Úkimet qoı eksportyna tyıym salý týraly usynysty qarady
QR Strategııalyq josparlaý jáne reformalar agenttiginiń Ulttyq statıstıka bıýrosynyń derekteri boıynsha aǵymdaǵy jyldyń basynda usaq mal basy 20,05 mln basty qurady. 2020 jyldyń qorytyndysy boıynsha ósim 902 myń basty (4,7%) qurady, bul sońǵy 10 jyldaǵy eń joǵary kórsetkish.
Aǵymdaǵy jyldyń basynan beri tól esebinen qoı basy 7,1 mln. - ǵa ulǵaıdy, osylaısha, aǵymdaǵy jyldyń 1 maýsymyna Qazaqstanda 27,1 mln. usaq mal basy bar.
Aıta ketý kerek, jyl saıyn respýblıkada 172,4 myń tonna qoı eti óndiriledi. Іshki naryqtyń qamtamasyz etilýi 100,7% - dy quraıdy. Aǵymdaǵy jyldyń 4 aıynda Birikken Arab Ámirlikterine, Ózbekstan, Bahreın jáne Reseı elderine 538 tonna qoı eti eksporttaldy.
Alaıda, qoı sharýashylyǵy salasyndaǵy basqa qoǵamdyq uıymdar qoı eksportyna tyıym salý máselesi fermerlerdiń qarjylyq jaǵdaıyna teris áser etýi múmkin ekenin jetkizip, tyıym salýdý engizbeý jóninde óz ustanymdaryn bildirdi.
Aǵymdaǵy jyly qurǵaq aýa raıy jaǵdaıyna baılanysty ońtústik óńirlerde azyq baǵasynyń ósýi baıqalady.
Shóptiń azdyǵyna baılanysty fermerler úlken aýmaqqa jem jınaýǵa májbúr, bul janar-jaǵarmaı shyǵyndaryn jáne jem baǵasyn arttyrady.
Osylaısha, jem-shópti ýaqtyly daıyndaý jáne satyp alý maqsatynda fermerler tólderin jazǵy, kúzgi kezeńderde ótkizýge májbúr bolady.
Sondaı-aq, pandemııaǵa baılanysty eksporttyq naryqtar tolyq qalpyna keltirilmedi. Avıatasymaldaý quny 2 ese ósti. Barlyq óńirlerde artyq qoı etin eksportqa shyǵarýǵa múmkindik beretin zamanaýı sertıfıkattalǵan et óńdeý kásiporyndary joq.
Fermerler bul qıyn jaǵdaıda tiri qoılardyń eksportyna tyıym salý olardyń qarjylyq jaǵdaıyna teris áser etedi dep sanaıdy.
Satyp alý baǵasynyń tómen bolýyna baılanysty fermerlerdiń mal basyn kútip-baǵýǵa jumsaǵan shyǵyndary ótelmeıdi jáne olar mal basyn ulǵaıtýǵa múddeli bolmaıdy.
Qazirgi ýaqytta Qazaqstanda aýyl sharýashylyǵy jáne qarjy mınıstrlikteriniń birlesken buıryǵyna sáıkes analyq usaq múıizdi mal basyn shyǵarýǵa tyıym salynǵan.
Buǵan deıin Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi qoı sharýashylyǵyn damytý úshin arnaıy memlekettik kómek kórsetiletinin habarlaǵan bolatyn.
Asyldandyrý jumystary, asyl tuqymdy mal basyn satyp alý, bordaqylaý alańdaryna nemese etti qaıta óńdeý kásiporyndaryna ótkizilgen qoshqarlardyń quny sýbsıdııalanady, sondaı-aq sharýashylyqtarda jáne aýyl sharýashylyǵy kooperatıvterinde analyq mal basyn qoldan uryqtandyrý jónindegi qyzmetter sýbsıdııalanady.
Taraptardyń pikirlerin eskere otyryp, vedomstvoaralyq komıssııa tiri qoılardyń eksportyna tolyq tyıym salý máselesi erterek dep sanaıdy.
Talqylaý qorytyndysy boıynsha Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligine aǵymdaǵy jyldyń kúzinde qoı etin óndirý jáne satý sektorynyń teńdestirilýin qamtamasyz etý maqsatynda tiri maldy eksporttaýdy kvotalaý tetigin engizý tapsyryldy.