolady. Inflıatsııa boıynsha 5% maqsatyna qol jetkizý qajettiligi ortamerzimdi kezeńde ustamdy qatań aqsha-kredıt sharttaryn ustap turýdy talap etedi.
Jyldyq ınflıatsııa 2023 jylǵy qazanda baıaýlap, 10,8%-dy qurady jáne aldyńǵy boljamdy dıapazonnyń tómengi shegine jaqyndap keledi. Aılyq ınflıatsııa 2023 jylǵy qazanda óziniń ortasha tarıhı mánderine deıin tómendep, 0,7%-dy qurady.
Baǵa ósimi qazir júrgizilip otyrǵan aqsha-kredıt saıasatyna, jahandyq ınflıatsııalyq qysym men óndiristik shyǵyndardyń tómendeýine, logıstıkalyq tizbekterdiń birtindep qalpyna kelýine, bılik qabyldaǵan sharalarǵa, sondaı-aq ótken jylǵy joǵary bazanyń yqpalyna baılanysty baıaýlap keledi.
Bazalyq jáne maýsymdyq faktorlardy eskermeıtin ınflıatsııa kórsetkishteri turaqtaldy.
Alaıda, olar targetten joǵary qalyptasyp, taýarlar men kórsetiletin qyzmetterdiń keń aýqymyna baǵanyń ornyqty ósýin kórsetip otyr.
Inflıatsııanyń birqalypty baıaýlaýyna qaramastan, halyqtyń ınflıatsııalyq kútýleri joǵary deńgeıde saqtalýda jáne jekelegen taýar naryqtarynda ahýaldyń ózgerýine sezimtal kúıinde qalyp otyr.
2023 jylǵy qazanda aldaǵy bir jylda kútiletin ınflıatsııa kórsetkishi ósti. Janar-jaǵarmaı baǵasynyń ósýi men azyq-túlik ónimderi baǵasynyń dınamıkasy joǵary kútýlerdiń negizgi faktoryna aınaldy.
Jahandyq ınflıatsııa baıaýlaý úrdisin jalǵastyryp keledi. Birqatar elde, sonyń ishinde saýda-seriktes elderdiń kóbinde ınflıatsııanyń baıaýlaý úrdisi seziledi.
Bul rette aldyńǵy boljammen salystyrǵanda Reseıdegi ınflıatsııanyń joǵary deńgeıine baılanysty syrtqy ınflıatsııalyq qysymnyń kúsheıý táýekelderi saqtalyp otyr. Ortamerzimdi perspektıvada saýda-seriktes elderde ınflıatsııa nysanaly mánderine jaqyndaǵan saıyn proınflıatsııalyq qysym álsireıtin bolady.
FAO azyq-túlik baǵasynyń ındeksi qant, dándi daqyldar, ósimdik maılary men et baǵasynyń arzandaýy aıasynda tómendeı bastady. Usynystyń maýsymdyq ulǵaıýy esebinen dándi daqyldar baǵasy tómendeıdi dep kútiledi.
Alaıda 2023 jyldyń aıaǵy men 2024 jyldyń basynda Ýkraınadan astyq jetkizý kólemi tómendegendikten, baǵa ósedi degen kútýler bar. 2024 jyldyń ortasynan bastap usynystyń ulǵaıýyna jáne logıstıkalyq tizbekterdiń jaqsarýyna baılanysty dándi daqyldar baǵasy birtindep tómendeıdi dep kútilýde.
Syrtqy aqsha-kredıt talaptary qatań qalpynda qalyp otyr. Inflıatsııanyń aldaǵy dınamıkasy boıynsha belgisizdik AQSh FRJ mólsherlemesiniń tómendeý tsıkliniń bastalýyn keıinge qaldyryp otyr. EOB joǵary mólsherleme saıasatyn uzaq ýaqyt ustaýdy kózdeıdi.
Keıbir saýda-seriktes elderde ınflıatsııa nysanaly mánderinen joǵary bolýyna baılanysty aqsha-kredıt saıasatynyń qatańdaý úrdisi jalǵasýda.
Bazalyq stsenarııde OPEK+ óndirýdi qysqartýy jáne Taıaý Shyǵystaǵy soǵys qımyldarynyń uzarýy aıasynda osy jyldyń sońyna deıin Brent markaly munaıdyń baǵasy 1 barrel úshin 85-90 AQSh dollary aralyǵynda turaqtanady dep boljanady.
Bazalyq stsenarııde 2024 jáne 2025 jyldary álemdik ekonomıkanyń álsiz ósýi saldarynan qýat kózderine degen ortasha suranysqa baılanysty Brent markaly munaı baǵasy, tıisinshe, ortasha eseppen 85 AQSh dollaryn jáne 80 AQSh dollaryn quraıdy dep boljanýda.
Inflıatsııanyń 2023 jylǵa arnalǵan boljamy 9,3-10,3%-ǵa deıin jaqsardy. 2023 jylǵa arnalǵan boljamdy qaıta qaraý turǵyn-úı kommýnaldyq qyzmeti (TKQ) tarıfteriniń kútilgen deńgeıden tómenirek ósýine jáne azyq-túlikke jatpaıtyn taýarlar baǵasynyń anaǵurlym ustamdy ósýine baılanysty. 2024 jylǵa arnalǵan boljam – 7,5-9,5% deńgeıinde, 2025 jylǵa – 5,5-7,5% deńgeıinde saqtalyp otyr. 2024-2025 jyldarǵa arnalǵan ınflıatsııalyq boljamnyń negizgi táýekelderine – fıskaldyq yntalandyrýdyń kúsheıýi, ınflıatsııalyq kútýlerdiń turaqsyzdyǵy, 2023 jyly tómen ónim alý yqpalyna baılanysty azyq-túlik baǵasynyń yqtımal ósýi, sondaı-aq TKQ tarıfteri ósýiniń tikeleı áseri jatady. Inflıatsııalyq boljam Qazaqstan Respýblıkasynyń Úkimeti talqylap jatqan qosymsha qun salyǵyn (QQS) 2025 jyly kóterýdi eskermeıdi.
Qazaqstan ekonomıkasynyń ósýi boıynsha 2024 jáne 2025 jyldarǵa arnalǵan boljam qaıta qaraldy. Bıyl JІÓ-niń ósýi burynǵydaı 4,2-5,2% deńgeıinde kútilýde. 2024 jylǵa arnalǵan boljam TShO-da óndiristi ulǵaıta bastaýdyń 2024 jyldyń sońyna nemese 2025 jylǵa yqtımal aýysýyna baılanysty 3,2-4,2%-ǵa deıin tómendetildi.
Osynyń aıasynda tómenirek baza áserinen 2025 jylǵa arnalǵan boljam, sáıkesinshe, 5,5-6,5%-ǵa deıin kóterildi. Boljam táýekelderin kúsheıtetin negizgi ári mańyzdy faktor – 2024-2025 jyldary munaı óndirý parametrlerine qatysty belgisizdik bolyp tabylady.
Jyldyq ınflıatsııanyń qarqyndy tómendeýi jáne onyń 2023 jyldyń sońyna tómenirek boljamdary bazalyq mólsherlemeni tómendetýge múmkindik berdi.
Bazalyq mólsherleme boıynsha qabyldanatyn sheshimder naqty ınflıatsııa dınamıkasynyń onyń boljamdy traektorııasyna sáıkestigine baılanysty bolady.
2024 jyly ınflıatsııanyń odan ári baıaýlaýy kezinde Ulttyq bank ınflıatsııany 5% maqsatqa qaıtarý jáne ınflıatsııalyq kútýlerdi turaqtandyrý úshin ortamerzimdi keleshekte ustamdy qatań aqsha-kredıt sharttaryn saqtaý qajettiligin eskere otyryp, bazalyq mólsherlemeni birtindep tómendetýdiń oryndylyǵyn qarastyrady. Sonymen qatar, derekterdi jınaqtaý jáne táýekelder teńgerimin baqylaý maqsatymen bazalyq mólsherlemeni ózgertý kezinde kidiris bolýy múmkin.
Ulttyn bank bazalyq mólsherleme boıynsha kezekti josparly sheshimin 2024 jylǵy 19 qańtarda Astana qalasynyń ýaqytymen saǵat 12:00-de jarııalanady.