Turdyqul Shańbaı: Abaı mýzeıi ǵylymı ortalyqqa aınalýy kerek
«Birinshiden bul ǵajap mereke. Uly aqynnyń mereıtoıy tutas qazaq halqynyń mádenıetine, sóz ónerine degen qurmet. Abaı danalyqtyń shyńy, qazaqtyń fálsafasy. Sondaı-aq bıyl ál-Farabıdiń 1150 jyldyǵyn atap ótýdemiz. Onyń ómir súrgen ýaqyty men hakim dúnıege kelgen zamannyń arasy 10 ǵasyr. Dese de ál-Farabıde aıtylǵan oı Abaıdyń shyǵarmashylyǵynan da kórinis tabady. Bul halqymyzdyń dástúriniń, mádenı murasynyń sonadaıdan beri jalǵasyp kele jatqanyna birden bir dálel. Kóbisi menen «Elimizdegi ataqty abaıtanýshylar kim?» dep surap jatady. Olarǵa berer jaýabym bireý: «Eń negizgi abaıtanýshy ol – qazaq halqy», - deıdi Turdyqul Shańbaı.
Onyń aıtýynsha, Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń «Abaı – rýhanı reformator» atty maqalasynyń máni óte zor.
«Rýhanı reformator degen sózdiń ózi mol maǵynaǵa ıe. Reforma kez kelgen salada bolýy múmkin. Al rýhanı reforma degenimiz halyq sanasynyń oıanýy. Jahandyq deńgeıde atap ótilip jatqan mereıtoıdyń maqsaty da osy bolsa kerek. Qasym-Jomart Kemeluly óz maqalasynda Abaı aıtqan «bes dushpannan» arylý kerektigin sóz etti. Halyqty uly aqyn óz óleńderinde úndeý tastaǵan bilimge degen qushtarlyqqa, eńbek etýge degen umtylysqa shaqyrdy. Hakimniń «Adamzattyń bárin súı baýyrym dep» degen sózin kúlli álem biledi. Sondyqtan da Prezıdentimiz jazǵandaı, elimizdegi ultaralyq tatýlyqty saqtaý barshamyzǵa mindet», - deıdi Abaıdyń «Jıdebaı-Bórili» memlekettik tarıhı-mádenı jáne ádebı-memorıaldyq qoryq-mýzeıiniń dırektory.
Turdyqul Shańbaı óz sózinde uly aqynnyń 175 jyldyǵyna oraı mýzeıde qandaı sharalar atqarylyp jatqanyna toqtaldy.
«Abaı turǵan Jıdebaı eldi mekeniniń halyqaralyq atlasy jasalýda. Abaı akademııasymen birlesip ázirlenetin atlas úsh tilde basyp shyǵarylmaq. Jıdebaı aýmaǵy – 6 myń 400 gektar. Atlasty qurý maqsatynda daryndy fotograftardy jınadym. Basylymda Jıdebaıdyń flora, faýna, landshafty, bıoalýantúrliligi men tarıhı jerleri kórsetiledi. Jalpy bizdiń mýzeı ǵylymı ortalyqqa aınalý kerek. Bul jaıly Qasym-Jomart Toqaev ta basa aıtqan bolatyn. Sondyqtan mýzeıdiń ǵylymı tujyrymdamasyn ázirledim. Ondaǵy negizgi baǵyttardyń biri Abaıtaný máselelerine arnalǵan. Osy taqyrypta 100 tomdyq kitap shyǵarý josparlanyp otyr. Ol úshin mýzeı qory jetkilikti.Jyl saıyn júıeli túrde 10 tomnan jaryq kórip otyrady. Bul jınaq Abaıtaný salasyna qyzyǵýshylyǵy bar kez-kelgen qazaqstandyqqa qoljetimdi bolǵanyn qalaımyz», - deıdi ol.