Tramp Kanadany 51-shi shtat etip qalyptastyrý ıdeıasyn alǵa tartyp otyr

<p>ASTANA. KAZINFORM &mdash; Buǵan deıin AQSh-tyń saılanǵan prezıdenti Donald Tramp Kanadany Amerıkanyń 51-shi shtatyna aınaldyrýdy &laquo;keremet ıdeıa&raquo; dep sanaıdy degen qaýeset taraǵan bolatyn. Bul týraly <a href="https://www.inform.kz/ru/tramp-prodolzhaet-prodvigat-ideyu-o-stanovlenii-kanadi-51-m-shtatom-3a31ab" target="_blank" rel="noopener">Kazinform</a> menshikti tilshisi <a href="https://www.newsweek.com/could-canada-become-51st-state-donald-trump-keeps-pushing-idea-2002965" target="_blank" rel="noopener">Newsweek</a>-ke silteme jasap habarlaıdy.&nbsp;</p>

Bıylǵy jyldyń 30 qarashasynda Kanadanyń premer-mınıstri Djastın Trıýdo AQSh-tyń saılanǵan prezıdenti Donald Tramppen Florıdadaǵy Mar-a-Lago rezıdentsııasynda kezdesti. Buǵan deıin Tramp eger olar AQSh shekaralaryn zańsyz kóshi-qon jáne fentanıl esirtkisinen qorǵaý boıynsha yntymaqtastyq ornatpasa, Kanada men Meksıkadan keletin taýarlarǵa 25 paıyzdyq baj salyǵyn engizemiz dep qorqytqan bolatyn.

Aty atalmaǵan derekkózderdiń aıtýynsha, Tramp eger bul ıdeıa Trıýdoǵa unamasa, Kanada 51-shi shtat, al Trıýdonyń ózi shtat gýbernatory bola otyryp, tarıften qutyla alady dep ázildegen.

Tramptyń jaqtastary rastalmaǵan qaýeset retinde qabyldanǵan bul «jaman» ázildi áleýmettik jelilerde belsendi túrde taratty. Degenmen, Donald Tramp óziniń Truth Social qosymshasynda Kanada týynyń janyndaǵy taýdyń basynda turyp, basqa shyńǵa (Alpidegi Matterhornǵa uqsas) qarap turǵan memdi jarııalap, astyna «O, Kanada!» jazbasyn qaldyrdy. Biraq jaǵdaı jańasha damydy.

— Biz Kanadaǵa jylyna 100 000 000 dollardan astam somany nege sýbsıdııalaımyz degenge nege eshkim jaýap bere almaıdy? Bul maǵynasyz! Kanadalyqtardyń kóbi onyń 51-shi shtat bolǵanyn qalaıdy. Olar salyqtar men áskerı qorǵanysty aıtarlyqtaı únemdeıtin edi. Meniń oıymsha, bul tamasha ıdeıa. 51-shi shtat!!!, — dep jazdy Tramp sársenbi kúni tańerteń óziniń «Truth Social» saıtynda.

Alaıda Kanadanyń odaqqa kirýine aıtarlyqtaı praktıkalyq jáne saıası kedergiler bar. The National Post basylymyna bergen suhbatynda «Elections Canada» (Kanada saılaýy) zań keńesshisi Gregorı Tardı bul ıdeıa Kanadanyń 1982 jylǵy Konstıtýtsııasynyń 41-bólimine sáıkes teorııalyq turǵydan múmkin ekenin aıtty. Ony júzege asyrý úshin Kanada parlamentiniń eki palatasy men eldiń barlyq 10 provıntsııasynyń qoldaýy qajet bolady. Buǵan ózindik saıası mádenıeti bar jáne frantsýz tilinde sóıleıtinderdiń yqpalyna nuqsan keltiretin kez kelgen nársege qatty kúdiktenetin frantsýz tildi Kvebek kiredi.

Kanada Konstıtýtsııasy jergilikti halyqtardyń quqyqtaryn da qorǵaıdy. Bul Amerıka Odaǵyna kirý úshin ártúrli toptarmen keńesý kerek degen sóz. Mundaı konsýltatsııalar quqyqtyq shaıqastar týdyrýy múmkin.

Bul konstıtýtsııalyq talap bolmasa da, Kvebek 1980 jáne 1995 jyldary plebıstsıtter joly arqyly Kanadanyń bir bóligi bolyp qalýǵa daýys berdi. Osylaısha, pretsedent quryldy: konstıtýtsııaǵa úlken ózgerister engizý úshin referendýmda halyqtyń maquldaýy talap etiledi. 

Aıta keteıik, Djastın Trıýdonyń tanymaldylyǵy tómendep keledi — onyń reıtıngi 30%-ǵa jaqyndap qaldy.

Sonymen birge, AQSh-tyń Kanadany jaýlap alý áreketiniń tarıhy qýanarlyq emes. Buǵan árekettengen sońǵy adam — 1812 jylǵy soǵys kezinde prezıdent Djeıms Medıson boldy. Onyń bul áreketine brıtan áskerleri toıtarys berdi.

Osyǵan deıin Saılaý alqasy AQSh-taǵy prezıdenttik saılaýdyń qorytyndysyn rastaǵany málim boldy.