Ulybrıtanııada sýyq qarýmen jasalatyn qylmystar sany artqan
Jaqynda Londonnyń ońtústigindegi Kroıdon aýdanynda jan túrshigerlik oqıǵa oryn aldy. Mektepke bara jatqan 15 jasar oqýshyny avtobýstan túsken sátinde 17 jastaǵy jigit baýyzdap, qashyp ketken. Elıann Andamǵa kóshe júrginshileri alǵashqy kómek kórsetýge tyrysqanymen, órimdeı qyzdyń ómirin saqtap qalý múmkin bolmady.
Búginde oqıǵa ornynda gúl shoqtary men tilek jazylǵan hattar jatyr. Qaıǵy jutqan jergilikti turǵyndar duǵa etýden basqa amaldary joqtyǵyn aıtady.
“Tyǵyryqtan shyǵýdyń jolyn usyna almaımyn. Qolymnan tek duǵa etý ǵana keledi. Mundaı qylmystyń qaıtalanbaýyn tiler edim”, - deıdi London turǵyny.
“Qyzymdy endi kúnde qolynan jetektep júrýime týra keledi. Ol besinshi synypta oqıdy. Ómirine qaýiptenemin”, - deıdi taǵy bir kóshe júrginshisi.
Statıstıkaǵa sáıkes, ótken jyly Anglııa jáne Ýels polıtsııasy sýyq qarýmen jasalǵan 45 myń qylmys tirkegen. 260 adam pyshaqtalyp, qaıtys bolǵan. Bul aldyńǵy jylmen salystyrǵanda 5 paıyzǵa kóp.
Al pandemııaǵa deıin bul kórsetkish odan da joǵary bolǵan. Sýyq qarýdyń qoldanylýymen bolǵan qylmys Londonda kóp tirkeledi. Sadık Han qalaǵa basshylyq etkeli beri 150 balanyń ólimi pyshaqtan bolǵan.
“Men úshin basty másele - londondyqtardyń qaýipsizdigi. Bul óte mańyzdy. Óz basym turmysy tómen otbasynda týyp-ósken soń qylmys jolyna túsýim múmkin edi. Biraq jastarmen jumys isteıtin ortalyqtardyń jáne muǵalimderdiń arqasynda aman qaldym. Qatań únemdeýdiń nátıjesinde jastar saıasatyna ınvestıtsııa az quıylyp jatyr. Sondyqtan jastar arasynda qylmys kóp dep oılaımyn”, - deıdi London meri Sadık Han.
Sýyq qarýmen jasalatyn shabýyldardyń naqty bir sebebi joq, bir-birimen baılanysy da joq. Mundaı qylmystar Londonnyń ortalyǵynda da, shetki aımaqtarynda da tirkelip júr.
Sarapshylardyń pikirinshe, óskeleń urpaqtyń psıhıkalyq densaýlyǵynyń durys bolmaýy, kedeıshilik jáne esirtki sýyq qarýmen jasalatyn qylmystyń kóbeıýine sebep bolýy múmkin.
Brıtan zańdaryna sáıkes 18 jasqa tolmaǵandarǵa ótkir zattar satýǵa tyıym salynǵan. Ózimen birge alyp júrý zańsyz bolyp sanalady.
“Biraq ınternettiń damyǵan zamanynda jastarǵa sýyq qarý qoljetimdi. Olar kósheden de satyp ala alady. Bir-birine syılaıdy. Sondyqtan qala merinen muny boldyrmaýdyń naqty jospary kerek. Qazir qatty qajet bolyp turǵany sol”, - deıdi Polıtsııa jáne qylmys boıynsha London assambleıasynyń múshesi Shon Beılı.
Elıann Andam - osy jyly pyshaqtalǵan 15-shi jasóspirim. Ótken jyly dál osy aýdanda taǵy bir balanyń sýyq qarýdan qaza bolǵany belgili. Qylmystyń aldyn alý úshin belsendiler kóbirek basqosýlar ótkizip, problemalardy birge talqylaýǵa bekinip otyr. Biraq jan túrshigerlik oqıǵalardyń taǵy da qaıtalanbasyna eshkim de kepildik bere almaıdy.