Ýkraınadaǵy daǵdarys Úndistanda janarmaı baǵasynyń ósýine sebep boldy
Qazirgi ýaqytta Delıde bir lıtr benzın 105,41 úndi rýpııi (1,28 eýro, 1,39 dollar) turady. Dızel otynynyń lıtri 96,67 rýpııden satylýda.
Dızel otyny men benzın baǵasynyń kúrt ósýi kúnkóristiń qymbattaýyna ákeldi. Baǵa qymbatshylyǵy kókónis, azyq-túlik taýarlaryna da áser etti. Óıtkeni kólik shyǵyndary da aıtarlyqtaı ósken. Ettiń, ásirese taýyq etiniń, jumyrtqa men súttiń jalpy qymbattaýy baıqalady.
Ekonomıkalyq sarapshy M.Venýdyń aıtýynsha, Úndistannyń shıki munaıynyń kóp bóligi Taıaý Shyǵys pen AQSh-tan keledi.
«Reseı Urals markaly munaıyn kóp mólsherde satyp alýdy usynsa da, bul Úndistannyń jalpy ımportynyń tek 1 %-yn quraıdy. Úndistan shıki munaıǵa degen qajettiliktiń 85 %-yn ımporttaıdy, al shıki munaıdy negizgi jetkizýshileri -Irak, Saýd Arabııasy jáne AQSh», - dedi ol.
Vena atap ótkendeı, otynǵa ishki tarıfter munaıdyń halyqaralyq baǵalarymen tikeleı baılanysty, biraq baǵa áli qaıta qaralmaǵan.
«Úndistan Reseıden shıki munaıdy qazirgi qarqynmen ımporttaýdy jalǵastyrsa da, áser etpeıdi. Tipti, eki-úsh esege arttyrǵan kúnniń ózinde aıtarlyqtaı ózgeris bolmaıdy», - deıdi sarapshy.
Ekonomıster eger Úndistannyń Rezervtik banki (RBI) ınflıatsııalyq kútýlerdi bekitý úshin tıisti sharalar qabyldamasa, munaı soqqysy uzaq ýaqyttyq ınflıatsııany ákeledi dep sanaıdy.
Dúnıejúzilik munaı baǵasy men úndilik otyn baǵasynyń aýytqýy eshqashan bir ret bolǵan emes, óıtkeni Úndistandaǵy janarmaı baǵasyn anyqtaý formýlasy halyqaralyq baǵalarǵa, ishki salyqtarǵa jáne basqa quramdas bólikterge, sonyń ishinde júk tasymalyna negizdelgen bazalyq mólsherlemeni qamtıdy.
Memlekettik qarjy jáne saıasat ulttyq ınstıtýtynyń ókili Lekha Chakrabortı Batystyń Reseıge salǵan sanktsııalarynan týyndaǵan jahandyq belgisizdik jáne munaı jetkizý tizbegindegi úzilis uzaq merzimdi perspektıvada janarmaı baǵasy máselesin ýshyqtyrýy múmkin dep sanaıdy.
«Úndistan úkimeti janarmaı ınflıatsııasyn toqtatý úshin sanaly saıasat paketin qajet etedi, óıtkeni RBI janarmaı baǵasyn toqtata almaıdy jáne ınflıatsııany targetteý bedeline qaýip tónip tur», - dep qosty ol.
Esterińizge sala keteıik, 24 aqpanda Ýkraınadaǵy qaqtyǵystyń bastalýy aıasynda munaıdyń álemdik baǵasy kenetten 130 dollarǵa deıin kóterildi. AQSh, Ulybrıtanııa, Kanada, Germanııa jáne Shrı-Lanka sııaqty elderde janarmaı baǵasy 50 %-dan asa qymbattady. Ýkraınadaǵy áskerı áreketterge baılanysty Reseıge qarsy qatań sanktsııalar da janarmaı baǵasynyń kúrt ósýine jáne Úndistandaǵy logıstıka máselesine sebep boldy.