Týrısterge salynatyn jańa salyq bir shyny kofeden qymbat bolmaıdy – Mádenıet mınıstrligi
2022 jyldyń 1 qańtarynan bastap Qazaqstanda sheteldikterinen alynatyn bed tax týrıstik jarnasy engizildi. Pandemııadan keıin naryqty qalpyna keltirý maqsatynda ótken jyly týrıstik jarna nóldik mólsherlemede bekitildi. Al bıyldan bastap sala damýynyń oń serpinin eskere otyryp, jarna boıynsha 5%-ǵa deıingi mólsherleme qoldanylady.
Osy normany talqylaý maqsatynda elordalyq qonaqúıler jaýapty memlekettik organdardyń, onyń ishinde QR Mádenıet jáne sport mınıstrligi, Qarjy mınıstrliginiń ókilderimen kezdesken.
«Bul týrızm salasyn qarjylandyrýdyń taǵy bir kózi. Memleket basshylyǵy, qoǵam, bıznes ókilderi bizdiń aldymyzǵa qoıǵan mindetterdi tolyq aqtaý úshin turaqty qarjylandyrý qajet. Halyqaralyq praktıkada ol úshin «bed tax-ti» qoldanady. Alysqa barmaı, mundaı salym túri kórshiles Reseı men Ózbekstanda da bar», - dedi Mádenıet jáne sport vıtse-mınıstri Erjan Erkinbaev kezdesýde.
Vıtse-mınıstrdiń aıtýynsha, elimizge jyldan-jylǵa syrttan keletin týrısterdiń sany ósip keledi, bed tax arqyly bıýdjetke jyl saıyn keminde 2,5 mlrd teńge túsýin boljaýǵa bolady.
Osy jarnany engizý máselesi 2019-2025 jyldarǵa arnalǵan memlekettik baǵdarlamada pysyqtalyp, 2021 jyldyń 30 sáýirinde salalyq zańǵa engizilgen.
«Týrıstik jarnadan túsken qarajat týrızmdi ári qaraı damytýǵa jumsaýǵa bolady. Mysaly, Abaı oblysy qonaq úıleri jınaǵan qarajat sol oblysqa jol salý, týrıstik jerlerde dárethanalar salý jalpy týrıstik ınfraqurylymǵa, Abaı oblysyn jarnamalaýǵa baǵyttaý ábden múmkin», - dedi Erjan Erkinbaev.
Óz kezeginde týrıstik qoǵamnyń bir bóligi jarna boıynsha paıyzdyq mólsherlemeni qoldanýyna qatysty syn aıtqan bolatyn. QR MSM Týrızm ındýstrııasy komıtetiniń tóraǵasy Dastan Ryspekov túsindirgendeı, erejelerdi ázirleý kezinde paıyzdyq mólsherleme qoldanylatyn elder men qalalardyń halyqaralyq tájirıbesi eskerilgen – AQSh (16,25%), Berlın (5%), Amsterdam (5%), Túrkııa (2%), Úndistan (5,15%, sondaı-aq tamaqtaný úshin bólek 3,09%.
«Týrıstik jarna mólsherlemelerin óńirdiń árbir máslıhaty sheteldikterdiń kelý dınamıkasyna baılanysty derbes belgileıdi, ıaǵnı, bir oblystyń aýdandary men qalalarynda ártúrli stavkalar qoldanylýy múmkin, biraq keminde 1%-dy, al maksımaldy máni - 5%-dan aspaý tıis. Sondaı-aq, mólsherlemelerdi maýsymdyq júkteme negizinde ózgertýge bolady», - dep túsindirdi Dastan Ryspekov.
Sondaı-aq, ol búgingi tańda mólsherlemeler elimizdiń 31 qalasy men aýdandarynda bekitilgenin atap ótti. Astana jáne Almaty qalalarynda 5% mólsherinde bekitilgen, al keıbir óńirlerde bekitý áli de jalǵasyp jatyr.
Dastan Ryspekov qonaq úılerdiń týrısterdi jumysshy mıgranttardan qalaı ajyratýǵa bolatynyn aıtty.
«Zań boıynsha, týrıst – aqyly qyzmetpen aınalyspaı, ýaqytsha bolatyn elge saýyqtyrý, tanymdyq, kásiptik-iskerlik, sporttyq, dinı jáne ózge de maqsattarda baratyn jeke tulǵa. Munda qonaq úı men jumys berýshiler arasyndaǵy eńbek kelisimderi negizinde uzaq ýaqyt boıy qonaq úıde turatyndardy eskermeýge bolady. ıAǵnı, ekspattar, jumysshy mıgranttar bed tax esebine alynbaıdy», - dedi spıker.
Kezdesýde qonaq úı basshylary týrıstik jarnany engizý protsesiniń tájirıbesimen bólisti.
«Biz bed tax-qa qarsy emespiz jáne ony engizýge daıynbyz. Biraq biz jelilik qonaq úı bolǵandyqtan, aldymen búkil protsedýrany túsinýimiz kerek. Shyn máninde, osy praktıkalyq máselelerdi talqylaý maqstanynda jınalyp otyrmyz», - dedi Wyndham Garden Astana dırektory Azatbek Ýsývalıev.
Sondaı-aq sheteldik týrısterdiń mundaı tólemderge yqtımal reaktsııasy týraly, sheteldikter úshin bul jarna bir shyny kofeden qymbat bolmaıtyny aıtyldy.
Erejeler týraly tolyǵyraq QR normatıvtik quqyqtyq aktileriniń aqparattyq-quqyqtyq júıesinen oqýǵa bolady.
Eske salsaq, buǵan deıin Almaty máslıhaty qaladaǵy sheteldikter úshin týrıstik jarna mólsherlemesin bekitti. 2023 jyly Almaty bıýdjetine sheteldik týrısterden 2 mlrd teńgeden asa jarna túsedi dep boljanýda.