Úkimet basshysy BQO-daǵy tasqyn sýdyń zardaptaryn joıýǵa baılanysty atqarylǵan isterdi oń baǵalady
Úkimet basshysy óziniń birinshi orynbasary Ómirzaq Shókeevtiń, QR Tótenshe jaǵdaılar mınıstri Vladımır Bojkonyń, oblys ákimi Baqtyqoja Іzmuhambetovtyń, sonymen qatar jaýapty mekemeler men merdiger kompanııalardyń esebin tyńdap, osyǵan oraı naqty tapsyrmalar berdi, sonymen qatar tasqyn sýdyń zardaptaryn joıýǵa baılanysty atqarylǵan is-sharalardy oń baǵalady. Oblysqa bólingen qomaqty qarjynyń maqsatty ári ádil jumsalýy qajet ekendigin basa aıtqan Premer-Mınıstr Elbasy Nursultan Nazarbaevtyń oblystaǵy jaǵdaıdy turaqty baqylaýda ustap otyrǵandyǵyn atap kórsetti.
Sý tasqynynan zardap shekken batysqazaqstandyqtardyń meılinshe qysqa merzimde qatarǵa qosylyp, qalypty tirshilikke oralýy úshin barlyq qajetti qam-qareket jasalýda. Jıyn barysynda sóz alǵan QR Premer-Mınıstriniń birinshi orynbasary Ómirzaq Shókeev aldyn ala esep boıynsha oblystaǵy sý tasqynynan kelgen shyǵyn kólemi 19 mlrd. teńgege baǵalanǵanyn, al sarapshylardyń tyńǵylyqty tekserýlerinen soń 17 mlrd. 372,8 mln. teńgeni qurap otyrǵandyǵyn málim etti.
-Tilsiz jaý keltirgen zalaldy joıý úshin Úkimettiń tórt qaýlysy qabyldanǵany belgili. Tasqynnan soń jedel túrde respýblıkalyq qordan 870 mln. teńge bólingen bolatyn. Barlyq oblystar, Astana, Almaty qalalary árqaısysy 100 mln. teńgeden aýdardy. Sonymen qatar respýblıkalyq qordan tótenshe jaǵdaıǵa baǵyttalatyn qarjyǵa qosa úkimet qorynan 6 mlrd. 680,8 mln. teńge bólindi. Ulttyq kompanııalar 5 mlrd. teńge, oblys ákimdikteri 1,5 mlrd teńge bóldi. Búgin oblys basshysymen birge Zelenov jáne Tasqala aýdandarynda bolyp, qurylys barysymen tanystym. Merdigerler qolǵa alǵan isterin tez ári sapaly atqaryp jatyr, - dedi Ó.Shókeev.
Oblys basshysy Baqtyqoja Іzmuhambetovtiń málimdeýinshe, qurylys jáne jóndeý-qalpyna keltirý jumystaryna qajetti 17 mlrd. 372,8 mln. teńge tutastaı kelip túsken. Oǵan qosa «QazMunaıGaz», «Qazaqstan temir joly», «QazTransGaz» kompanııalarynan 3 mlrd. teńgeden astam qarjy aýdarylǵan. Al Batys Qazaqstan oblysynyń jumyldyrý daıyndyǵy, azamattyq qorǵanys, avarııalar men dúleı apattardyń aldyn alýdy jáne joıýdy uıymdastyrý basqarmasynyń esepshotyna 1,9 mlrd. jýyq teńge, «Aqjaıyq» jeke qorynyń esepshotyna barlyǵy 189 mln. teńge jıylǵan.
-Oral qalasynda tilsiz jaý qursaýlaǵan 251 jeke jáne 30 kóppáterli úı tekserýden ótti. 80 jeke, 30 kóppáterli úı buzylǵaly tur. Saıajaı aýmaǵyndaǵy 174 úı zardap shekse, sonyń 85-i buzylýǵa, al 89-y kúrdeli jóndeýge jatady. 54 turǵyn úı áli sý astynda qalyp otyr, úsh úıdiń qujaty durys bolmaǵandyqtan, rásimdelip jatyr. Ondaǵan otbasynyń baspanaǵa esh qujaty joq. Saman tastan salyp alǵan úılerin sý shaıyp ketken, olarmen tıisti mekemeler aınalysýda. Qazirgi tańda 455 jańa páter qajet. Josparlanǵan nysandardyń qurylysy tolyǵymen jáne kestege sáıkes júrip jatyr. Olarǵa jergilikti merdiger kompanııalar jumyldyrylyp, sý tasqynynan zardap shekkender jumysqa alyndy, - dedi B.Іzmuhambetov.
Alapat apat eń kóp shyǵyn ákelgen Zelenov, Tasqala aýdandary men Oral qalasynda jer aıaǵy keńisimen bastalyp ketken qurylys jumystary tyń qarqyn almasa, esh báseńdegen joq. Aǵaıynnyń adaldyǵy men adamgershiligi synalǵan osynaý qıyn-qystaý mezgilde «meniń úı-jaıym din aman» dep jeke basty kúıttep tasaǵa tyǵylmaı, kerisinshe qarjylaı da, zattaı da, tipti adamı qoldaý da kórsetýden aıanyp qalmaǵan respýblıka halqy qazir de tasqynnyń zalaly tezirek joıylýyna shyn júregimen tilektestik tanytýda. Jalpy quny 200 mln. teńgeni quraıtyn 232 tonna gýmanıtarlyq kómek kelip jetti. Janashyr jandar jaǵdaıdy aqparat quraldary arqyly jappaı baǵdarlap, baqylap otyr. Ómir boıy jıǵan-tergeninen áp sátte-aq aıyrylyp, qý janyn shúberekke túıip, bas bútindigin ǵana oılaǵan jurtshylyq ta mamyrdyń mamyrajaı kúnderi es jıyp, eńsesin tikteı bastady. Oral qalasy men aýdandardaǵy evakýatsııalyq oryndardy 1096 adam panalaýda, 13 júkti áıel men bir jasqa tolmaǵan 117 bóbek dárigerlerdiń turaqty baqylaýynda.
Úkimet basshysynyń «evakýatsııalyq oryndardy meken etken halyqqa eń keregi turaqty jumys» degen eskertýine jaýap qaıtarǵan oblys ákimi kásiporyn-mekemelerden 294 jumys orny usynylǵandyǵyn, 163 jumyssyzdyń 113-iniń qujaty daıyndalyp jatqandyǵyn aıtty. Aǵaıyn aıtyp kelmeıtin apatqa túsinistikpen qarap, «qıyn kúnder artta qaldy, endi kún sýymaı turyp, jańa baspanamyzǵa kóship alsaq» dep tózimdilik tanytyp otyr. Tasqala, Peremetnyı aýyldary men oblys ortalyǵyndaǵy shaǵynaýdanda qurylys jumystaryn júrgizip jatqan merdiger kompanııalar da halyqtyń zor senimin aqtaý úshin tyrysyp baǵýda.
Oral qalasynda 510 páter, Tasqala aýdanynda 72 jáne Zelenov aýdanynda 106 páter paıdalanýǵa berilmek. Oral qalasyndaǵy besinshi shaǵynaýdanda jeti nysannyń qurylysy qatar júrýde. Báriniń de qadasy qaǵylyp, irgesi quıylyp qoıǵan. Máselen, «Bolashaq» JShS jalpy quny 1 322,0 mln. teńgeni quraıtyn 1200 oryndyq mektep ǵımaratyn salýda. Jumysqa 44 adam men 8 tehnıka jumyldyrylǵan. «Álim» JShS merdigerlik etip otyrǵan balabaqsha qurylysyna 368,0 mln. teńge baǵyttalmaq. 290 balaǵa mektepke deıingi tárbıe beretin mekemeniń qazir irgetasy quıylyp jatyr. 25 adam men 2 mashına tartylǵan. Qurylysy bastalyp ketken osy shaǵynaýdandany kelesi nysan - 290 oryndyq taǵy bir balabaqsha. Qazir munda «Orıonstroıservıs» JShS-niń 43 jumysshysy men 10 dana tehnıkasy qyzý jumys ústinde. Budan ózge «Altaır» JShS 240 páterlik turǵyn úıdi, al «Otdelstroı», «Jaıyqaýylqurylysy» jáne «SV+» JShS-leriniń árqaısysy 90 páterlik turǵyn úılerdiń qurylysyn qolǵa aldy. Sondaı-aq besinshi shaǵynaýdandy abattandyrý jáne ınjenerlik jelilermen qamtamasyz etý maqsatynda jobalyq-smetalyq qujattamalar daıyndalyp, qarjy qarastyrylýda.
Injenerlik jeliler men abattandyrýdy esepke almaǵanda, besinshi shaǵynaýdandaǵy jańa nysandardyń qurylysyna 6 265,4 mln. teńge jumsalmaq. Aýdandardaǵy qurylysty jańa oqý jylyna, al qaladaǵysyn jylytý maýsymyna deıin aıaqtaý kózdelip otyr. Tek Oraldaǵy 1200 oryndyq mektep qana 2012 jyly paıdalanýǵa berilmek.