Túrmeden qashqan 21 sottalýshyǵa tótep bergen jas sarbaz

Foto: None
ShYMKENT. QazAqparat - 2010 jyly Ońtústik Qazaqstan oblysy Qazyǵurt aýdanynyń týmasy Erbol Otarbaev Aqtaýda Otan aldyndaǵy boryshyn ótep júrip, asqan erlik kórsetti. Nebári 19 jastaǵy sarbaz Aqtaý túrmesinen qashqan 21 sottalýshyǵa jalǵyz ózi qarsy tura bildi. Osydan 8 jyl buryn 22 maýsymda bolǵan oqıǵany Erbol Otarbaev QazAqparat tilshisimen birge eske túsirdi.

Aqtaý qalasyndaǵy qatań tártiptegi túrmede tańǵy saǵat 5 shamasynda 21 sottalýshy qashýǵa tyrysady. Sol kezde 6- bekette turǵan jaýynger áskerı jarǵy talaptaryna saı qımyldap, olarǵa toıtarys beredi.

«Ol kezde bir bekette bir ǵana jaýynger kúzette turatynbyz. Sol kúni tańǵa jýyq sýyq qarýmen qarýlanǵan sottalýshylar aldymen transformatordy jardy, jaryq túgel sónip qaldy. Keıin men turǵan 6-shy beketke oq atyp, jaqyndaı tústi. Dala qap-qarańǵy bolǵandyqtan jazasyn óteýshilerdi kórý múmkin bolmady. Olardyń tipti qansha adam ekenin de bilmedim. Túrmeniń syrtynda aǵash qorshaý jəne odan keıin aǵashtan jasalǵan maskırovochnyı negizgi qorshaý bolatyn. Sony syndyryp qasha bastady. Men óz mindetimdi atqara otyryp, sottalǵandarǵa qashýǵa jol bermeýge tyrystym. Aldymen AK-74 qarýymen jaryq shyqqan jaqqa qaraı oq attym. Mende bar bolǵany 20 dana oq bolatyn. Sony únemdep maǵan oq atqan adamǵa qaraı attym. Ol sol jerde mert boldy. Beketten shyǵa bergen kezimde bir sottalýshynyń maǵan qaraı kóterilip kele jatqanyn kórdim. Ol meni kóre sala izkesýshilerdiń jolaǵyna sekirip tústi. Men oǵan qaraı atqan kezde ol sol jerde qulap, kóz jumdy. Onyń qulaǵanyn kórip, janyndaǵy jazasyn óteýshi qolyndaǵy sómkelerin tastaı saldy. Syrtqa qaraı qashýǵa tyrysty. Oǵan qaraı kózdep atqan kezimde dál tıip, aýyr jaralandy. Artynsha men sol jaqqa burylǵan kezimde qarsy tarap maǵan oq atty», - deıdi Erlan Otarbaev.

Sottalýshy atqan oq sarbazdyń ókpesine tıip, bıiktikten jerge qulaǵan. Aýyr soqqydan onyń qoly men qabyrǵasy da synady. Ol ózine qaraı bir adamnyń júgirip kele jatqanyn kóredi.

«Sottalýshylardyń biri meni baýyzdaýǵa nemese atýǵa kele jatqan shyǵar dep oıladym. Bir qolymmen ony atýǵa tyrystym. Alaıda qarýymda oq taýsylyp qalypty. Sodan, 7-shi kúzet ornyna sheginýge tyrystym. 10 metrdeı júrip baryp, quladym. Ornymnan turyp, taǵy 10 metrdeı júrdim, qaıta quladym. Sol jerde aýzymnan qan ketip, esimnen tanyp qaldym. Óldim degen oı boldy. Esimdi jısam, janyma qaraýyl bastyǵy kelipti. Ol maǵan alǵashqy medıtsınalyq kómek kórsetkennen keıin, qansha adam qashqanyn, qaı baǵytqa ketkenin surady. Men tek qana «kóp» degendi aıttym, odan keıin taǵy esimnen tanyp qaldym», - deıdi jaýynger.

Artynsha oqıǵa ornyna jedel-járdem qyzmeti kelip, aýyr jaraqattanǵan sarbazdy Aqtaý qalasyndaǵy aýrýhanaǵa jetkizgen. Naýqas jigit arada tórt kún ótkennen keıin ǵana esin jınapty. Jansaqtaý bóliminde jetkizilgen Erbol Otarbaevqa dárigerler ota jasaǵan. Oǵan ókpesiniń 25 paıyzyn kesip tastaǵanyn, endi 2-shi toptaǵy múgedek ekenin de aıtqan. Araǵa 20 kún salyp, sarbaz Astana qalasyndaǵy áskerı gospıtalǵa aýystyrylady. Ol jerde dárigerler úsh ret ota jasap, shashylyp ketken qol súıekterin qaıta qalpyna keltirgen.

«Keıinnen estip bildim, qashqan sottalýshylardyń jartysy Túrikmenstanǵa shekara aspaq bolypty. Olarǵa belgili bir adamdar kómektesken. Qalǵandary kólikpen qashyp, Shetpet taýyndaǵy jarǵa tyǵylǵan eken. Sol jerde tórteýi kólikti jaryp, óz-ózderin óltirgen bolyp shyqty. Tiri qalǵan bes sottalýshy men olarǵa kómektesken altynshy adam óz erikterimen berilgen. Solary ǵana tiri qalypty», - deıdi beıbit kúnniń batyry.

Məlim bolǵandaı, túzeý mekemesinde ol kezde belgili bir kún tártibi bolmaǵan. Sony paıdalanyp, sottalýshylar ýaqyttarynyń basym bóligin túrme ishindegi meshit pen shirkeýde ótkizgen. Teris dinı aǵymyna kirip ketkender sol meshittiń astynan jerdi qazyp, jasyryn túrde qarý-jaraq pen azyq-túlik saqtaǵan eken. Al sýyq qarý túzeý mekemesine et tasymaldaǵan muzdatqyshta jetkizilipti.

Keıinnen osy jaǵdaılarǵa baılanysty túrme basshylyǵy men birqatar qyzmetkerler sottalyp, 7 jyldan 13 jylǵa deıin bas bostandyqtarynan aıyryldy. Sondaı-aq barlyq mekemelerdegi meshitter men shirkeýler jabylyp, qorshaýlar 6 metrlik betonǵa aýystyryldy. Qazirgi kezde túzeý mekemelerinde jaǵdaı rettelgen. Al kózsiz batyrlyq tanytqany úshin Erbol Otarbaev bala kezdegi armany jetegimen áskerı qyzmetshi bolyp, Petropavl qalasyndaǵy joǵary áskerı oqý ornyn úzdik dıplommen támamdady. Ol 2010 jyldyń 15 jeltoqsanynda QR Prezıdentiniń Jarlyǵymen ІІІ-dárejeli «Aıbyn» ordenimen marapattaldy. Joǵary áskerı oqý ornyn bitirgen soń da Memleket basshysynyń qolynan leıtenant shenin alǵan.

«Elbasyǵa barǵan kezimde ol kisi maǵan «Qyzmetińdi jalǵastyr, eliń úshin qyzmet et. Joǵary oqý ornyna tús» dep aıtty. Keıinnen leıtenant shenin alǵan kezimde de Elbasy meni tanydy. «Jaraısyń, qyzmetińdi jalǵastyrypsyń» degen sııaqty pikirin bildirdi. Arada bes jyl ótse de meni umytpaǵanyna tańǵaldym», - deıdi Erbol Otarbaev.

Budan bólek, sarbazǵa Ulttyq ulannyń Bas qolbasshysy, general-leıtenant Rýslan Jaqsylyqov qyzmettegi adaldyǵy úshin bir bólmeli qyzmettik páterdiń kilti men esimi jazylǵan altyn saǵat bergen. Qazir áskerı qyzmetshi Shymkent qalasyndaǵy №66/98 áskerı bóliminde tárbıe jáne áleýmettik quqyq jumystary jónindegi bólimshe bastyǵynyń kómekshisi qyzmetin atqaryp júr. Ol merzimdi áskerı boryshyn óteýge kelgen sarbazdarǵa tárbıe sabaqtaryn ótkizedi. Al jýyrda áke atanǵan azamattyń otbasynda Rýslan esimdi uly ósip keledi.

Aıta keteıik, Erbol Otarbaevtyń erliginiń úlgisinde elimizde qalyń kópshilikke «Altynshy beket» atty kórkem fılm túsirilip, ol bıylǵy jyly naýryz aıynda kórermenge jol tartty.

Seıchas chıtaıýt