Turǵyndarǵa jaryq, sý, jylý turaqty jáne senimdi túrde berilýi tıis - Edil Jańbyrshın
«MAEK» JShS – Mańǵystaý oblysynyń bas energetıkalyq kásiporny. Aımaq turǵyndarynyń elektrmen, aýyz sý jáne jylýmen qamtamasyz etilýi onyń turaqty jumys jasaýyna tikeleı baılanysty. Sondyqtan jabdyqtardy jóndeý, jańǵyrtý jáne aldaǵy jylytý maýsymyna daıyndyq máseleleri Májilis depýtattarynyń erekshe baqylaýynda.
Byltyr qazandyq agregattary, rezervtik qorǵanys jáne avtomatıka júıelerin, sondaı-aq elektr energııasyn basqarý jáne esepke alý, avtomattandyrylǵan júıelerin jańǵyrtý jumystary bastalǵan. Qazirgi ýaqytta JEO-1-degi №4 týrbına men №4 qazandyǵyna jáne JEO-2-degi №11 qazandyǵyna kúrdeli jóndeý júrgizilip, boıler qondyrǵylaryn jóndeý jáne basqa da jumystar jalǵasýda. Al óńirdegi sý tapshylyǵyn azaıtý úshin MAEK aýmaǵynda táýligine 24 myń tekshe metr sý óndiretin tuşylandyrý qondyrǵylaryn salý josparlanýda.
Májilismen Edil Jańbyrshın Mańǵystaý atom energetıkalyq kombınatynyń aımaq úshin turaqty jumysynyń mańyzdylyǵyna toqtalyp, kásiporyndy odan ári damytý men jańǵyrtý qajettigin atap ótti.
– Elimizde energostansa jabdyqtarynyń, ınjenerlik jeliler men turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyq ınfraqurylymynyń tozýy ondaǵan jyldar boıy jınaqtalǵan másele jáne shuǵyl sheshýdi talap etedi. Turǵyndar úshin jaryq, sý, jylý turaqty jáne senmidi túrde berilýi tıis. Bul máselelerdi júıeli sheshýdi «AMANAT» partııasy saılaýaldy baǵdarlamasyna engizgen bolatyn jáne onyń júzege asýyn depýtattar qatań baqylaýǵa alyp jatyrmyz. Bıyl jazda Aqtaý turǵyndary birneshe kún sýsyz qaldy, tipti shaǵyn aýdandarda bir apta, al jekelegen úılerde bir aıǵa jýyq sý bolmady. Mundaı jaǵdaılardy boldyrmaýymyz qajet. Ol úshin aldaǵy ýaqytta MAEK-tiń jabdyqtaryn aǵymdaǵy jáne kúrdeli jóndeýlermen birge, elektr, sý jáne jylý qýattaryn arttyratyn jańǵyrtý jumystaryn júrgizý qajet. Qazir jobalyq-smetalyq qujattar ázirlenýde. Bul úlken qarajatty talap etedi, mysaly №3 JES-nyń ár blogyna shamamen keminde 15 mıllıard teńge qajet, – dedi depýtat.
Óz kezeginde «MAEK» JShS-niń bas dırektory Kınıs Ýrakov bıýdjet qarajatyn ıgerý merzimderin zańnamalyq deńgeıde qaıta qaraý qajettigin aıtty.
– Týrbına, qazandyq, generatorlar sııaqty jabdyqtardyń kópshiligi shetelde shyǵarylady. Logıstıkany aıtpaǵanda, olardyń óndiris merzimi 8 aıǵa deıin sozylady. Sol sebepti bizge 3,6 mlrd teńgeni memleketke qaıtarýǵa týra keldi. Sondaı – aq, merdigerlerdi ákimdik tenderi arqyly emes, tikeleı ózimiz jaldaı alatyndaı tenderlerdi ótkizý týraly normany qaıta qaraýdy usynamyz, - dedi ol.
Edil Jańbyrshın bul usynystar Májilistiń tıisti komıtetinde Úkimetpen birlese otyryp jan-jaqty zerdelenetinin atap ótti.
– Biz, «AMANAT» partııasynyń ókilderi, kásiporynnyń jumysyn tekserip, qandaı kómek kórsetýge bolatynyn, zańdarǵa qandaı ózgerister engizý kerektigin jáne qanshalyqty qarjylandyrýdy qajet etetinin anyqtaımyz. Máselen, Úkimetten bólinetin qarjy tek bir jylǵa bólinedi, ony ıgerip úlgermeıdi jáne qaldyq qarajat qaıtadan bıýdjetke qaıtarylady. Ótken jyly qarajattyń edáýir bóligi qaıtaryldy. Sondyqtan qarjyny ıgerý merzimin uzartý qajet, – dedi májilismen.
Eske sala keteıik, buǵan deıin Memleket basshysy saladaǵy «kóleńkeli» shemalardy retke keltirýge jáne joıýǵa baǵyttalǵan «Jylý energetıkasy týraly» zańǵa qol qoıǵan bolatyn. Bul tarıf belgileý qaǵıdattaryn aıqyndaý, eldi mekenderdi jylýmen jabdyqtaý júıelerin jetildirý shemalaryn engizý, nysandardy jylytý maýsymyna tıisti daıyndyq jasamaǵany úshin aıyppul salý, memlekettik baqylaý fýnktsııalaryn kúsheıtý jáne taǵy da basqa kóptegen sharalardy qamtıdy.