Túrkııa Uly Ulttyq Jınalysynyń depýtaty Mehmet Chıchek: <br>Qazaqstannyń Elordasy ? Astana bizdiń de maqtanyshymyz

Foto: None
ASTANA. Mamyrdyń 22-si. QazAqparat /Aıdyn Báımen/ - Mamyrdyń 21-i kúni Parlamentte ótken «Qazirgi Qazaqstan jáne «Eýropaǵa jol» atty halyqaralyq ǵylymı-tájirıbelik konferentsııada jáne elimizdiń birqatar laýazym ıelerimen ótkizgen kezdesýlerde Túrkııanyń Uly Ulttyq Jınalysynyń depýtaty, «Túrkııa-Qazaqstan» yntymaqtastyq jónindegi tobynyń jetekshisi Mehmet Chıchek
myrza Қazaқstan jaıly aқjarқyn peıilin bildirdi.Қazaқstan men Tүrkııa arasyndaғy yntymaқtastyқtyң keleshegi týraly senimdi pikirin alғa tartty. «El Prezıdenti Nұrsұltan Nazarbaev Қazaқstan men Tүrkııa týraly oı tolғaғanda ol ekeýin eki memleket, bir halyқ degen bolatyn. Osy sөzi әli esimizde. Biz halyқaralyқ baılanystyң syrtynda, өte jaқyn halyқpyz»,- dedi tүrkııalyқ meıman. ҚazAқparat Tүrkııa Ұly Ұlttyқ Jınalysynyң depýtaty Mehmet Chıchek myrzanyң elimiz týraly aıtқan oıyn tolyқ nұsқasynda oқyrmandar nazaryna ұsynyp otyr. ? Қazaқstan Parlamentiniң shaқyrýymen Astanaғa kelip, osyndaı alқaly jıynda sөz sөıleýdiң men үshin үlken қýanysh jәne mәrtebe ekenin bildirgim keledi. Osy oraıda, bүgingi sharanyң өtkizilýinde eңbek etken barsha қyzmetkerlerdi shyn kөңilimmen құttyқtap, osyndaı kөlemdi sharalardyң dos jәne baýyrlas Қazaқstannyң halyқaralyқ mәrtebesiniң odan әri kөterilýine үles қosyp, қazirgi Қazaқstannyң Eýropaғa jolyn ashatynyna shyn jүrekten senetinimdi aıtyp өtkim keledi. Қazaқ degen ataý azat, tәýelsiz, batyr, kaһarman jәne өjet maғynalaryn bildiredi. 1991 jyly tәýelsizdigin alғan Қazaқstan atyna sәıkes jүrgizip otyrғan tәýelsiz, salmaқty jәne batyl saıasatymen әýeli halyқtyң әl-aýқatyna mәn bere otyryp, barlyқ salada үlken ұmtylystar jasady. Қazaқstannyң jetistikteri men osy baғytta jasaғan batyl қadamdaryn biz de barlyқ halyқaralyқ қoғammen birge maқtanyshpen қadaғalap otyramyz. Қazaқstan 2000 jyldan beri el dәýletin jyl saıyn ortasha 10 paıyzғa arttyra bildi. Egemendigin alғan soң jүzege asyrғan ekonomıkalyқ reformalary kezinde alғan jemisti nәtıjeleriniң arқasynda edәýir sheteldik ınvestıtsııany өzine tarta bildi. Ortalyқ Azııanyң jetekshisi elderiniң қataryna engen Қazaқstannyң өzine degen senimdiligi artty, saıası erik pen ұlttyқ resýrstardy halyқtyң әl-aýқatyn kөterý maқsatynda jұmsaı bildi. Sonyң nәtıjesinde өzge elder tarapynan laıyқty oң baғaғa ıe boldy. Halyқaralyқ Қarjy қory tarapynan naryқtyқ ekonomıkasy bar elder қatarynan oryn tepken Қazaқstannyң osy aımaққa құıylғan ınvestıtsııanyң 75 paıyzyna ıe bolýy eldiң әleýetin kөrsetedi. Әlemde jalғasyp jatқan ekonomıkalyқ daғdarys, әrıne, Қazaқstanғa da әserin tıgizdi. Alaıda, men Қazaқstannyң bұl kezeңdi jeңip shyғatynyna jәne қaıtadan jedel damý jolyna tүsetinine senimdimin.Қazaқstan ekonomıkalyқ saıasattaғy kөregen қadamdary arқyly belsendi jәne bir қalypty syrtқy saıasatymen aımaқtaғy basymdylyғyn kөrsetti. 2008-2009 jyldary Azııadaғy yntymaқtastyқ dıalogyna jetekshilik jasap, al 2010 jyly Eýropadaғy Қaýipsizdik jәne Yntymaқtastyқ Ұıymyna, 2011 jyly Islam konferentsııasy ұıymyna tөraғalyқ etetin jәne basқa da halyқaralyқ ұıymdarda үlken bedelge ıe bolғan Қazaқstan halyқaralyқ geopolıtıkalyқ kүshter tarapynan da moıyndalýda. Қazaқstannyң aldymyzdaғy on jyl ishindegi jaңa damý strategııasy belgilengen jәne osy baғytta bәsekege қabiletti 50 eldiң қataryna қosylýdy maқsat etetin «Қazaқstan 2030» strategııasy sheңberinde қabyldanғan «Eýropaғa jol» baғdarlamasy қabyldanғan. Bұl Қazaқstannyң Eýropamen қarym-қatynasynyң eң joғarғy deңgeıge shyғýyna, ekonomıkalyқ, saıası, mәdenı salalarda jәne demokratııalyқ jүzege asyrýlarda Eýropanyң bir bөligi bolýyn kөzdeıdi. Jәne de Қazaқstannyң өtip otyrғan joly basқa elder үshin de үlgi bolary anyқ. Қazaқstannyң Eýropaғa jaқyndaı tүsýine yқpal etetin «Eýropaғa jol» baғdarlamasyna қoldaý kөrsetilýi қajet ekeni týraly bәrimiz de pikir Tүrkııa bұl baғyttaғy talpynystardy shүbәsiz қoldaıdy. Қazaқstannyң Ankaradaғy Tөtenshe jәne Өkiletti Elshisi, қadirli dosym Baғdat Әmireev aıtқandaı, geografııalyқ jaғynan jeriniң besten biri Eýropa құrlyғynda ornalasқan Қazaқstannyң Eýropaғa joly, kүmәnsiz Tүrkııadan өtedi.Negizinde eki eldiң қarym-қatynasynyң alғan baғyty men қazirgi kezdegi deңgeıine қaraғanda osyny ұғý қıyn emes. Қazaқstan ? Tүrkııanyң Ortalyқ Azııadaғy eң үlken seriktesi. Қazaқstan men Tүrkııanyң Elbasylarynyң arasyndaғy dostyқ baılanys halyқaralyқ қaýym үshin үlgi bolýda. 2008 jyldyң қorytyndysynda eki eldiң saýda aınalymynyң 3,2 mıllıard AҚSh dollary kөleminde bolýy biz үshin қanaғattanarlyқ emes. Bұl kөrsetkishti taғy da arttyra tүsý bizdiң negizgi maқsattarymyzdyң biri ekeni anyқ. Tүrik kompanııalarynyң Қazaқstanda alғan merdigerlik mindetteriniң 8,8 mıllıard dollarғa jetýi eki el үshin de қanaғattanarlyқ jaғdaı. Қazaқstandaғy tүrik ınvestıtsııasynyң mұnaıdan basқa sheteldik ınvestıtsııalar arasynda birinshi orynda tұrýy үlken maқtanysh. Telekommýnıkatsııa, bank jәne қarjy jүıesi, құrylys, basylym, bilim, transporttaý, kөlik, өndiris өnerkәsibi, mұnaı jәne қyzmet sektory syndy salalarda jұmys jүrgizip jatқan tүrik kәsipkerleriniң bұdan da үlken jobalardy mindetterine alýғa degen tabandylyқtary bizdi odan әri үmittendirip, keleshekke senimdi қaraýymyzғa yқpal etedi. Energetıka jәne transporttaý salalarynda өzge de jobalardyң jүzege asyrylýy osy jarasymdy yntymaқtastyғymyzdy odan әri damytady. Osy oraıda 2008 jylғy қarashadan beri қazaқ shıki mұnaıynyң «Baký-Tıbılısı-Jeıһan» mұnaı tasymaldaý құbyry arқyly Jerorta teңizine jetýiniң maңyzyn aıta ketkenim jөn.Eki el arasynda halyқaralyқ ұıymdardyң shatyry astynda өte jemisti de jarasymdy yntymaқtastyқ jalғasýda. Tүrkııanyң Birikken Ұlttar Ұıymynyң Қaýipsizdik keңesine mүsheligine қabyldanýy, Қazaқstannyң 2010 jyly EҚYҰ tөraғalyғyna saılanýy syndy tabystarda elderimizdiң bir-birlerine jasaғan қoldaýlarynyң da maңyzy zor. Өzara jәrdemdesýdiң Қazaқstannyң Dүnıejүzilik saýda ұıymyna үmitkerliginde de jalғasatyny sөzsiz. Prezıdent Nұrsұltan Nazarbaevtyң bastamasymen құrylғan Azııadaғy өzara is-қımyl jәne senim sharalary jөnindegi keңestiң (AӨІSShK) kezeң tөraғalyғynyң құrmetti Prezıdenttiң ұsynysy boıynsha eki jylғa (2010-2012) Tүrkııaғa berilýi bolsa, bұl da syrtқy saıasattaғy kelisim men үılesimniң taғy bir үlgisi bolyp tabylady. Tүrki tildes memleketter basshylarynyң sammıtinde jәne osy sammıtke қatysty құrylymdarda құrmetti Prezıdent N. Nazarbaevtyң jasaғan myқty қoldaýyn da erekshe atap өter edim. Bұlardan basқa, әskerı, bilim jәne mәdenı salalardaғy tyғyz baılanys pen yntymaқtastyқ kүn өtken saıyn artýda. Қarym-қatynastarymyzdy nyғaıtý үshin birge jүrgizip jatқan jұmystarymyz keleshekke үmitpen қaraýymyzdy қamtamasyz etýde.1999 jyly ıÝNESKO-nyң «Әlem қalasy» syılyғyna jәne Mәskeýde өtken «Megapolıs: HHІ ғasyr» atty halyқaralyқ forýmda kөptegen jүldege ıe bolғan Қazaқstannyң Elordasy ? Astana bizdiң de maқtanyshymyz. Mұnda birқatar tүrik kompanııalary eki elge de tıimdi әri jemisti қyzmet etýde. Қazirgi taңda halyқaralyқ қaýymnyң syıly mүshesine aınalғan Қazaқstannyң jәne barsha tүrki tildilerdiң rýhanı atasy, aқsaқaly bolyp esepteletin Қoja Ahmet ıAsaýıdiң adamdardy sabyrly jәne aқyldy bolýғa shaқyrғan үndeýin berik ұstanýlary nәtıjesinde barlyқ қıynshylyқtardy jeңetinderine, kөzdegen maқsattaryna jetetinderine jәne olardy jarқyn bolashaқ kүtip tұrғanyna sendirgim keledi. Қazaқstanda jүzege asyp jatқan izgi is-sharalar өzge elder үshin jemisti tәjirıbe bolatynyna tilektestigimdi bildiremin, - dedi Mehmet Chıchek myrza.
Seıchas chıtaıýt