UB dollardyń qymbattaýy týraly: Spekýlıatıvtik mámileler kóbeıdi
«Qazirgi ýaqytta biz jahandyq qarjy naryqtary tym qatty qubylyp turǵanyn baıqap otyrmyz. Buǵan, álbette, AQSh-taǵy prezıdent saılaýynyń nátıjesi aıtarlyqtaı yqpal etti. D.Tramptyń jeńisi AQSh dollaryn kúsheıtip, damýshy elderdiń valıýtalary, sonyń ishinde teńge de álsiredi. Negizgi álemdik valıýtalarǵa shaqqandaǵy dollar baǵamyn kórsetetin DXY ındeksi qyrkúıek aıynyń sońynda 100,8 tarmaqta tómen mánge jetkennen keıin 5%-ǵa deıin nyǵaıyp, 105,5 tarmaqqa deıin ósti. EM valıýtalarynyń ındeksi qyrkúıek aıynyń sońynan 4,2%-ǵa tómendedi (11 qarashadaǵy jaǵdaı boıynsha). Onyń ústine, munaı kotırovkalary da qalypty túrde tómendep, 1 barreli 74-75 AQSh dollarynan 71,83 AQSh dollaryna deıin tústi (2024 jylǵy 11 qarashadaǵy jaǵdaı boıynsha). Sebebi áleýetti saýda bajdary men D.Tramptyń prezıdenttik kezeńinde AQSh-tan kóptep munaı jetkizýdiń ózi shamadan tys artyq usynysqa ákeledi degen ekonomısterdiń boljamy áser etti. Onyń ústine, qýatty dollar – qashanda shıkizat taýarlary úshin negatıvti faktor sanalady», - dedi Álııa Moldabekova.
Onyń aıtýynsha, syrtqy naryqtardaǵy qubylmaly jaǵdaı valıýta naryǵyna qatysýshylardyń qımyl-áreketine de áser etedi. Biz shetel valıýtasyna usynys aıtarlyqtaı tómendep, oǵan degen suranystyń bir mezgilde óskenin baıqap otyrmyz. Bul óz kezeginde teńge baǵamynyń álsireýine yqpal etedi. 2024 jylǵy qarashanyń basynan beri ulttyq valıýtanyń bırjalyq saýda-sattyqtaǵy baǵamy 1,4%-ǵa álsirep, 1 AQSh dollary úshin 495 teńgege jetti.
«Ókinishke qaraı, spekýlıatıvtik sıpattaǵy mámilelerdiń kóbeıgeni de baıqalyp otyr. Bul da aıyrbas baǵamyn tym qubyltyp jiberedi. Ótimdilik jetkiliksiz jaǵdaıda bul – baǵamnyń aıtarlyqtaı aýytqýyna ákelýi múmkin. Biz buǵan deıin málimdegenimizdeı, Ulttyq bank ulttyq valıýta baǵamyna tán ózgeristerge mán bere qoımaıdy. Óıtkeni munyń barlyǵy fýndamentaldy faktorlarmen dáıektelgen. Alaıda, sońǵy kúnderdegi teńgeniń qubylýyna – tek qana fýndamentaldy faktorlar yqpal etpeı otyrǵanyn aıtýǵa májbúrmiz. Osyǵan baılanysty Ulttyq bank ulttyq valıýtanyń qubylý shamasyn – shamadan tys dep baǵalaıdy- dep tolyqtyrdy Ulttyq bank ókili.
Ulttyq bank ishki valıýta naryǵyndaǵy jaǵdaıdy qadaǵalap otyr. Aǵymdaǵy úrdister, ásirese, spekýlıatıvti kóńil-kúı saqtalǵan jaǵdaıda, ádil baǵam qalyptastyrýdy qalpyna keltirý úshin jáne ulttyq valıýta baǵamynyń kúrt ózgerýine jol bermeý úshin Ulttyq bank jedel áreket etip, valıýtalyq ınterventsııa júrgizýge daıyn.
Aıta ketsek, sońǵy ýaqytta qor naryǵynda dollar baǵasy qymbattap, 495 teńgeden asty.