Túrkııadaǵy saılaý: kim jeńiske jetýi múmkin?
Áleýmettanýshylardyń sońǵy málimetine sáıkes, saılaýdyń ekinshi kezeńi mindetti túrde ótedi. Óıtkeni qazirgi memleket basshysy R.Erdoǵan da, onyń negizgi qarsylasy oppozıtsııadaǵy K.Kylychdaroglý da 50%-dan astam daýys jınaı almaı jatyr. Taǵy bir kandıdatqa baılanysty daý daýys berý jaǵdaıyn qıyndatty. «Otan» partııasynan usynylǵan M.Indje BAQ-ta ol týraly áshkereleıtin málimet jarııalanǵannan keıin kandıdatýrasynan bas tartty.
M. Indjeniń kandıdatýrasy alynǵanǵa deıin Túrkııa prezıdentin saılaýǵa tórt kandıdat qatysty. Halyq eldiń qazirgi prezıdenti Rejep Taıyp Erdoǵan jeńedi dep sanaıdy. Onyń basty qarsylasy – oppozıtsııa ókili kemalıst Kemal Kylychdaroglý. Mýharrem Indje jáne Sınan Ogandy sarapshylar jeńiske jetý múmkindigi joq álsiz kandıdattar dep sanaıdy.
Osy jyldyń aqpanynda 50 myńnan astam adamnyń ómirin qıǵan jer silkinisi aıasynda ótip jatqan saılaý Túrkııanyń jańa saıası tarıhynda boljaýy qıyn saılaý boldy. Áleýmettanýshylardyń úkimi mynadaı – eldiń jańa prezıdentiniń esimi ekinshi kezeń nátıjesinen keıin belgili bolady.
Naýryz-sáýir aılarynda júrgizilgen «AR-G Research» kompanııasynyń saýalnamasynyń nátıjeleri jańa prezıdenttiń tek ekinshi týrda anyqtalatynyn rastaıdy, óıtkeni saılaý naýqanynyń birinshi bóliginde saılaýshylardyń sany birdeı derlik negizgi qarsylastarǵa daýys bergen.
11 mamyrda M. Indje partııa músheleriniń aldynda sóılegen sózinde ol el halqynyń tynyshtyǵy men ál-aýqaty úshin saılaýdaǵy kandıdatýrasynan bas tartatynyn málimdedi. Ol óz sózinde 45 jyldyq saıası ómirinde múddeli qurylymdardyń mundaı tómen jáne aram áreketterine birinshi ret tap bolǵanyn aıtty.
Onyń aıtýynsha, oǵan qarsy jeke tulǵany jamandaý boıynsha aqparattyq naýqan uıymdastyrylyp, onyń aqshalaı qarajat pen qymbat syılyqtar alǵany týraly jalǵan málimetter jarııalanǵan. Saılaýǵa birneshe kún qalǵanda Izraıldiń pornografııalyq saıttarynyń birinde onyń jynystyq sıpattaǵy vıdeosy salynǵan.
Túrkııa azamattary Prezıdent saılaýy kúni Uly Ulttyq jınalystyń, eldiń bir palataly Parlamentiniń depýtattaryna daýys beredi. 87 saılaý okrýgindegi saılaýshylar 600 Parlament múshesin saılaıdy.
«MetroPoll» reıtıng agenttigi parlamenttik saılaýda oppozıtsııalyq «Ulttyq koalıtsııa» 42,1% daýys jınaıtynyn, al «Halyq alıansy» partııasy - 37,6% daýys jınaıtynyn boljap otyr. «Yöneylem» málimetteri boıynsha, «Ádilet jáne damý partııasy» - 30,2%, al «Respýblıkalyq halyq partııasy» - 24,2% daýys jınaıdy.
«AREA ARAŞTIRMA» zertteý kompanııasynyń (saılaýǵa bir apta qalǵanda ótkizgen) saýalnamalaryna sáıkes, parlamenttik kópshilikti bıleýshi «Ádilet jáne damý partııasy» 46,5% daýyspen, «Respýblıkalyq halyq partııasy» 38,6% jınamaq.
Aıta ketý kerek, prezıdenttik jáne parlamenttik saılaýda shetelde turatyn Túrkııa azamattary mańyzdy ról atqarady. Búgingi tańda elden tys jerde daýys berýge 3,5 mıllıon saılaýshy tirkeldi (bul 5,3% daýys). 2018 jylǵy prezıdent saılaýynda shamamen 3 mıllıon adamdy quraǵan edi, bul shamamen 5,1% daýys.
Sarapshylardyń pikirinshe, shetelde turatyn Túrkııa azamattarynyń kópshiligi basqarýshy «Ádilet jáne damý partııasy» men R.Erdoǵandy qoldaıdy jáne olardyń daýsy prezıdent saılaýynda sheshýshi ról atqarady.