Ulttyq bank bazalyq mólsherlemeni 14,75 paıyzǵa deıin tómendetti
Qańtarda jyldyq ınflıatsııanyń tómendeý úrdisi jalǵasyn tapty. Inflıatsııalyq kútýler úsh aı qatarynan baıaýlap keledi. Al aılyq ınflıatsııa ortasha jyldyq mánderden joǵary qalyptasýda. Syrtqy ınflıatsııalyq jaǵdaı beıtarap kúıde qalyptasyp otyr. Birqatar saýda-seriktes elderde ınflıatsııa birshama qarqyn alyp, syrtqy ınflıatsııalyq qysym sál kúsheıdi. Álemdik azyq-túlik baǵasynda tómendeý úrdisi jalǵasyp, syrtqy ınflıatsııalyq jaǵdaıǵa oń áserin tıgizip otyr. Іshki ekonomıkada ornyqty ishki suranysqa jáne turaqtana qoımaǵan ınflıatsııalyq kútýlerge baılanysty ınflıatsııalyq qysym saqtalyp otyr.
Búgingi jaǵdaıda aqsha-kredıt saıasatyn jumsartýǵa múmkindik edáýir shekteýli. Inflıatsııalyq faktorlarda qalyptasqan balans, onyń qazirgi (aılyq) qarqynynyń dınamıkasy jáne fıskaldyq saıasat parametrlerindegi belgisizdik aldaǵy ýaqytta sheshim qabyldaý kezinde bazalyq mólsherlemeniń búgin qalyptasqan deńgeıinde saqtalý yqtımaldyǵyn arttyryp otyr. Bul rette derekterdi jınaý, sondaı-aq ekonomıkalyq jáne fıskaldyq reformalardyń iske asyrylýyn monıtorıngteý qajet.
Jyldyq ınflıatsııa 2024 jylǵy qańtarda 9,5%-ǵa deıin baıaýlady. Bul Ulttyq banktiń boljamyna sáıkes keledi. Baǵalardyń jalpy ósimindegi baıaý úrdis – júrgizilip jatqan aqsha-kredıt saıasatyna, jahandyq ınflıatsııalyq qysymnyń jáne óndiris shyǵasylarynyń tómendeýine, logıstıkalyq taýar jetkizý joldarynyń birtindep qalpyna kelýine, bıliktiń ınflıatsııaǵa qarsy sharalaryna, sondaı-aq ótken jylǵy joǵary baza áseriniń yqpalyna baılanysty.
Aılyq ınflıatsııa ortasha jyldyq mánderden (0,6%) joǵary qalyptasyp, 0,8% boldy. Tutynýshylyq baǵalardyń ósýindegi ornyqty bólikti sıpattaıtyn bazalyq ınflıatsııa jáne maýsymdyq faktorlar eskerilmegen ınflıatsııa biraz qarqyn alyp, targetten joǵary deńgeıde qalyptasyp otyr.
Úsh aı qatarynan baıaýlap, qańtarda birshama tómendegen halyqtyń ınflıatsııalyq kútýleri bazalyq mólsherlemeniń tómendeýine sebep boldy.
Jalpy syrtqy ınflıatsııalyq fon beıtarap kúıde qalyptasyp keledi. Álemdik azyq-túlik pen energııa baǵasynyń tómendeýinen jahandyq ınflıatsııa baıaýlap otyr. Sonymen birge Reseıde ınflıatsııa joǵary deńgeıde qalyptasyp, Qytaıda aılyq ınflıatsııanyń ósýi baıqalady. Qańtarda FAO azyq-túlik baǵasynyń ındeksi astyq pen et baǵasynyń arzandaýyna baılanysty tómendedi. Jahandyq ınflıatsııanyń baıaýlaýyna qaramastan, syrtqy aqsha-kredıt sharttary qatań qalpynda qalýda. AQSh FRJ jáne EOB ınflıatsııany nysanaly mánderge qaıtarý qajettiligine baılanysty mólsherlemelerin tómendetýge asyqpaıdy.
OPEK+ munaı óndirý isin úzdiksiz qysqartýyna, AQSh tarapynan óndiristiń qalypty ósýine jáne Taıaý Shyǵystaǵy áskerı qımyldarǵa baılanysty bazalyq stsenarııde Brent markaly munaı baǵasy 2025 jyldyń sońyna deıin barreline 80 AQSh dollary deńgeıinde turaqtanady jegen boljam bar. 2026 jyly munaı baǵasy jyldyq orta eseppen
77 AQSh dollaryna deıin tómendeıdi dep kútilýde. Sonymen qatar stsenarııde álemdik azyq-túlik baǵasynyń (FAO astyq baǵasynyń ındeksi) 2024 jyldyń ortasyna deıin birshama kóterilip, sodan keıin ǵana turaqtanýy men odan ári tómendeýi qarastyrylǵan. Alǵysharttar, bir jaǵynan, Qyzyl jáne Qara teńiz logıstıkasyndaǵy yqtımal qıynshylyqtar táýekelin, ekinshi jaǵynan FAO-nyń 2024 jylǵy maýsymnyń sońynda astyq túrleri men álemdegi astyq qorlarynyń ósýine qatysty boljamdardy kórsetedi.
2024 jylǵa ınflıatsııa boljamy 7,5-9,5% aralyǵynda, 2025 jylǵa 5,5-7,5% sheginde saqtaldy. 2026 jyly ınflıatsııa 5-6% sheginde boljanyp otyr. Inflıatsııany boljaýdaǵy negizgi táýekelder bıýdjettik saıasat parametrlerindegi belgisizdikke, ınflıatsııalyq kútýlerdiń turaqtanbaýy jaǵdaıynda ınflıatsııanyń ornyqty dınamıkasyna, saýda-seriktes elderge qatysty yqtımal jańa sanktsııalarǵa baılanysty.
Aǵymdaǵy parametrlerge sáıkes Qazaqstan ekonomıkasynyń 2024 jyly ósý boljamy 3,5-4,5%-ǵa deıin kóterildi. Al 2025 jylǵa boljam 5,5-6,5% aralyǵynda saqtaldy. 2024 jyly ekonomıkanyń ósýi iskerlik belsendilik jaǵdaıynyń jaqsarýyna baılanysty ishki suranys esebinen qamtamasyz etiledi. 2025 jyly ekonomıkanyń meılinshe joǵary ósýi, kóbine, TShO-da óndiristiń keńeıýi esebinen munaı óndirýdiń artýymen qamtamasyz etiledi. 2026 jyly munaı baǵasynyń stsenarııge sáıkes tómendeýinen jáne boljamnyń aǵymdaǵy alǵysharttarynan JІÓ-niń ósý qarqyny 3,5-4,5% bolady. Qazaqstanda jańa ekonomıkalyq saıasattyń qalyptasýy men iske asýyna qaraı JІÓ ósýi men ınflıatsııa boljamdary qaıta qaralýy múmkin.
Ulttyq bank ortamerzimdi keleshekte ınflıatsııa boıynsha 5% maqsatqa jetý mindetin ustanady. Bul ustamdy qatań aqsha-kredıt saıasatyn uzaq ýaqyt júrgizýdi talap etedi. Osyǵan baılanysty aqsha-kredıt saıasatyn odan ári jumsartýǵa múmkindik edáýir shekteýli. Inflıatsııa faktorlarynyń qalyptasqan balansy, onyń qazirgi (aılyq) qarqynynyń dınamıkasy jáne fıskaldyq saıasat parametrleriniń belgisizdigi aldaǵy ýaqytta sheshim qabyldaý kezinde bazalyq mólsherlemeniń búgin qalyptasqan deńgeıinde saqtalý yqtımaldyǵyn arttyra tústi. Ulttyq bank ekonomıkadaǵy aqparat legin qadaǵalap, reformalardyń iske asyrylýyna jáne táýekelder balansyna monıtorıng júrgizýdi jalǵastyrady.
Boljamnyń negizgi parametrleri baspasóz relızine berilgen qosymshada keltirilgen. Qabyldanǵan sheshim men boljam faktorlary týraly barynsha tolyq aqparat 2024 jylǵy 4 naýryzda Ulttyq Banktiń resmı ınternet-resýrsynda Aqsha-kredıt saıasaty týraly baıandamada usynylady.
Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq bankiniń Aqsha-kredıt saıasaty komıtetiniń bazalyq mólsherleme boıynsha kezekti josparly sheshimi 2024 jylǵy 12 sáýirde Astana qalasynyń ýaqytymen saǵat 12:00-de jarııalanady.