Úkimet eski baǵdarlamalardan ne úshin qutylǵandy qalaıdy - aptalyq sholý
Prezıdent kúnin kim qalaı toılady?
Sóz joq, osy aptadaǵy sharalardyń basym bóligi Memleket basshysynyń jeke merekesine arnaldy. Bireýleri Qazaqstannyń Tuńǵysh Prezıdenti Nursultan Nazarbaevtyń el tarıhyndaǵy rólin jan-jaqty ashyp kórsetse, endi bireýler Elbasyǵa án arnap, jyr-shýmaqtaryn joldady. QazAqparat tilshileri sonyń barlyǵyn qalt jibergen joq. Jýrnalıster ózdigimen izdenip, Nursultan Nazarbaevtyń aǵylshyn sabaǵy dápteriniń kóshirmesin, 7-shi synypty aıaqtaǵany týraly kýáligin, metallýrgııalyq zaýytta birge istegen áriptesteriniń minezdemesi men Prezıdenttiń óz qolymen Ánuranǵa ózgerister engizgen qoljazbasyn da jarııalaǵan bolatyn.
Prezıdenttiń ózi bolsa, osy jolǵy meıramyn jastardyń arasynda ótkizgendi jón kórdi. Aldymen Qazmedıa ortalyǵyna baryp, Nurlan Qoıanbaevtyń «Túngi stýdııasynyń» qonaǵy bolyp keldi. Sol jerde ázildi de jaqsy túsinetinin kórsetti. Degenmen, óz áńgimesin jastardyń úlkenderdi syılaý máselesimen jalǵady. Sebebi qarttar úıinde qazaq qarııalarynyń kóbeıip jatqanyna alańdaıdy. «Meniń barmaıtyn jerim joq qoı, barlyǵyn aralap júremin. Buryn meniń jastaý kezimde Qarttar úıinde qazaqtyń qarııalary bolmaýshy edi. Qazir barsań, qazaqtyń da qarııalary da sol jerde. Jandaryna otyryp: «Balalaryńyz bar ma?» dep suraǵanymda: «Qaıtesiń sony, suramaı-aq qoı!» - deıdi. Barlyǵy túsinikti bolady. Árıne, sol kezde ishiń ashıdy. Áke men anaǵa jasaǵan jaqsylyq ta, jamandyq ta óz balalaryńnyń aldynan shyǵady. Ár ýaqytta oılanyńdar. Olarǵa bir nárseni bólip berýdiń keregi joq. Jalaqylaryńnyń jartysyn aparyp berýdiń de qajeti joq. Bes mınýt janynda otyryp, «papa, mama» deseń, sol kerek. Olarǵa basqasy kerek emes. Senderge bir aıtarym osy edi», - dedi Prezıdent. Sondaı-aq Memleket basshysy jastarǵa óz batasyn berip, baqyttyń qupııasyn ashyp kórdi. Nursultan Nazarbaev jaqynda Garvard ýnıversıteti «Baqyt degen ne?» degen suraqqa saýalnama ótkizgenin, myń adamnan jaýap alynǵannan keıin, baqyt tórt nárseden turatyndyǵy anyqtalǵanyn aıtty. «Eń birinshi baqyt - ol baýyryńa basatyn balań. Áıeldiń shashy jibekteı bolatyny, onyń shashynan kúnine bir ret sıpap ótseń - solaı bolady. Ekinshiden, boıyń suńǵaq ári ádemi bolýyńnyń sebebi - tamaǵyńnyń jartysyn ashqa berseń. Sondaı-aq, balańdy jaqsy kórý, úıińdegi jubaıyńmenen túsinisip ómir súrý, joldastaryńmen qatynasyń, kóńilińdi kóterý degen sııaqty qarapaıym nárseler adamnyń baqytyna ákeledi. Ony ózderiń bilesińder. Sondyqtan, baqtaryń bastaryńnan taımasyn», - dep tiledi Qazaqstan Prezıdenti.
Memleket basshysy jeltoqsannyń 1-i kúni de dem alǵan joq. Prezıdent Táýelsizdik saraıynda ótken Respýblıkalyq jastar forýmyna qatysty. «Bul bas qosýǵa elimizdiń ár túkpirinen neshe túrli mamandyqtyń jastary jınalyp otyr. Táýelsizdik saraıy búgin jas qýatqa toly. Bárimizdiń qýanyshymyz sheksiz. Jas urpaqtyń qýaty - bul Táýelsiz Qazaqstannyń qýaty, bolashaǵy dep sanaımyn. Qatar keletin qos meıram, búgingi Tuńǵysh Prezıdent kúni qazaq qazaq bolǵaly, biz el bolǵaly óz betimizben tuńǵysh Elbasymyzdy búkil halyq bolyp derbes saılap alǵan eldiń qýanyshty kúni. Ekinshi qýanysh, ol, árıne, aldymyzda kele jatqan Táýelsizdigimizdiń 25 jyldyǵy, ata-babamyzdyń sheksiz armany oryndalǵany. Elimiz qıynshylyqtyń bárin kóterip, osy zamanǵa jetti. Qazaqstandy dúnıejúziniń kartasyna nyq qoıǵanymyz, dárejesin kótergenimiz, elimizdiń mereıi ústem bolǵany barshalaryńyzdyń, barshamyzdyń istegen eren eńbegimizdiń arqasy sanalady», - dedi Nazarbaev. Sol jerdegi minberden Memleket basshysy jastardy aýyl sharýashylyǵy salasyndaǵy ǵylymdy damytýǵa shaqyrdy. Al Táýelsizdiktiń qurdasy Arman Tosqanbaev "Otan" brendimen jasaǵan saǵatyn Elbasy Nursultan Nazarbaevqa syıǵa tartty.
N.Nazarbaevtyń oıynsha, baqytty bolý úshin Prezıdent bolý mindetti emes. «Ata-analar sen oqýǵa tıissiń, sonda prezıdent bolasyń dep aıtady. Prezıdent bolǵanyna meniń qarsylyǵym joq. Biraq, ol balanyń basynda qalyp qoıady. Sodan keıin ol oryndalmaǵannan keıin qınalady. Baqytty bolý úshin mindetti túrde prezıdent bolý qajet emes. Múmkin tipti kerisinshe bolýy múmkin. Bir qaljyń aıtyp bereıin. Bir kezde biz Eltsınge: «Borıs Nıkolaevıch, nemereńiz prezıdent bolǵysy keledi», dep aıtqan edik. Al ol «Reseıge eki prezıdenttiń qajeti qansha?» deıdi. Eń bastysy - adam tárbıeleý, bilim, jaqsy mamandyq alý. Jaqsy bilimdi senen eshkim tartyp ala almaıdy. Sonda sen ómirde jetistikke jetesiń», - dedi Nazarbaev.
Bıylǵy Prezıdent kúniniń bir ózgesheligi - Prezıdent jańa jyldyq shyrshany jaqqan joq. Ony Táýelsizdik meıramynan keıin jaǵatyn boldy. Halyq osy bastamany zor qurmetpen qabyldady. Sebebi Táýelsizdiktiń 23 jyldyǵymen qatar Jeltoqsan oqıǵasyna 30 jyl tolyp otyr.
Raqymshylyqqa kim iligedi?
Aǵymdaǵy aptanyń taǵy bir jańalyǵy - Memleket basshysy Nursultan Nazarbaevtyń Parlament Májilisiniń qaraýyna «Qazaqstan Respýblıkasy Táýelsizdiginiń 25 jyldyǵyna baılanysty raqymshylyq jasaý týraly» zań jobasyn engizýi. Bul raqymshylyq sharasy zań buzǵan azamattarǵa qatysty izgilik aktisi, memleket tarapynan meıirimdilik pen senim bildirýdiń kórinisi bolyp sanalady. Qazaqstan Táýelsizdiginiń 25 jyldyǵyna oraı Elbasy bastamashylyq etken zań jobasy negizinen azamattardyń áleýmettik osal sanattaryn, kámeletke tolmaǵandardy, júkti áıelderdi, kámeletke tolmaǵan balalary bar áıelderdi, qart adamdardy, múgedekterdi, sondaı-aq bolmashy jáne aýyr emes qylmys jasaǵan adamdardy qylmystyq jazadan bosatýdy kózdeıdi. Sottalǵandardyń basqa da sanattaryna qatysty raqymshylyq olardyń jasaǵan áreketiniń jeńil-aýyrlyǵyn eskerip, shektelgen aýqymda jáne jiktelgen túrde, sondaı-aq keltirilgen shyǵyndy tolyq ótegen jaǵdaıda qoldanylady. Sondaı-aq, zań jobasy asa qaýipti qylmys jasaǵan adamdarǵa raqymshylyq jasaýǵa tyıym salady, bul qylmystyq jaǵdaıdy qıyndatý qaýpine jol bermeıdi. Zań jobasyn Parlament palatalarynda tanystyrý Bas prokýror Jaqyp Asanovqa tapsyryldy.
QR Bas prokýrorynyń birinshi orynbasary Iogan Merkeldiń aıtýynsha, raqymshylyqqa 30 myńǵa jýyq adam iligýi múmkin. «Qazir barlyǵyn resmı túrde eseptep shyǵý múmkin emes. Sebebi, onda birneshe sanat bar. Máselen, óndiriske alynǵan teris qylyqtardyń (avt. - qylmystyq teris qylyqtar) barlyǵy toqtatylady. Sottyń qaraýyndaǵylar da toqtaıdy. Osy oraıda qazir bul zańnama kúshine engen kezde osyndaı ister naqty qansha bolatynyn aıta almaımyz... Shamamen biz 30 myńǵa jýyq adamdy esepke alyp otyrmyz», - dedi Merkel.
Bul rette 30 myńnyń ishinde tek abaqtyda otyrǵandar ǵana emes, sonymen qatar aıyppul sharasyna, shartty jazaǵa kesilgender, qoǵamdyq jumystarǵa jáne basqa da aýyr emes jazaǵa tartylǵandar qamtylady.
Belgili bolǵandaı, lańkestik jáne basqa aýyr qylmys jasaǵandar qamtylmaıtyn bolady. Negizi raqymshylyq jasaý asa aýyr emes qylmystarǵa, jasóspirimderge, júkti áıelderge jáne qoǵamdyq qaýiptiligi joq qylmystarǵa kózdelgen.
Úkimet eski baǵdarlamalardy aýystyrmaqshy
Aǵymdaǵy aptada Mınıstrler kabıneti jańa baǵdarlamalardy tanystyrdy. Sonyń bireýi agroónerkásip keshenine arnalsa, ekinshisi jappaı kásipkerlikti damytýdy kózdeıdi. Premer-mınıstr Baqytjan Saǵyntaevtyń sózine qaraǵanda, jaqyn arada «Nurly jer» baǵdarlamasy da tanystyrylýy ábden múmkin. Ázirshe, Memleket basshysy alǵashqy eki baǵdarlamany qoldady.
2017-2021 jyldarǵa arnalǵan Agroónerkásip keshenin damytý baǵdarlamasy aıasynda astyq alqaptarynyń kólemin 2,3 mln. gektarǵa azaıtý josparlanǵan. Osynyń nátıjesinde jyl saıyn 3 mln. tonnaǵa az bıdaı jınalatyn bolady. Sebebi búginde elimizde 2,9 mln. tonna bıdaı artyǵymen qalyp otyrady. Endi, sonyń ornyna maıly daqyldardy kóptep ósirý kózdelip otyr. Óıtkeni osy sanattaǵy ónimderdiń tapshylyǵy bar. Máselen, arpa (1,2 mln. tonna), qant qyzylshasy (1 mln. tonnaǵa jýyq), júgeri jáne taǵy basqa dándi-daqyldarǵa suranys joǵary bolyp tur. Sonyń barlyǵy syrttan jetkiziledi. Al jańa baǵdarlama aıasynda atalǵan ónimderdi ózimizde óndirip, ishki naryqty barynsha toltyrý josparlanǵan. Budan bólek, et pen sút óndirisin damytý jumysyna basa nazar aýdarylady. Ol úshin aýyldy jerlerde kooperatıvterdi kóptep ashý josparlanǵan. "Búgingi tańda aýyl sharýashylyǵy ónimderiniń 70-90 paıyzy qosalqy sharýashylyqtarda óndiriledi. Al ol ónimniń bári zaýyttarǵa jetkizilmeıdi. Sonyń saldarynan qaıta óńdeý kórsetkishi 30 paıyzdan aspaı otyr. Máselen, qazir elimizde 400-den astam qaıta óńdeıtin kásiporyn bar. Olardyń barlyǵy tek 20-60 paıyzǵa ǵana jumys istep tur. Sondyqtan jańa baǵdarlama aıasynda qaıta óńdeýdi ulǵaıtyp, ishki naryqty daıyn ónimdermen barynsha toltyrý josparlanyp otyr. Ol úshin respýblıka boıynsha 1200 kooperatıv qurylady. Olar qaıta óńdeýge qajetti ónimdi daıarlaıtyn bolady. Bizdiń esebimizge sáıkes, osy sharalardyń arqasynda aýyl xalqy óz ónimderin satyp, shamamen 300 mlrd. teńge kóleminde tabys taba alady", - deıdi A.Myrzaxmetov. Onyń aıtýynsha, jańa baǵdarlama aıasynda memleket mal sharýashylyǵy salasynyń tıimdiligin 40 paıyzǵa, al ósimdik sharýashylyǵyn 30 paıyzǵa deıin arttyrmaqshy. Mınıstrler kabıneti jańa baǵdarlamanyń engizilýin qoldady. Alaıda resmı túrde maquldaǵan jón. Premer-Mınıstr B.Saǵyntaev atalǵan qujatty tolyǵymen pysyqtap, jeltoqsan aıynda maquldaýdy uıǵardy. "Jańa jyldan bastap biz jańa baǵdarlama boıynsha jumys isteýimiz kerek",- dedi ol.
Al Úkimet otyrysynan keıin ótken baspasóz máslıxatynda QR Densaýlyq saqtaý jáne áleýmettik damý mınıstri Tamara Dúısenova nátıjeli jumyspen qamtý jáne jappaı kásipkerlikti damytýǵa arnalǵan jańa baǵdarlamanyń negizgi maqsat-mindeti jaıynda aıtyp berdi. Mınıstrdiń aıtýynsha, elimizdegi ekonomıkalyq jaǵdaıǵa baılanysty ár jyldary ártúrli baǵdarlamalar qolǵa alynǵan bolatyn. «Máselen, 2008-2011 jyldary biz arnaıy jol kartasyn iske asyryp, jumyssyz qalǵandardy ýaqytsha jumyspen qamtýdy kózdedik. Al 2011 jyldan bastap ony jalǵastyrsaq ta, aýylǵa qaraı burýǵa tyrystyq, sol jerdegi xalyqty jumyspen qamtýdy qaladyq. Degenmen, «Jumyspen qamtýdyń jol kartasynda» daǵdarysqa qarsy sharalar basym boldy. Qazir biz jańa kezeńge aıaq basyp otyrmyz. Sondyqtan xalyqtyń qajetti mamandyqty ıgerip alýyna jan-jaqty jaǵdaı jasamaqpyz. Osynyń nátıjesinde azamattar ózdigimen jumys taba alady, ıa bolmasa, óz kásibin ashsa da bolady. Osyǵan baılanysty «Jumyspen qamtýdyń jol kartasy» qaıta qaralyp, nátıjeli jumyspen qamtý jáne jappaı kásipkerlikti damytýdyń jańa baǵdaralamasy retinde qolǵa alynady», - dedi T.Dúısenova.
Onyń aıtýynsha, jańa baǵdarlamaǵa «Bıznestiń jol kartasy - 2020» baǵdarlamasy da enip ketedi. «Sebebi búginde shaǵyn bıznesti ashýǵa qajetti mıkronesıeler jumyspen qamtý baǵdarlamasynda da, bıznestiń jol kartasynda da, agroónerkásip baǵdarlamasynda da bar. Endi, sol barlyq quraldardy bir baǵdarlamaǵa jıyp, biryńǵaı sharttarmen bergeli otyrmyz. Sebebi azamattar árbir baǵdarlamaǵa ártúrli qujattar jınaıdy. Endi, bári birdeı bolady», - dep atap kórsetti mınıstr. Jańa baǵdarlamanyń aıasynda kez kelgen adam naryqtyq suranysy bar mamandyqty ıgere alady. Al jumys tappasa, jeke bıznesti ashýǵa múmkindik bar. Bıýdjet qarjysy bolsa burynǵy baǵdarlamalardan tartylady. «2017 jylǵa 66 mlrd. teńge, 2018 jylǵa 82 mlrd. teńge, 2019 jylǵa taǵy oǵan qosymsha qarjy qosylady. Ol 96 mlrd. teńgeniń kóleminde bolady dep otyrmyz. Bul qarajat búgingi jumyspen qamtý baǵdarlamasy, «Bıznestiń jol kartasy», sonymen birge «Damý» qorynyń esebinen tartylady», - deıdi Dúısenova xanym.
Iá, Qazaqstan ekonomıkasyndaǵy oń ózgeristerdi Eýropanyń qaıta qurý jáne damý banki de boljap otyr. Atalǵan qarjy uıymynyń Qazaqstandaǵy bólimshesiniń jetekshisi Djanet Hekman xanymnyń aıtýynsha, kelesi jyly Qazaqstannyń ishki jalpy ónimi ósetin bolady, «Eýropalyq qaıta qurý jáne damý banki Qazaqstanda barlyq salalardy qarjylandyryp keledi. Sol sebepti basqa xalyqaralyq uıymdar men donorlyq kompanııalarǵa qaraǵanda, biz osy eldegi jaǵdaıdy jaqsy bilemiz. Búginde biz baspasóz betterinde san alýan boljamdardy oqyp júrmiz. Degenmen, bizdiń ekonomıster bolashaqqa optımıstik kózqaraspen qarap otyr. Bizdińshe, búginde Qazaqstan munaı-gaz salasyndaǵy ekonomıkalyq quldyraý kezeńinen ótti. Memleket atalǵan synaqty sátti eńsere bildi. Sondyqtan bıyl ishki jalpy ónim shamamen 0,7 paıyzǵa ósedi degen boljam bar. Al kelesi jyly ol kórsetkish 2,4 paıyzǵa kóteriledi. Bizdiń esebimizge sáıkes, qazirgi kezde ınflıatsııa óziniń sharyqtaý shegine jetti. Endi, aǵymdaǵy jyldyń aıaǵyna deıin, sosyn kelesi aıda aqsha men aktıvterdiń aınalymy qalypty deńgeıge oralady», - deıdi qarjyger.
Ortalyq Azııada jańa ıntegratsııalyq uıymdy qurýǵa qaýqarymyz jete me?
Osy aptanyń taǵy bir úlken sharasyn atap ótpeske bolmaıdy. Sol jerde Qazaqstannyń damý tarıhymen birge bolashaǵy da keńinen talqylandy. Al sheteldik mamandar elimizdiń 2041 jylǵa deıingi keleshegin de zerdelep kórdi. Osy otyrysta Parlamenti Májilisiniń depýtaty, Halyqaralyq qatynastar, qorǵanys jáne qaýipsizdik komıtetiniń basshysy Máýlen Áshimbaev álemdik qaýymdastyqtyń Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaqqa degen kózqarasyn ózgertý qajettigin jetkizdi. Onyń aıtýynsha, derjavalar arasyndaǵy qazirgi teketires pen sanktsııalyq soǵystar Qazaqstannyń syrtqy saıasatyn ózgertýge májbúrlep otyr.
"Aldymen Qazaqstannyń kópvektorly saıasatyn kópvektorly júıeniń basqa bir túrine aýystyrý qajet. Shartty túrde ony "kirikken kópvektorlyq" dep ataýǵa bolady. Bul jerde biz ne týraly aıtyp otyrmyz? Bárimiz jaqsy bilemiz, álemdegi qazirgi jaǵdaı tynysh emes. Sondyqtan biz úshin syrtqy saıasatymyzdyń kópvektorly tujyrymdamasyn iske asyrý jyl ótken saıyn qıynǵa soǵyp otyr. Polıýstar arasyndaǵy destrýktıvti kózqaras, qarama-qaıshylyqtar báseńdeıtin emes. Osy salada qandaı da bir oń ózgerister bolady degen boljam joq. Árıne, osyndaıda bizdiń jaǵdaıymyz máz emes. Reseı - bizdiń strategııalyq áriptesimiz, odaqtasymyz. Bizde ortaq áskerı-saıası baılanystar bar. Sebebi Qazaqstan Ujymdyq qaýipsizdik kelisimshart uıymynyń múshesi bolyp sanalady. Degenmen, biz AQSh pen Eýropany da syrtqy saıasatymyzdyń strategııalyq vektory retinde qarastyryp otyrmyz. Mine, osyndaı jaǵdaıda qalaı áreket etý kerek? Menińshe, qazirgi formatta jumys isteı bersek, burynǵy formýlanyń tıimdiligi bolmaıdy. Sondyqtan kópvektorly saıasatymyzdy iske asyryp qana qoımaı, strategııalyq áriptesterimizdiń bizge degen kózqarasyn pozıtıvti sıpatqa túsirý kerek. Máselen, Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaqty alaıyq, búginde kóptegen sheteldik sarapshylar atalǵan uıymnyń aıasynda Qazaqstannyń manevr jasaý múmkindigi azaıady dep otyr. Ásirese, Batys elderimen aradaǵy qarym-qatynas báseńdep qalýy múmkin dep oılaıdy. Bizdińshe, Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaqtyń ózi Azııa-Tynyq muxıt elderimen, sonyń ishinde Qytaımen, sondaı-aq Eýropamen jaqyndasyp, ıntegratsııaǵa jol ashqan jaǵdaıda ǵana damýdyń dańǵyl jolyna túse alady. Osy oraıda Qazaqstan Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaqtyń shyǵys jaǵyndaǵy ıntegratsııasyna, Qytaımen jaqyndasýyna óz septigin tıgize alady. Ol úshin "Jibek jolynyń ekonomıkalyq beldeýi" atty jaqsy bir format bar. Árıne, bizdiń baılanystarymyz atalǵan baǵdarlamamen shektelmeıdi. Degenmen, sonyń negizinde ıntegratsııanyń "jumsaq" bir nusqasyna jol ashýǵa bolady",- dedi M.Áshimbaev "Qazaqstan Respýblıkasynyń Táýelsizdigine 25 jyl: nátıjeler, jetistikter, keleshek kókjıegi" taqyrybyndaǵy xalyqaralyq konferentsııada. Depýtattyń oıynsha, Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaqtyń batys jaǵyndaǵy ıntegratsııanyń "jumsaq" nusqasyn iske asyrý qıyn. Degenmen, ondaı áriptestikke jetýge tyrysý qajet. "Jumsaq" ıntegratsııa degenimiz ne? Búginde ıntegratsııanyń klassıkalyq nusqasyna sáıkes, ortaq saýda-sattyq aımaǵy qurylyp, artynan ortaq valıýta engiziledi. Árıne, Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaq pen Eýropalyq odaq arasynda ondaı ıntegratsııa bolmaıdy. Degenmen, erkin saýda aımaqtary, ınvestıtsııalardy tartý, bálkim, vızasyz rejım sııaqty sharalardy qolǵa alýǵa bolatyn edi", - dep atap kórsetti M.Áshimbaev.
Budan bólek, M.Áshimbaev Ortalyq Azııada jańa ıntegratsııalyq uıym quratyn ýaqyt keldi dep sanaıdy. "Shyny kerek, sońǵy jyldary Ortalyq Azııa aımaǵynda yntymaqtastyq baılanystary jaǵynan qyrýar jumys atqaryldy dep aıta almaımyz. Degenmen, jaqyn arada ol yntymaqtastyq kúsheıedi degen boljam bar. Osyny paıdalanýymyz qajet. Menińshe, aldaǵy ýaqytta Ortalyq Azııanyń jańa bir ıntegratsııalyq jobasyn usynǵan durys. Bárimiz jaqsy bilemiz, Ortalyq Azııada ıntegratsııalyq birlestikti qurýǵa degen umtylys bolǵan. Ortalyq Azııa odaǵy boldy-aý deımin. Sosyn bank quraıyq dedi, sý, energetıka, azyq-túlik pen kólik konsortsıýmyn qurý bastamalary da kóterilgen. Degenmen, onyń bári iske aspaı qaldy. Menińshe, búginde osy máseleni qaıta kóteretin kez keldi. Árıne, burynǵy máselelerdi qaıtalamaı, Ortalyq Azııada jańa ıntegratsııalyq uıymdy qurýymyz qajet", - dedi M.Áshimbaev. Depýtattyń oıynsha, osy bastamany kótergennen keıin oǵan Ózbekstan, Qyrǵyzstan, Tájikstan men Túrkimenstannyń qosylǵany lázim.
Osy oraıda biz QR Syrtqy ister mınıstri Erlan Ydyrysovtyń oıyn bilgen edik. Mınıstrdiń sózine qaraǵanda, kórshi memleketter Ortalyq Azııanyń jeke ıntegratsııalyq uıymyn qurýǵa qarsy emes. «Endi, ol jaıynda aıtý áli erte. Ózbekstanda saılaý bolady. Saılaýdan keıin sóıleseıik», - dedi E.Ydyrysov QazAqparat tilshisine bergen suxbatynda. «Al aımaqtaǵy basqa memleketter bul bastamaǵa qalaı qaraıdy?» degen suraqqa mınıstr: «Jalpy, atmosfera durys. Bári daıyn. Biraq taǵy kishkene ýaqyt kerek», - dep jaýap berdi.