Túrkistan qalasy 100 paıyz gazdandyryldy
Sondaı-aq jylytý maýsymynan bastap, Túrkistan qalasyndaǵy ortalyq qazandyq tabıǵı gazben jylytyla bastady. Aýqymdy jumys nátıjesinde qalanyń ekologııalyq jaǵdaıy jaqsaryp, aýanyń lastaýy 65 % -ǵa tómendegen. Shahardyń gazdandyrylýyna qatysty ótken sharaǵa oblys ákimi Ómirzaq Shókeev arnaıy qatysyp, turǵyndardyń qýanyshyna ortaqtasty.
«Búgin biz Sizdermen osy qýanyshty jaǵdaılardyń kýágeri bolyp otyrmyz. Elimizdiń Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasy N.Á.Nazarbaevtyń 2018 jylǵy Jarlyǵymen Túrkistan oblysynyń qurylǵanyna eki jyldan asa ýaqyt ótti. Osy ýaqyt ishinde Túrkistan qalasy qarqyndy damyp, qazany qaınaǵan qurylys alańyna aınaldy. Shahardyń ekologııalyq ahýalyn jaqsartý máselesi de qalys qalǵan emes. Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Qazaqstan halqyna Joldaýynda ekologııalyq máselelerge toqtalyp, túıtkilderdi sheshýdi tapsyrdy. Bul tusta oblysymyzda, ásirese Túrkistan qalasynda aýqymdy sharalar atqarylýda. Aınalany jasyl jelekke bóleýmen qatar, túrkistandyqtardy tolyqtaı tabıǵı gazben qamtamasyz etý de basty mindet boldy», – dedi Ómirzaq Shókeev óz sózinde.
Túrkistandyqtarmen kezdesken oblys ákimi qolda bar múmkinshilikti paıdalanyp, turmysqa qolaıly jaǵdaı jasaý úshin tabıǵı gazdy paıdalanýǵa shaqyrdy. Sondaı-aq tabıǵı gaz tartylǵan turǵyn úılerdi aralap kórdi.
Túrkistan qalasyn gazdandyrý 11 kezeńge bólinip, quny 20,2 mlrd bolatyn qurylystyń jumystary júrgizildi. Qazirgi tańda 52 037 abonent gazben jabdyqtaý jelilerine qosyldy. Olardyń 62 %, ne 26 200 otbasy óz úılerinde tabıǵı gazdy paıdalanýda. Qala úlkeıip, halyq sany ósken saıyn kommýnaldyq qajettiliktiń de artatyny belgili. Bul maqsatta halyqty kógildir otynmen qamtamasyz etý úshin tıisti jumystar ári qaraı jalǵasatyn bolady. Keıbir jer telimderi ýaqtyly tirkelmegendikten 380 abonent aldynǵy jobalarda esepke alynbaǵany anyqtaldy. Qazirgi ýaqytta osy abonentterdi qosý úshin jobalyq-smetalyq qujattama ázirlenýde.
Túrkistanǵa gaz tartý úshin halyqaralyq mańyzy bar Beıneý-Bozoı magıstarldy gaz qubyry tartylyp, avtomattandyrylǵan gaz taratý stantsııalary iske qosylǵan edi. Nátıjesinde 1180 km gaz qubyry tartyldy. 4 800 adam jumyspen qamtyldy. Túrkistan qalasynda gaz taratý júıeleri júrgizilip, jeke turǵyn úılerge gaz kirgizý jumystary jalǵasýda.
Gazǵa qosylýdy jedeldetý úshin «QazTransGaz» AQ Túrkistan oblystyq fılıalymen birlese jumys jasaý nátıjesinde abonentterdiń gazǵa qosylý týraly ótinishteri qaraý osyǵan deıin 1 aıǵa jýyq merzimdi qurasa, búginde 2 jumys kúninde sheshimin tabady. Sondaı-aq árbir turǵyn úıge tabıǵı gaz qosýdyń jumys aqysy 85 000 teńgege deıin tómendetildi (osyǵan deıin 250-350 myń arasynda bolǵan).
Jalpy, Túrkistanda demalys oryndary kóbeıip, kógaldandyrý jumystary qarqyndy júrgizilip jatyr. Qalanyń ekologııalyq jaǵdaıyn jaqsartý maqsatynda eń ozyq tehnologııalar qoldanylýda. Qalanyń tolyq tabıǵı gazǵa qosylýy – qorshaǵan ortany qorǵaýdyń eń tıimdi joly edi. Osy tusta Túrkistan qalasynyń Bas josparyna sáıkes, qala aınalasynan 7700 ga aýmaqqa jasyl beldeý qurý jáne tolyqtaı gazdandyrý josparlandy. Qazirgi tańda 4700 ga jerge ártúrli aǵash kóshetteri egildi. Qalǵan 3000 ga jerdi ıgerýdi osy jyldyń sońyna deıin aıaqtaý kútilýde.
Oblystyq ekologııa departamentiniń málimetine sáıkes, Túrkistan qalasy boıynsha 2018 jylǵa atmosferalyq aýaǵa shyǵarylatyn lastaýshy zattardyń naqty lımıti 4,5 myń tonnany quraǵan. Al, 2020 jyly Túrkistan qalasyn gazdandyrý arqyly 1,6 myń tonnany qurady, onyń ishinde barlyq nysandarda otyn túrin qatty otynnan (kómirden) gazǵa aýystyrý esebinen 2018 jylmen salystyrǵanda naqty lımıt mólsheri 65 % nemese 2,6 myń tonnaǵa tómendegen. Sondaı-aq, «Jylý» qazandyqtarda kómirden gazǵa aýysýy saldarynan lastaýshy zattar mólsheri 2 ese, atap aıtqanda 381 tonnadan 150 tonnaǵa tómendegen.